پاڪستاني عام چونڊون، 2018

چونڊ مهم دوران دهشتگرد ڪاروايون 10 جُولاءِ يعني چونڊن کان 15 ڏينهن اڳ شروع ٿيون. 10 جُولاءِ تي پشاور ۾ عوامي نيشنل پارٽي جي چونڊ ۾ مهم ۾ ڌماڪي سبب، بشير بلور جي پٽ هارون بلور سميت 22 ڄڻا اجل جو شڪار ٿي پيا.^[3]13 جُولاءِ تي بنو ۾ جميعت علماءِ اسلام (ف) جي چونڊ مهم کي بم سان نشانو بڻايو ويو، جنهن جي نتيجي ۾ 4 قتل ۽ 25 زخمي ٿي پيا.^[4] ان کان پوءِ مستونگ، بلوچستان ۾ چونڊ مهم دوران ڌماڪي ۾ اسلم رئيساڻي سميت 149 ماڻهو اجل جو شڪار ٿي ويا ۽ 186 زخمي ٿي پيا.^[5] 22 جُولاءِ تي ڊيرا اسماعيل خان ۾ خودڪش بم ڌماڪي ۾ پاڪستان تحريڪ انصاف جو اميدوار اڪرام الله گنڊاپور قتل ٿي ويو.^[6] 25 جُولاءِ يعني چونڊن واري ڏينهن تي ڪوئيٽا ۾ بم ڌماڪي جي نتيجي ۾ 31 ماڻهو قتل ٿيا.^[7]

فارم 45

فارم 45 هڪ ڪاغذ هوندو آهي، ۾ جنهن هڪ پولينگ اسٽيشن ۾ چونڊن کان پوءِ، ڪنهن اڳواڻ ڪيترا ووٽ کنيا ان جا تفصيل لکيل هوندا آهن، ان فارم ۾ رٽرننگ آفيسر ۽ چونڊ عملي جون صحيحون موجود هونديون آهن.^[8] ايم ڪيو ايم پاڪستان جي اڳواڻ فيصل سبزواري چونڊون ختم ٿيڻ جي ڪجهه وقت کان پوءِ ئي پريس ڪانفرنس ڪندي چيو ته انهن کي فارم 45 تي نتيجا ڏيڻ بجاءِ سادي ڪاغذ تي نتيجا ڏنا پيا وڃن. ^[9] پاڪستان مسلم ليگ (ن) جي صدر شهباز شريف لاهور ۾ چونڊون ختم ٿيڻ جي ڪجهه ڪلاڪن کان پوءِ پريس ڪانفرنس ڪندي چيو ته سندن ڪيترن ئي پولنگ ايجنٽن کي فارم 45 تي سرڪاري نتيجا نه پيا ڏن وڃن.^[10] ساڳي قسم جا الزام پاڪستان پيپلز پارٽي جي اڳواڻن پڻ پريس ڪانفرنس ڪندي هنيا ته فارم 45 بجاءِ خالي پنن تي نتيجا جاري ڪيا پيا وڃن.^[11] اليڪشن ڪميشن آف پاڪستان، جي سيڪريٽري بابر يعقوب فتح الزامن کان پوءِ پريس ڪانفرنس ڪندي چيو ته هر پولنگ اسٽيشن تي فارم 45 موجود آهي، جن پارٽين کي شڪايتون آهن اهي اليڪشن ڪميشن وٽ جمع ڪرائين.^[10]

ڇونڊون مڪمل ٿيڻ کان پوءِ نتيجا اچڻ ۾ ڪافي دير ٿي، اليڪشن ڪميشن آف پاڪستان، جي سيڪريٽري بابر يعقوب فتح مطابق نتيجن ۾ ديري جو سبب ٽيڪنيل مسئلو هو، جيڪو اليڪشن ڪميشن پاران ٺاهيل هڪ ايپ جو درست ڪم نه ڪرڻ سبب ٿيو. هن چيو چونڊ نتيجن ۾ تاخير ڪنهن جي دٻاءُ سبب ناهي، پر آر ٽي ايس جي خرابي سبب دير ٿي آهي. اليڪشن ڪميشن جي مطابق اهو ايپ پهرين دفعا پاڪستان ۾ استعمال ڪيو ويو ان کان اڳ اهو طريقار اپنايو نه ويو هو.^[12]

• پاڪستان ۾ 2018ع