Jül Sezar suikastı
Jül Sezar suikasti, MÖ 15 Mart 44'te Roma'daki Pompey Tiyatrosu'nda, Jül Sezar’a karşı senatörler tarafından gerçekleştirilen ve Jül Sezar’ın ölümüyle sonuçlanan suikast.[1]
 Vincenzo Camuccini tarafından Jül Sezar'ın Ölümü | |
 | |
| Bölge | Roma, Roma İmparatorluğu |
|---|---|
| Koordinatlar | 41°53′43″K 12°28′37″D / 41.89528°K 12.47694°D |
| Tarih | 15 Mart 44(M.Ö) |
| Hedef | Jül Sezar |
Saldırı türü | Suikast |
| Silahlar | Hançer |
| Ölü | 1 |
| Kurban | Jül Sezar |
| İşleyenler | Senatörler |
| Saldırganlar | 60-80 |
| Sebep | Roma’nın kralı olmaması için |
Sezar'a karşı gerçekleştirilen suikastte Marcus Junius Brutus, Gaius Cassius Longinus ve Decimus Junius Brutus Albinus liderliğinde 70 senatör vardır. Sezar'ın diktatörlüğü sırasında eşi benzeri görülmemiş güç yoğunlaşmasının Roma Cumhuriyeti'nin altını oyduğunu gerekçe gösteren senatörler, Sezar’ın ölümünden sonra Cumhuriyetin kurumlarını inşa edememişlerdir. Sezar’a karşı yapılan suikast Roma İmparatorluğu'nun Principate dönemine yol açmıştır.[2]
Suikast planı
Sezar’a karşı yapılacak olan suikast planı, MÖ 22 Şubat 44'te, akşam Cassius Longinus ve kayınbiraderi Marcus Brutus'un bir araya gelmesiyle başlamıştır. Bir süre tartışan ikili Caesar'ın Roma’nın kralı olmaması konusunda hem fikir olup anlaşmışlardır. İkili daha sonra başkalarınıda yanlarına almaya başlamıştır. Sezar’ın öldürülmesi için sadece bir kişi yeterli olsa da Brütüs, Sezar'a düzenlenen suikastın, ülkelerinin iyiliği için yapılmış bir suikast olduğunun kabul edilmesi için Romanın önde gelen isimlerininde bu planın içinde olmasını istemiştir. Sezar'ın etrafını saracak ve destekçileriyle savaşacak kadar adam toplamayı hedeflemişlerdir fakat fark edilme riskini göze alarak yeterince toplamışlardır. Arkadaşlarını tanıdıklarına tercih etmiş ve ne işe yaramaz gençleri nede güçsüz yaşlıları aralarına almamışlardır. En sonunda kendileri gibi kırklı yaşlarda olan senatörlerle anlamışlardır. Eski kaynaklar suikastın içinde ortalama altmış ila seksen arasında senatörün olduğunu bizlere bildirmektedir.[1]
Şamlı Nicolaus'a göre, suikastte Sezar'ın askerleri, subayları ve sivil ortaklarıda bulunuyordu ve bazıları Sezar'ın otoriterliğinden duydukları endişe nedeniyle suikaste katılmışken, birçoğunun kıskançlık gibi çıkarcı nedenleri vardı. Bu nedenler; Sezar'ın kendilerini yeterince ödüllendirmediğini ya da Pompey'in eski destekçilerine çok fazla para verdiğini düşünmektelerdi. Suikast içinde bulunanlar açık bir şekilde toplanmak yerine küçük gruplar halinde evlerinde toplanarak planı yapmaktaydılar.[1]
Suikast
Suikastti planlayanlar senato toplantısı için Pompey Tiyatrosu'nda bulunan Pompey Senato Evi'nde bir araya gelmiştir. Senatörler genellikle Roma Forumu'nda toplanırlardı, fakat Sezar forumun yeniden inşasını yaptırmaktaydı. Bu nedenle senatörler Roma'daki diğer mekanda toplandılar.[3]
Tiyatroda gladyatör oyunları devam etmekteydi ve bir gladyatör kumpanyasına sahip olan Decimus Brutus, onları yine Pompey Tiyatrosu'nda bulunan Pompey'in Portikosu'na yerleştirmişti. Gladyatörler suikastçılar için yararlı olabilirdi. Bunun başlıca nedenleri;[3]
- Sezar'ı korumak için bir kavga çıkarsa gladyatörler müdahale edebilirdi.
- Sezar öldürülür fakat komplocular saldırıya uğrarsa gladyatörler onları koruyabilirdi.
- Portiko'dan geçmeden Senato Binası'na girmek mümkün olmadığından gladyatörler gerekirse her ikisine de girişi engelleyebilirdi.[3]
Senatörler Sezar'ın gelmesini beklediler ama Sezar gelmedi. Bunun nedeni, o sabah erkenden Sezar'ın karısı Calpurnia'nın bir kâbustan uyanmış olmasıdır. Rüyasında öldürülmüş bir Sezar'ı kollarında tuttuğunu ve onun yasını tuttuğunu görmüştür. Sabah saat 5 civarında Calpurnia Sezar'a o gün senato toplantısına gitmemesi için yalvarmıştır. Bu teklife bir süre kararsız kalan Sezar, düşünerek teklifi kabul etmiş ve toplantıya gitmemiştir.[3]
Sezar, Mark Antonius'u Senato'yu görevden alması için göndermiştir. bu görevden alma olayını duyunca, Decimus Sezar'ın evine giderek onu Senato toplantısına gelmeye ikna etmeye çalışmıştır. Sezar en sonunda ikna olmuş ve toplantıya gitmiştir. Markus Antonius Sezar'la birlikte içeri girerken komploculardan biri (Trebonius ya da Decimus Brutus) tarafından durdurulmuş ve dışarıda bırakılmıştır ve Suikast sonrasına kadar orada kalmıştır.[3]
Sezar içeri girdikten sonra yerine oturmuş ve Lucius Tillius Cimber Sezar’a sürgündeki kardeşinin geri çağırlması için bir dilekçe sunmuştur.Diğer senatörlerde desteklerini sunmak için Sezar’ın etrafına toplandılar. Hem Plutarkhos hem de Suetonius’a Sezar el sallayarak uzaklaştırmış, fakat Cimber Sezar’ın omuzlarından tutup togasını aşağı çekmiştir. Bunun üzerine Sezar bu ne şiddet! diye bağırmıştır. Casca hançerini çıkarmış ve Sezar’ın boynuna doğru hareket yapmıştır. Sezar hızla arkasını dönüp Casca'yı kolundan yakalamıştır ve Casca seni alçak, ne yapıyorsun? demiştir. Sezar Casca’yı uzaklaştırsada, Gaius Servilius Sezar’ın böğründe hançer yaraları açmıştır. Bir dakika içinde Sezar her tarafından saldırıya maruz kalmıştır. Cassius Sezar'ın yüzünü, Bucilianus sırtını ve Decimus da uyluğunu kesmiştir. toplamda Sezar 23 ayrı yerinden bıçak darbeleri alarak can vermiştir.[4][5][6][7]