Bacchus (Michelangelo)

Bacchus (orijinal İtalyanca: Bacco, İngilizce: Bacchus), (1497) İtalyan Yüksek Rönesans heykeltıraş, ressam, mimar ve şairi Michelangelo'nun bir mermer heykelidir. Heykel, bir dereceye kadar doğal büyüklüğün üzerinde de olup Roma şarap tanrısı Bacchus' ü betimlemektedir. Heykel Michelangelo'nun Pietà' sı ile sanatçının kesin olmamakla birlikte Roma'daki ilk dönemindeki sadece iki heykelinden biridir.

Bacchus
İtalyanca: Baccoi
İngilizce: Bacchus'

Sanatçı	Michelangelo
Yıl	1497
Tür	Mermer
Boyutlar	174 Baz platformu ile:230 cm (??)
Konum	Bargello Müzesi, Floransa

Bacchus, yuvarlanan gözler ile betimlenir, onun sendeleyen vücudu hemen hemen kayanın yeryüzüne çıkması gibi sallanmaktadır. Onun arkasında oturan bir faun olup, sol elinden kaymakta olan bir salkım üzümü yemektedir. Kabaran göğüs ve karın alt kısmı ile figür Giorgi Vasari' ye "genç adamın dermansızlığı ve etli butlu oluşuyla ve kadının toparlaklığıyla" önerilmiş ve onun erkek ve kadın karakteriyle karışık özelliği sık sık kaydedilmiştir (gerçi testislerinin şişmiş olmasına rağmen). İşin ilham kaynağı olarak Gaius Plinius Secundus' un Praksiteles ile bir bronz heykel' in kaybının Tabiat Bilgisi' nde olacağıdır ki burada "Bacchus, sarhoşluk ve bir Satir" betimlenir.^[1]

Michelangelo, heykele yüksek bir ağırlık merkezi vermiş, başındaki sarılı sembolik üzüm asma dalıyla sarhoşluğun başına gittiği etkisini vermektedir. Benzer kararsız poz sanatçının sonraki birçok çalışmasında bulunabilir, en çok dikkat çekenler Davut ve Sistine Şapel tavanı'ndaki figürlerdedir. Fakat Bacchus eşi görülmemiş bir eser olup "kısaca... o bir tanrı imajı değildir".^[2]

Bacchus, sağ elinde bir şarap kadehi ve sol elinde bir kaplan derisi tutmakta, bir hayvanın tanrı ile ortaklığı "onun üzüm aşkı için" (Michelangelo'nun biyografisini yazan Ascanio Condiv' ye göre). Kahehi tutan el kırık ve penis yontulmuş, Martin Heemskerck heykeli 1530 yıllarında görmesinden önce. Kötürüm etme heykele daha büyük bir antikalık verebilecek. Jacopo Galli'nin Roma bahçesine ilk başta antik heykel gövdesi ve eksik kalmış Roma rölyefi gibi yerleşti.^[3] Klasik duyarlılığa bu gibi ayrıcalık, Percy Bysshe Shelley'i "Bacchus'ün anlam ve ruhu" na işin sadakatinden dolayı ikna edemedi. O heykel için "Sarhoş görünüyor, kaba ve dar görüşlü, ahlaksız ve çok tiksindirici bir ifadeye sahip" diye yazdı.^[4]

Heykel Kardinal Raffaele Riario' nun bahçesi için yapıldı. Kardinal Riardio bu eseri bahçesindeki klasik antik Romalı-Yunan sanat eserleri koleksiyonuna gercek bir ek sağlayacağını düşünmekte idi. Heykel Kardinal sahte görüldüğü için Kardinal Riario tarafından reddedildi. 1506 ile "Plazzo della Cancelleria" nın yakınındaki benzer bahçeye Kardinal ve Michelangelo ile birlikte sahip olan banker Jacopo Galli'nin koleksiyonunda yerini aldi. Orada o ilk defa yak. 1533-36 Martin Heemskerck'in (günümüzde Berlin'de bulunan) bir çiziminde göründü. Heykel Medici için satın alındı ve 1572 yılında Floransa' ya nakledildi.

Michelangelo'un resmi biyografya yazarı olan Ascabio Condivi, Michelangelo ile yaptığı şahsi görüşmelerden sonra sanatçının doğrudan doğruya isteği ile, eser için siparişi veren kişinin Kardinal Riario olduğunu katiyetle reddetmekte ve hatalı olarak siparişin Galli tarafından verildiğini yazmaktadır. Fakat sonunda 1981'de bulunan orijinal belgelere göre siparişi verenin kati olarak Riario olduğu ispatlanmıştır.^[5]