แยกขัตติยานี

แยกขัตติยานี เป็นสี่แยกที่ตัดกันระหว่างถนนสุโขทัยกับถนนพิชัย ในพื้นที่แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

ขัตติยานี

ชื่ออักษรไทย	ขัตติยานี
ชื่ออักษรโรมัน	Khattiyani
รหัสทางแยก	N381 (ESRI), 062 (กทม.)
ที่ตั้ง	แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
ทิศทางการจราจร
↑	ถนนพิชัย » แยกพิชัย-ราชวิถี (ประตูประสาทเทวฤทธิ์)
→	ถนนสุโขทัย » แยกสวนรื่นฤดี
↓	ถนนพิชัย » แยกพิชัย
←	ถนนสุโขทัย » แยกสุโขทัย

โดยชื่อ "ขัตติยานี" นั้นมาจากชื่อโรงเรียนสำหรับเด็กหญิงที่เคยตั้งอยู่ในบริเวณนี้ในอดีต ด้วยพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอัพภันตรีปชา พระเจ้าลูกเธอในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กับเจ้าจอมมารดาแส ทรงมีความสนพระทัยด้านการศึกษา จึงมีดำริจัดสร้างโรงเรียนสำหรับเด็กหญิงด้วยทุนทรัพย์ส่วนพระองค์เอง เมื่อครั้งทรงเสด็จออกจากวังสวนสุนันทา มาสร้างพระตำหนักใหม่ คือ ตำหนักพระองค์เจ้าอัพภันตรีปชาและพระองค์เจ้าทิพยาลังการ และจัดตั้งเป็นโรงเรียนชื่อว่า "โรงเรียนอัพภันตรีผดุง" ต่อมาพระองค์ได้ทรงสละพระตำหนักโดยยกให้เป็นสถานศึกษาอย่างเต็มตัว โดยยกให้อยู่ในความดูแลของกระทรวงธรรมการ และเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น "โรงเรียนขัตติยานีผดุง" อันมีความหมายว่า "โรงเรียนที่ขัตติยานีเป็นผู้ดูแลรักษา" โรงเรียนแห่งนี้ได้ปิดกิจการลง ภายหลังการสิ้นพระชนม์ของพระองค์เมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2477 สิริพระชนมายุได้ 45 พรรษา

กรุงเทพมหานครจึงได้นำคำว่า "ขัตติยานี" มาใช้เป็นชื่ออย่างเป็นทางการของสี่แยกดังกล่าว เพื่อให้อนุชนรุ่นหลังได้น้อมรำลึกถึง^[1]

และเนื่องด้วยแยกขัตติยานี ตั้งอยู่ใกล้กับสถานที่สำคัญทางการเมือง คือ อาคารรัฐสภา (เดิม) บนฝั่งถนนอู่ทองใน ทำให้ได้เป็นสถานที่ ๆ ใช้สำหรับการชุมนุมทางการเมืองหลายครั้ง โดยเฉพาะช่วง พ.ศ. 2556–57 และก่อนหน้านั้นในปี พ.ศ. 2555 เช่นเดียวกับแยกการเรือนที่อยู่ใกล้เคียง^[2][3]