Onuncu Yıl Nutku

Onuncu Yıl Nutku, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. yılı kutlamalarında 29 Ekim 1933 tarihinde Ankara Hipodromu'nda verilen nutuktur.

Millî Mücadelenin beş yılı ile Cumhuriyetin ilk on yılının öz anlatımını içerir; okunması altı dakika kadar süren bir buçuk sayfalık bir konuşma metnidir.^[1]

Onuncu Yıl Nutku'nda hem millî mücadelenin kimlere karşı, niçin ve nasıl verildiğini anlatılır, hem de bu mücadelenin Cumhuriyet kurulduktan sonraki safhasında yapılması gerekenler ve yapılacak olanlar konusunda önemli bilgiler verilir. Metin, "Türk milleti" hitabı ile başlar, "Ne mutlu Türküm diyene!" cümlesi ile son bulur.

Gazi Mustafa Kemal, 10. Yıl Nutku’nu Ekim ayının ortalarında bir gece geç saatlerde kendi el yazısı ve kurşun kalemle yazmıştı.^[2] Bu konuşma daha sonra daktilo edildi. Gazi, ulusal bayrama birkaç gün kala en yakın çalışma arkadaşlarına okumuş ve onların fikirlerini sormuş; Atatürk tarafından mürekkepli kalemle üzerinde düzeletme ve ilaveler yapıldıktan sonra son şeklini almıştır. Gazi Mustafa Kemal, 29 Ekim 1933 günü konuşmasını elinde tuttuğu bu metin üzerinden yaptı.^[3]

Tarihî konuşma, Ankara’da TBMM’deki törenden sonra, geçit töreni için yüz binlerce kişinin geldiği Cumhuriyet meydanında yapıldı. Törende Gazi'nin kıtaları teftişi ve İstiklâl Marşı’nın söylenmesinden sonra Gazi, radyolardan tüm yurda naklen yayımlanan konuşmasını yaptı.

Konuşma, törene Sovyetler Birliği'nden davet edilmiş yönetmen Sergey Yutkeviç tarafından filme alnmış; günümüze onun bu kaydı gelebilmiştir.^[4] Film, Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü Film arşivinde yer alır.