Muzyka akusmatyczna

Termin akusmatyczny pochodzi od Pitagorasa; filozof miał nauczać swoich uczniów zza zasłony, aby jego obecność nie rozpraszała uczniów i nie odrywała ich od treści wykładu. Termin acousmatique został pierwszy raz użyty przez francuskiego kompozytora Pierre’a Schaeffera. Pochodzi od akousmatikoi, zewnętrznego kręgu uczniów Pitagorasa, którzy słyszeli nauczyciela jedynie zza kotary. Podobnie słuchacz koncertu słyszy muzykę akusmatyczną zza 'kotary' głośników, nie widząc źródła dźwięku^[7].

Wewnątrz akademii termin muzyka akusmatyczna lub sztuka akusmatyczna^[8][9] wszedł do powszechnego użycia, szczególnie w odniesieniu do współczesnej muzyki konkretnej; jest jednak dyskusyjne, czy praktyka akusmatyczna odnosi się do stylu kompozycji czy do sposobu słuchania dźwięku^[10]. Scruton definiuje doświadczenie dźwięku jako naturalnie akusmatyczne, co Lydia Goehr (1999) parafrazuje: „świat dźwięku nie jest przestrzenią, w którą możemy wkroczyć; to świat odbierany z dystansu” ("the sound world is not a space into which we can enter; it is a world we treat at a distance")^[11].

Dźwięki muzyki akusmatycznej mogą pochodzić z łatwo rozpoznawalnych źródeł, ale mogą też być obce technologii instrumentalnej czy wokalnej. Może znaleźć się tam zarówno śpiew ptaka, odgłos fabryki, jak i dźwięk skrzypiec. Stosowana technologia przekształca odtwarzane dźwięki. W muzyce akusmatycznej można znaleźć znane techniki muzyczne: akordy, melodie i rytmy, które są łatwo przyswajalne z innymi formami muzyki, ale mogą też zachodzić ze zdarzeniami nie mieszczącymi się w tradycyjnej taksonomii^[12].

Utwory akusmatyczne są czasem prezentowane publiczności w salach koncertowych i często nierozróżnialne od recitali akustycznych, jednak odbywają się bez wykonawców. Na koncercie akusmatycznym dźwięk pochodzi z dokonanych wcześniej nagrań lub jest generowany w czasie rzeczywistym przez komputer. Dźwięk rozchodzi się przestrzennie z wielu głośników z zastosowaniem techniki dyfuzji. Dźwięk jest mieszany przez kompozytora (o ile jest on na scenie), ale wykonawcą może być też inny muzyk. Wytyczne dla rozprzestrzeniania się muzyki zapisują kompozytorzy w partyturze dyfuzji (diffusion score); w swej najprostszej formie może to być graficzne przedstawienie kompozycji ze wskazówkami przestrzennymi, w miarę trwania utworu^[13].

• Austin L. & Smalley D. (2000), "Sound Diffusion in Composition and Performance: An Interview with Denis Smalley", Computer Music Journal, 24:2, pp. 10–21, Summer 2000, MIT. (ang.)
• Chion, M. (1983), "Guide des objets sonores, Pierre Schaeffer et la recherche musicale", Ina-GRM/Buchet-Chastel, Paris. (fr.)
• Destantos, S. (1997), "Acousmatic Morphology: An Interview with Francois Bayle", Computer Music Journal: Vol. 21, no.3. Cambridge, MA: MIT Press: 11-19. (ang.)
• Smalley, D. (2007), "Space-form and the acousmatic image", Organised Sound: Vol. 12, No. 1. Cambridge University Press: 35-58. (ang.)
• Smalley, D. (1997), "Spectromorphology: Explaining Sound-Shapes". Organised Sound 2(2): 107–26, Cambridge University Press. (ang.)
• Truax, B. (1999),"Composition and diffusion: space in sound in space", Organised Sound 3(2): 141–6, Cambridge University Press. (ang.)

• Acousmatic Update. cec.concordia.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-06)]. by Francis Dhomont, from CONTACT! 8.2, the journal of the Canadian Electroacoustic Community, Spring 1995 (ang.)
• A Perceptual Approach to the Description and Analysis of Acousmatic Music (ang.)
• The Development of Acousmatics in Montréal. cec.concordia.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-09)]. (ang.)