Ali Saip Ursavaş

Türk asker ve siyasetçi

Ali Saip Ursavaş (1887,[2]Revandiz, Kerkük - 26 Eylül 1939, Adana,[not 1] Türk asker ve siyasetçi.

Ali Saip Ursavaş

1324 (1908) Sv.-756[1]

Lakabı"Urfa Kahramanı"
Doğum1887[2]
Revandiz, Kerkük, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm26 Eylül 1939 (52 yaşında)[2]
Adana, Türkiye[2]
Bağlılığı Osmanlı (1908-1919)
 Türkiye (1919-1926)
Branşı Osmanlı ordusu
Türk Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları1908-1926
Rütbesi Binbaşı
KomutasıDeyrizor Jandarma Alayı Seyyar Müfrezesi, Kars Jandarma Komutanlığı, Kozan Jandarma Komutanlığı, Urfa Jandarma Komutanlığı, Kuvâ-yi Milliye Urfa Bölgesi Komutanı, Konya İstiklâl Mahkemesi üyesi, İsyan Bölgesi İstiklâl Mahkemesi Başkanı
Çatışma/savaşlarıTrablusgarp Savaşı
Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
ÖdülleriKırmızı-Yeşil şeritli İstiklâl Madalyası
Sonraki işiMilletvekili

13 Kasım 1905’te girdiği Mekteb-i Harbiye’yi 1 Eylül 1908 yılında teğmen rütbesiyle bitirdi ve Bağdat’taki 6. Ordu komutasına atandı. Trablusgarp Savaşı ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. Mondros Mütarekesi'nin ardından Anadolu'nun işgali başlayınca Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde "Namık" takma adıyla Kuvâ-yi Milliye'ye katıldı. Urfa'daki Fransız işgali sırasında Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle Urfa Savunması'nı örgütledi. 23 Nisan 1920'de açılan TBMM'ye Urfa milletvekili olarak girdi. Aralık 1920'de Urfa Kuvâ-yi Milliye Komutanı olarak bölgedeki aşiret reislerini Fransız işgaline karşı topladı. Urfa'nın kurtarılmasında gösterdiği üstün hizmetlerden ötürü Kırmızı-Yeşil şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 24 Şubat 1924’te binbaşı rütbesine yükseldi.

Konya İstiklâl Mahkemesi ve İsyan Bölgesi İstiklâl Mahkemesi Başkanı olarak görev yaptı. 28 Şubat 1926 tarihinde Binbaşı rütbesiyle ordudan emekli oldu. Daha sonra II. Dönem Kozan, III., IV., V. ve VI. Dönem Urfa Milletvekilliği yaptı.[3] 1924 yılında meclis koridorlarında Necati Çiller'e saldırmasıyla gündeme gelmiştir. Ahali Cumhuriyet Fırkası'nı kuran Abdülkadir Kemali'yi tehdit ettiği bilinir.[4]

1934 yılında Soyadı Kanunu çıktığında, Mustafa Kemal Atatürk tarafından "Ursavaş" soyadı verildi. Atatürk'e karşı suikast girişimine adı karıştıysa da, suçsuz bulundu. Hasan Rıza Soyak anılarında Atatürk'ün bu olaydan sonra Ali Saip'le görüşmeyi kestiğini yazar. 26 Eylül 1939 tarihinde Adana'da öldü. Tarihçi Cezmi Yurtsever, Ursavaş'ın cenazesine kimsenin sahip çıkmadığını ve dere kenarına atıldığını yazar.[2] Evli ve dört çocuk babasıydı.

Eserleri

  • Kilikya Faciaları ve Urfa Kurtuluş Mücadeleleri, Ankara

Notlar

Kaynakça