Buhara Muharebesi

Göktürkler'in, Çin'den Akdeniz'e uzanan İpek Yolu'na egemen olmaya başlamasıyla birlikte batıda Ak Hun İmparatorluğu ile komşu haline geldiler. Ak Hun İmparatorluğu MS 350 yılından beri Kuzey Afganistan ve Maveraünnehir bölgelerinde varlığını sürdürmekte ve İpek Yolu ticaretini elinde tutmaktaydı.^[2] Bu bölgeleri elinde tutmak için de Sasani İmparatorluğu ile sürekli bir çatışma içerisindeydiler. Göktürk-Cücen Savaşı'ndan sonra doğuda büyük bir güç olarak ortaya çıkan Göktürkler de bu bölgeleri ele geçirmek ve İpek Yolu ticaretini denetim altına almak istiyorlardı.

Bunun için İstemi Yabgu komutasındaki Göktürk ordusu, 556 yılında Ak Hun İmparatorluğu'na karşı bir saldırı düzenledi. Doğuda Göktürk, batıda da Sasani saldırıları karşısında güç durumda kalan Ak Hun İmparatorluğu, 555 ve 558 yıllarında Çin'deki Batı Wei Devleti'ne elçi göndererek ittifak teklifinde bulunmuştur.^[3] İstemi Yabgu ise bu duruma karşılık Sasani İmparatorluğu ile ittifak kurmak istedi. Bunun için de kızını, Sasani imparatoru I. Hüsrev ile evlendirdi. İstemi Yabgu'nun kızının adı, İslam kaynaklarında Taberî, Mesudî, Fakim vb. şekillerde geçmektedir. Bu kız daha sonra Sasani imparatoriçesi olmuştur.^[4] Kurulan Göktürk-Sasani ittifakı gereğince 557 yılında Sasani ordusu batıdan, Mukan Kağan'ın komuta ettiği ve büyük olasılıkla İstemi Yabgu'nun da bulunduğu^[5] Göktürk ordusu doğudan saldırdı ve Ak Hun İmparatorluğu kolayca yıkıldı.^[6]

Yıkılan Ak Hun İmparatorluğu'nun toprakları Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Göktürkler ile Sasaniler arasında paylaşıldı.^[7] Maveraünnehir, Fergana'nın bir bölümü, Kaşgar, Hotan ve Batı Türkistan'ın önemli şehirleri Göktürk Kağanlığı'na bağlandı. Dolayısıyla ünlü İpek Yolu ile bu yolda ticaret yapan Soğdlular da Göktürkler'in eline geçti. Ak Hun İmparatorluğu'nun ortadan kalkmasıyla Göktürk Kağanlığı, batıda tam anlamıyla Sasani İmparatorluğu ile komşu olurken aynı zamanda siyasi olarak çağının dünyasının iki büyük devleti olan Sasani İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu ile çeşitli siyasi ve ekonomik ilişkiler kurmuş, onlarla bir seviyeye yükselmiştir.

• Göktürk-Cücen Savaşı
• Mukan Kağan
• Ak Hun İmparatorluğu

Özel

Genel

• Taşağıl, Ahmet (2003). Göktürkler I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ss. 31,32. ISBN 975-16-0688-8.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)