Özgürlük ve Değişim Güçleri
Özgürlük ve Değişim (ÖDG,[1] Özgürlük ve Değişim İttifakı veya ÖDİ,[2] Özgürlük ve Değişim Bildirgesi veya ÖDB;[3] Arapça: قوى إعلان الحرية والتغيير)[4] 2018-19 Sudan protestoları sırasında Ocak 2019'da Sudan Meslek Odaları, Kadına Karşı Baskıya Hayır Girişimi, MANSAM, Sudan Devrimci Cephesi, Ulusal Mutabakat Güçleri, Sudan Çağrısı, Birlik Derneği[5][6] ve Sudan direniş komiteleri[7] dahil olmak üzere Sudanlı grupların sivil ve isyancı koalisyonlarından oluşan geniş bir siyasi koalisyondur.[6] ÖDG, Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in iktidardan uzaklaştırılması çağrısında bulunan bir "Özgürlük ve Değişim Bildirgesi"[8] ve "Özgürlük ve Değişim Tüzüğü" hazırladı. Beşir, birkaç ay daha süren protestodan sonra meydana gelen Nisan 2019 Sudan Darbesi ile devrildi.[9] ÖDG, protesto eylemlerini koordine etmeye devam etti ve Temmuz 2019'da, demokrasiye dönüşe geçiş için Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile bir güç paylaşımı planı müzakere etti.[1][2] Anlaşma 17 Temmuz 2019 tarihinde imzalandı.
| Özgürlük ve Değişim Güçleri قوى إعلان الحرية والتغيير | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | ÖDG |
| Genel başkan | Merkez Konseyi |
| Kuruluş tarihi | 1 Ocak 2019 |
| Üyeler | SDC SMO UMG SDK MANSAM MLN Sudan Çağrısı |
| İdeoloji | Anti otoriteryanizm Demokratikleşme Kadın hakları |
| Siyasi pozisyon | Büyük çadır |
| Resmî renkler | Yeşil Bordo |
| İnternet sitesi | |
| Sudan | |
kuruluş ve kompozisyon
2018-19 Sudan protestoları, Sudan Meslek Odaları, Kadına Karşı Baskıya Hayır Girişimi, MANSAM, Sudan Devrimci Cephesi, Ulusal Mutabakat Güçleri, Sudan Çağrısı, Birlik Derneği ve Sudan direniş komiteleri dahil olmak üzere çeşitli Sudanlı grupların ve geniş bir yelpazedeki sivil ve isyancı koalisyonlarının katılımıyla birkaç hafta sürmüştü. Gruplar Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in iktidardan uzaklaştırılması çağrısında bulundukları bir "Özgürlük ve Değişim Bildirgesi" hazırlayıp imzaladılar.[5][6][7][8] Bildirgeyi destekleyen grupların ittifakı, "Özgürlük ve Değişim Güçleri" ittifakı (ÖDG) dahil olmak üzere birçok benzer adla bilinir hale geldi. 1 Ocak 2019 deklarasyonu toplam 22 kuruluş tarafından imzalandı.[5]
Ağustos 2019'da Rosalind Marsden, Sudanlı kadın ve gençlerin Sudan Devrimi'nde önemli bir rol oynamasına rağmen "ÖDG karar alma organlarından büyük ölçüde dışlandıklarını" iddia etti.[10]
Kasım 2019, resmileşme
4 Kasım 2019'da ÖDG, bir merkez konseyi, bir koordinasyon konseyi ve bir danışma Kknseyi'nden oluşan yeni ve resmi bir üst yapı duyurdu. Merkez konseyi "yüksek siyasi" organdır; koordinasyon konseyinin yürütme yetkileri vardır ve danışma kurulu, merkez konseyini "kontrol edecek ve tavsiyelerde bulunacaktır". Merkez konseyi ve danışma konseyi, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi'ne en büyük imzacılardan temsilciler içerirken, danışma konseyi tüm imzacılardan temsilcileri içerir.[11]
- Merkez Konseyi
| Grup | İsimler | Tarih | Referans |
|---|---|---|---|
| Sudan Meslek Odaları (SMO) |
| 4 Kasım 2019 | [12] |
| Ulusal Mutabakat Kuvvetleri (UMK) |
| 4 Kasım 2019 | [12] |
| Sudan Çağrısı |
| 4 Kasım 2019 | [12] |
| İttihatçılar Derneği | (3 kişi) | [11] | |
| Sivil Kuvvetler İttifakı | (3 kişi) | [11] | |
| Değişim için Merkez Akışı | (1 kişi) | [11] | |
| Cumhuriyetçi Parti (Sudan) | (1 kişi) | [11] | |
| Sudan Devrimci Cephesi (SDC) | (4 Kasım 2019 itibarıyla belirli değil) | [11] |
- Koordinasyon Kurulu
| Grup | İsimler | Tarih | Referans |
|---|---|---|---|
| SMO | (3 kişi) | [11] | |
| UMK | (3 kişi) | [11] | |
| Sudan Çağrısı | (3 kişi) | [11] | |
| İttihatçılar Derneği | (2 kişi) | [11] | |
| Sivil Kuvvetler İttifakı | (2 kişi) | [11] | |
| Değişim için Merkez Akışı | (1 kişi) | [11] | |
| Cumhuriyetçi Parti (Sudan) | (1 kişi) | [11] | |
| SDC | (4 Kasım 2019 itibarıyla belirli değil) | [11] |
2019 siyasi değişikliklerindeki rolü
2019'un ilk yarısı boyunca ÖDG, özellikle kitlesel sokak protestoları olmak üzere devam eden kitlesel barışçıl sivil itaatsizlik eylemlerini destekledi. Nisan 2019'da askerî güçler Beşir'e isyan etti ve onu 2019 Sudan darbesinde tutukladı.[9]
ÖDG, Hızlı Destek Güçleri tarafından gerçekleştirilen 3 Haziran Hartum Katliamı'ndan önce ve katliamdan sonra protesto eylemlerini koordine etmeye devam etti. Temmuz ve Ağustos 2019'da ÖDG, Sudan'ın demokrasiye geçişi için Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile ayrıntılı bir güç paylaşımı planı müzakere etti.[1][2] 20 Ağustos 2019'da AGK; ÖDG tarafından aday gösterilen beş sivil, AGK tarafından seçilen beş asker ve ÖDG ile AGK arasındaki karşılıklı anlaşmayla seçilen bir sivilden - Raja Nicola - oluşan Egemenlik Konseyi'ne yetki devretti.[13]