Shtetet Federale të Amerikës

Në Shtetet e Bashkuara, një shtet është një njësi politike përbërëse, nga të cilat aktualisht janë 50. Të lidhur së bashku në një bashkim politik, çdo shtet ka juridiksion qeveritar mbi një territor gjeografik të veçantë dhe të përcaktuar ku ndan sovranitetin e tij me qeverinë federale. Për shkak të këtij sovraniteti të përbashkët, amerikanët janë qytetarë si të republikës federale ashtu edhe të shtetit në të cilin ata banojnë.^[3] Shtetësia dhe vendbanimi shtetëror janë fleksibël dhe nuk kërkohet miratim nga qeveria për të lëvizur ndërmjet shteteve, me përjashtim të personave të kufizuar nga disa lloje të urdhrave të gjykatës (si të dënuarit e liruar me kusht dhe fëmijët e bashkëshortëve të divorcuar që ndajnë kujdestarinë).

Shtet
Kategoria	Shtet federal
Vendi	Shtetet e Bashkuara
Numri	50
Popullsia	Më i vogli: Wyoming, 579,315 Më i madhi: Kalifornia, 39,536,653[1]
Sipërfaqja	Më i vogli: Rhode Island, 1,545 square miles (4,000 km2) Më i madhi: Alaska, 665,384 square miles (1,723,340 km2)[2]
Qeveria	Qeveria e shtetit
Nënndarjet	County

Qeverive të shteteve në SHBA u ndahet pushteti nga njerëzit (të secilit shtet përkatës) përmes kushtetutave të tyre individuale të shtetit. Të gjitha bazohen në parimet republikane (kjo kërkohet nga kushtetuta federale), dhe secila parashikon një qeveri, të përbërë nga tre degë, secila me pushtete të veçanta dhe të pavarura: ekzekutiv, legjislativ dhe gjyqësor.^[4] Shtetet ndahen në qarqe ose qarqe-ekuivalente, të cilave mund t'u caktohet ndonjë autoritet i qeverisjes vendore, por nuk janë sovrane. Struktura e qarkut ose ekuivalentit të qarkut ndryshon gjerësisht sipas shtetit, dhe shtetet krijojnë gjithashtu qeveri të tjera lokale.

Shtetet, ndryshe nga territoret e SHBA-së, zotërojnë shumë kompetenca dhe të drejta sipas Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara. Shtetet dhe qytetarët e tyre përfaqësohen në Kongresin e Shteteve të Bashkuara, një legjislaturë dydhomësh e përbërë nga Senati dhe Dhoma e Përfaqësuesve. Çdo shtet ka gjithashtu të drejtë të zgjedhë një numër zgjedhësish (të barabartë me numrin total të përfaqësuesve dhe senatorëve nga ai shtet) për të votuar në Kolegjin Zgjedhor, organi që zgjedh drejtpërdrejt presidentin e Shteteve të Bashkuara. Për më tepër, çdo shtet ka mundësinë të ratifikojë amendamentet kushtetuese dhe, me pëlqimin e Kongresit, dy ose më shumë shtete mund të hyjnë në marrëveshje ndërshtetërore me njëri-tjetrin. Fuqia policore e çdo shteti njihet gjithashtu.

Historikisht, detyrat e zbatimit të ligjit vendor, edukimit publik, shëndetit publik, rregullimit të tregtisë ndërshtetërore dhe transportit dhe infrastrukturës lokale, përveç zgjedhjeve lokale, shtetërore dhe federale, përgjithësisht janë konsideruar kryesisht si përgjegjësi shtetërore, megjithëse të gjitha këto tani kanë financime dhe rregullore të rëndësishme federale gjithashtu. Me kalimin e kohës, Kushtetuta është ndryshuar, interpretimi dhe zbatimi i dispozitave të saj ka ndryshuar. Tendenca e përgjithshme ka qenë drejt centralizimit dhe inkorporimit, me qeverinë federale që luan një rol shumë më të madh se dikur. Ka një debat të vazhdueshëm mbi të drejtat e shteteve, i cili ka të bëjë me shtrirjen dhe natyrën e pushteteve dhe sovranitetit të shteteve në lidhje me qeverinë federale dhe të drejtat e individëve.

Kushtetuta i jep Kongresit autoritetin për të pranuar shtete të reja në Bashkim. Që nga themelimi i Shteteve të Bashkuara në vitin 1776 nga Trembëdhjetë Kolonitë, numri i shteteve është zgjeruar nga 13 fillestare në 50. Çdo shtet i ri është pranuar në baza të barabarta me shtetet ekzistuese.^[5] Ndërsa Kushtetuta nuk diskuton në mënyrë eksplicite çështjen nëse shtetet kanë fuqinë për t'u shkëputur nga Bashkimi, menjëherë pas Luftës Civile, Gjykata e Lartë e SHBA-së, në Texas v. White, vendosi se një shtet nuk mund ta bëjë këtë në mënyrë të njëanshme.^[6][7]