Scritor an lenga fransèisa. Georges Joseph Christian Simenon a l'era nassù a Liège (Belgi) ël 13 ëd fërvé dël 1903 e a l'é mòrt a Losana ël 4 dë stèmber dël 1989.
A sëddes agn a l'é dventà giornalista ëd crònaca a La Gazette de Liège.Dël 1921 a-i seurt sò prim romanz, Au pont des Arches, petite histoire liégeoise.Dël 1922 as trasferiss a Paris con soa fomna, la pitris Régine Renchon, e a ancamin-a a scrive conte e romanz an tuti ij géner: polissiesch, eròtich, dramàtich e via fòrt.Dal 1923 al 1933 a-i seurto apopré dosent romanz, na milen-a ëd conte e vàire artìcoj.
Ël përsonage pì conossù ëd Simenon a l'é ël comissari Maigret, anspirà a la përson-a dël comissari Nicolle.Ël prim romanz anté ch'a compariss a l'é Pietr le Letton, dël 1929.An tut, a-i seurto stantessinch romanz dla serie ëd Maigret, pì vinteut conte, fin-a a Maigret et monsieur Charles dël 1972.
Ij romanz dur
Pòch ëd temp dòp d'avèj anandià la serie ëd Maigret, Simenon a ancamin-a a scrive coj ch'a ciama sò romanz-romanz o romanz dur.Ël prim a l'é Relais d'Alsace dël 1931; a-i në surtran pì 'd sent, fin-a a Innocents dël 1972.
Antramentre ch'a scriv, Simenon a viagia e a tramuda soens.Chità Paris, a va an Charentes e peui an Vandéa.Ant ël 1945 as në va ant jë Stat Unì, andoa a resta des agn, a divòrsia e a maria Denyse Ouimet.A torna an Fransa e peui as trasferiss për la dariera vira an Ësvìssera.Ant ël 1972 a pija la decision ëd chité dë scrive; con un registrator a compon vintedoe Dictées.A torna a scrive dzortut për la redassion ëd soe Mémoires intimes, dël 1981, dòp che soa fija Marie-Jo a l'é massasse.
Simenon a l'ha otnù dun-a un sucess ëd letor, ma pitòst tard l'atension ëd la crìtica, bele che André Gide a l'abia arconossulo tanme un dij mèj scritor an fransèis dij sò temp. Vàire romanz ëd Simenon a son ëstàit adatà për ël cine o la television, për esempi La nuit du carrefour, ëd J. Renoir (1932).
Euvre prinsipaj
Au pont des Arches, petite histoire liégeoise (1921);
L'homme à la cigarette (prima edission firmà Georges Sim, 1931);
La Méditerranée en goélette (1934);
Lettre à ma mère (1974);
Mémoires intimes (1981);
Le port des brumes.
J'aventure ëd Maigret
Pietr le Letton (1929);
Train de nuit (prima edission firmà con lë stranòm Christian Brulls, 1930);
La maison de l'inquiétude (prima edission, firmà Georges Sim, surtìa a tòch an sël periòdich L'Oeuvre, dal 1 ëd mars 1930);
Le pendu de Saint-Pholien (1931);
La jeune fille aux perles (prima edission antitlà La figurante e firmà Christian Brulls, 1932);
La femme rousse (prima edission firmà Georges Sim, 1933);