نائيجيريا
نائجيريا(انگريزي: Nigeria ) جو سرڪاري نالو وفاقي جمهوريه نائيجيريا آھي جيڪو اولھ آفريڪي ملڪ آهي جنھن جون حدون اتر ۾ نائيجر سان، اتر-اوڀر ۾ چاڊ سان، اوڀر ۾ ڪيمرون، اولھ ۾ بينن ڏکڻ ۾ ايٽلانٽڪ سمنڊ سان ان جي سرحد گني واري نار ۾ ملي ٿي. نائجيريا جو وفاق 36 صوبائي رياستن ھڪ وفاقي گادي واري خطي تي مشتمل آهي جتي ابوجا شھر واقع آهي. ملڪ جي جهنڊي ۾ سائو ء وچ ۾ اچهو رنگ آهي سائو رنگ نائيجيريا جي زمينن کي ء اڇهو رنگ امن ء ٻڌي کي ظاهر ڪري ٿو. قومي ترانو Arise, All Compatriots آهي.[13]
فيڊرل ريپبلڪ آف نائجيريا | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
شُعار: '"اتحاد، يقين، امن ۽ ترقي" | |||||
ترانو: "اٿو اي محبوطنو" | |||||
.svg) | |||||
| گادي جو هنڌ | ابوجا 9°4′N 7°29′E / 9.067°N 7.483°E | ||||
| سڀ کان وڏو شهر | لاگوس 6°27′N 3°23′E / 6.450°N 3.383°E | ||||
| دفتري ٻوليون | انگريزي | ||||
| قومي ٻوليون |
| ||||
| ٻيون ٻوليون[7] | |||||
| مذهب | *53.5% اسلام
| ||||
| مقامي آبادي | نائيجيريائي - نائيجيريئن | ||||
| حڪومت | وفاقي صدارتي آئيني ريپبلڪ | ||||
• صدر | محمدو بوھاري | ||||
• نائب صدر | ييمي اوسنباجو | ||||
• سينيٽ جو صدر | احمد ابراھيم لاوان | ||||
• ھائوس آف ريپرزنٽيٽوز جو اسپيڪر | Femi Gbajabiamila | ||||
• چيف جسٽس | جسٽس ابراهيم تنڪو محمد | ||||
| مقننه | نيشنل اسيمبلي | ||||
| سينيٽ | |||||
| ھائوس آف ريپرزنٽيٽوز | |||||
| آزادي يونائيٽيڊ ڪنگڊم کان ورتائين | |||||
• انضمام | 1 جنوري 1914 | ||||
• آزادي جو اعلان ۽ مڃتا | 1 آڪٽوبر 1960 | ||||
• ريپبلڪ جو اعلان | 1 آڪٽوبر1963 | ||||
• ھاڻوڪو آئين | 2 مئي 1999 | ||||
| پکيڙ | |||||
• جملي | 923٬768 km2 (356٬669 sq mi) (32nd) | ||||
• پاڻي (%) | 1.4 | ||||
| آبادي | |||||
• 2020 اندازو | 204,630,242[9] (7th) | ||||
• 2006 مردم شماري | 140,431,790 | ||||
• گھاٽائي | 215 /km2 (556.8 /sq mi) (65th) | ||||
| جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2020 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $1,275 trillion[10] (23rd) | ||||
• في سيڪڙو | $6,232 (129th) | ||||
| جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2020 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $504.57 billion[10] (27th) | ||||
سرڪاري زبان
نائيجيريا جي سرڪاري زبان انگلش آهي. 300 مختلف زبانون پر ڳالهايون وينديون آهن جنهن ۾ چاليهه في صد حوسه زبان شمالي علاقن ۾ ڳالهائبي آهي.[13]
آٻادي
سن 2003 ۾ گڏيل ملڪن نائيجيريا ۾ مردم شماري ڪئي جنهن ۾ نائيجيريا جي ڪل آبادي 124,009,000 هئي جيڪا دنيا جي 193 ملڪن ۾ 10 نمبر تي هئي.جنهن ۾ 3 في صد آٻادي 65 سالن جي ماڻهن جي هئي،44 في صد 15 سالن جي نوجوانن جي هئي.هڪ سو هڪ ماڻهن جي مقابلي ۾ هڪ سو عورتون هيون.[14]
مذهب
نائيجيريا جي ڪل آبادي جو 50 في صد حصو مسلمان آهي جنهن ۾ اڪثريت سني فرقي جي آهي،40 في صد عيسائي مذهب جا مڄڻ وارن جي آهي ء 10 في صد ڪنهن به مذهب جا نه مڄڻ وارا آهن مسلمانن ء عيسائين ۾ تڪرار هلندو رهندو آهي. مسلمانن ء عيسائي جي مذهبي تهوارن جي ڏينهن تي عام تيطيل ڪئي ويندي آهي.[15]
حڪومت
1979 جي آئين جي منطوري کان پوءِ فوجي حڪومت وفاقي اسمبلي ٺاهئي،جنهن ۾ سڌو وزير اعظم ء وزير اعلي کي چونڊيو ويو.ڊسمبر 1983 ۾ فوجي حڪومت بغاوت ڪري جمهوري حڪومت جو تختو الٽو ڪيئين،