GNU IceCat
GNU IceCat (önceki adıyla GNU IceWeasel[2]); Mozilla Firefox web tarayıcısının, marka haklarından arındırılmış özgür bir türevi. GNU Tasarısı tarafından dağıtılır. Linux, Windows, Android ve OS X'e uyumludur.[3]
 | |
 | |
| Geliştirici(ler) | Gnuzilla takımı |
|---|---|
| Geliştirme durumu | Etkin |
| İşletim sistemi | Linux, OS X, Android, Windows |
| Tür | Web tarayıcı |
| Lisans | MPL[1] |
| Resmî sitesi | gnu.org/software/gnuzilla/ |
| Kod deposu | |
GNU Tasarısı, IceCat'in Firefox gelişimiyle eşzamanlı tutulmasını sağlarken tüm tescilli sanat çalışmalarını siler. Ayrıca, birçok özgür yazılım eklentisiyle birlikte geliştirilir, Firefox tarayıcısında olmayan güvenlik özelliklerini de bulundurur.
Önceki adı olan "GNU IceWeasel", Debian tarafından geliştirilen Iceweasel tarayıcısı ile karıştırılmasına yol açtığından ismi Eylül 2007'de "GNU IceCat" olarak değiştirildi.[2]
Geçmiş
Mozilla Corporation kuruluşu Firefox isminin marka haklarına sahiptir, resmi olmayan ve çeşitli esasların dışında kalan inşaların "Firefox" ismini kullanmasını engellemektedir.[4] Mozilla tarafından sağlanan ikili dosyaları kullanan dağıtımlar, belirtilen esaslara uyan ya da özel izni olanlar dışında herkes Firefox kaynağını derlerken resmi Firefox markasını ve bağlı sanat eserlerini dahil etmeyen derleme-anı seçeneğini etkileştirmesi gerekir. Bu, yerleşik özgür sanat eserlerinin ya da derleme anında sağlanan sanat eserlerinin dahil edilmesini sağlar.[4]
Bu yönerge 2004 ve 2005'te Debian içerisinde uzun süren çekişmelere sebep olmuştur. Bu çekişme sırasında marka değişikliğine uğramış Firefox'a atıf için "Iceweasel" ismi icat edilmiştir. Eric Dorland'ın "Icerabbit" önerisine[5] karşı Nathanael Nerode'un "Iceweasel" önerisi[6] bu ismin bilinen ilk kullanımıdır. "Firefox" parodisi olarak tasarlanmıştır.[7] Iceweasel daha sonraları Mozilla Tescil Yönergesi'nde marka değişikliğine örnek olarak kullanılmış[4] ve marka değişikliğine uğramış Firefox için en çok kullanılan ortak isim haline gelmiştir. 1 Ocak 2005'te, marka değişikliği "Iceweasel yolu" olarak atfedilmiştir.[8]
Ağustos 2005'te,[9] Gnuzilla tasarısı Firefox'un marka değişikliği yapılmış ve hiçbir özgür olmayan eklentiye atıfta bulunmayan sürümü için GNU Iceweasel ismini benimsedi.[9] İlk Gnuzilla IceWeasel dağıtımı Firefox'un 1.5.0.4[10] sürümünü taban almaktaydı.
Aslında Debian tescilli markayı kullanmak için izne sahipti ve Firefox ismini kullandı.[11] Yine de, Firefox'un içindeki sanat eserleri sahipli telif hakları lisansına tabi olduğundan Debian Özgür Yazılım Yönergeleriyle uyumsuzdu.[12] 2006'da Mozilla Debian'ın Firefox ismini kullanma iznini geri çekti. Bunun sebebi Mozilla yönergelerinin dışına çıkılarak kayda değer değişikliklerin yapılmış olmasıydı. Bunlar Debian'ın devam ettirmek istediği ciddi değişikliklerdi ve Iceweasel dirildi.
23 Eylül 2007'de, geliştiricilerden birisi sonraki sürümde Iceweasel isminin GNU IceCat olarak değiştirileceğini duyurdu. Bu Debian'ın kendi bakımını sağladığı, birbiriyle bağlantısı olmayan tarayıcılar arasındaki karışıklığı önlenmek için yapıldı.[2] İsim değişikliği tasarlandığı gibi değişitirildi ve şimdiki ismi IceCat oldu.
Dağıtım
GNU IceCat IA-32 ve PowerPC mimarileri için ücretsiz indirmeye açıktır. Hem ikililer hem kaynak kod bulunmakla birlikte mevcut inşa sadece Linux içindir.
Ayrıca IceCat Mac OS X 10.4 ve 10.5 için mevcuttur. Mac OS X'in bu sürümlerine sahip her Mac kullanıcısı Fink aracılığıyla IceCat'i yükleyebilir. Mac'in IA-32 ve PowerPC mimarileri için mevcuttur.
Ayrıca Windows (Vista ya da sonrası) ve Android (2.3 ya da sonrası) için mevcuttur.[3]
Ek güvenlik özellikleri
IceCat üçüncü parti çerezlere sebep olan sıfır-genişlikteki üçüncü parti resimleri engelleme gibi ek güvenlik özellikleri barındırır. Bunun gibi takip teknikleri web böcekleri[7] olarak da adlandırılır, engelleme teknikleri Firefox 1.0, 1.5 ve 3.0'da da bulunur fakat 2.0'de ayar seçeneği yoktur.[7] GNU IceCat ayrıca URL yölendirme için uyarılar sağlar.
GNU LibreJS eklentisi özgür ve anlaması basit olmayan JavaScript kodlarını bulur ve engeller.
Lisanslama
Gnuzilla Mozilla'nın kaynak kod için kullandığı MPL/GPL/LGPL üçlü lisansı altındadır. Mozilla'dan farklı olarak IceCat'in varsayılan simgeleri de aynı üçlü lisansa sahiptir.
Google Summer of Code 2008
GNU IceCat'i iyileştirmek için Google Summer of Code 2008'e katılma önerileri yapıldı.[13] İyileştirilmesi düşünülen özellikler şunlardı:
- IceCat'i Firefox 3 kod tabanına taşımak
- Gnash gibi özgür eklentilere daha fazla destek
- Gizlilik özellikleri değişiklikleri
IceCat'i Firefox 3 kod tabanına taşıma teklifi kabul edildi ve Giuseppe Scrivano tarafından tamamlandı.[14]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- GNU.org27 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gnuzilla ve IceCat'in anasayfası
- Kerner, Sean Michael (27 Eylül 2006). "Firefox Not Really Free?". internetnews.com. 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
- Kerner, Sean Michael (6 Ekim 2006). "Firefox Set Free in IceWeasel". internetnews.com. 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
- PDB.Finkproject.org 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fink Paket Veritabanı'nda IceCat