Tlenek wanadu(III)

Tlenek wanadu(III), V₂O₃ – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym wanad występuje na III stopniu utlenienia. Występuje naturalnie jako minerał karelianit o strukturze trygonalnej (korundu)^[5].

Tlenek wanadu(III)

V3+      O2−
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) konst. tlenek wanadu(III), tlenek wanadu(3+), tlenek(2−) wanadu(3+), tritlenek diwanadu Inne nazwy i oznaczenia Stocka tlenek wanadu(III)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	V2O3
Masa molowa	149,88 g/mol
Wygląd	czarny proszek
Minerały	karelianit
Identyfikacja
Numer CAS	1314-34-7
PubChem	518710
SMILES O=[V]O[V]=O
Właściwości Gęstość 4,87 g/cm³[1]; ciało stałe 4,99 g/cm³[2]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 0,138 g/l (21 °C)[3] Temperatura topnienia 1957 °C[1] 1977 °C[2] Temperatura wrzenia ok. 3000 °C[1]
Budowa Układ krystalograficzny trygonalny
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-05-20] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H319, H332 Zwroty P P305+P351+P338 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[4] 0 2 0   Numer RTECS YW3050000
Podobne związki
Podobne związki	tlenki wanadu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Może zostać otrzymany poprzez redukcję tlenku wanadu(V) i innych wyższych tlenków wanadu za pomocą wodoru lub tlenku węgla^[2][6]:

V₂O₅ + 2H₂ ⇌ V₂O₃ + 2H₂O

V₂O₄ + CO ⇌ V₂O₃ + CO₂

Powstaje również przez termiczny rozkład wanadanów amonu w temperaturze 600–900 °C w atmosferze redukującej^[2].

Tlenek wanadu(III) wykazuje właściwości zasadowe. Rozpuszcza się w kwasach dając zielone lub niebieskie roztwory związków wanadu(III) o właściwościach redukujących. Redukcja V₂O₃ prowadzi do otrzymania szeregu niestechiometrycznych tlenków wanadu, a ostatecznie do tlenku wanadu(II)^[7]. Łatwo utlenia się na powietrzu do tlenku wanadu(IV). Z chlorkiem tionylu daje chlorek wanadu(III)^[8].

Jest antyferromagnetykiem. W temperaturze około 160–170 K dochodzi do przemiany, w której związek ten zmienia swoje właściwości z metalicznych na izolacyjne^[7][8].

V₂O₃ wykorzystuje się do otrzymywania wanadu o wysokiej czystości, stopów FeV i VAl, węgliku wanadu (poprzez ogrzewanie z węglem w temperaturze ok. 1100 °C w atmosferze wodoru) i węglikoazotków^[2]. Znajduje również zastosowanie w dodatnich elektrodach akumulatorów litowo-polimerowych^[9].