Opus (ses formatı)
Opus, Eylül 2012’de Xiph.Org Foundation tarafından geliştirilen ve Skype’ın katkılarıyla üretilen audio codec formatıdır.[1] Opus, IETF (Internet Engineering Task Force) standardı olarak onaylı[2] ve kayıplı (lossy) şekilde sıkıştırılmış olan dijital ses codecidir.
Opus, herhangi bir verili bitrate’te en iyi ses kalitesini sunduğu ve kayıplı ses sıkıştırma formatından beklenen her özellikte en iyiye ulaştığı iddiasındadır.[3]
Opus MP3, AAC ve Vorbis gibi codec’lerden ses kalitesi olarak daha iyi olduğu iddiasındadır. Sesli chat ve VOIP uygulamalarında kullanılan düşük bitrate’lerde ise, önceden yine grubun kendi geliştirdiği Speex codec’i geride bıraktığı gözlemlenmektedir.[3]
Bunun dışında audio (veya video) sıkıştırma araçları olan “codec“ler arasında tamamen özgür olması yönüyle öne çıkmayı hedeflemektedir. Çok popüler olan MP3, daha yüksek kalite sunan AAC gibi codec’lerin AT&T, Dolby, Sony gibi şirketlerin oluşturduğu MPEG grubunun malı olması ve bu nedenle üretim ve/veya kullanım halkasının bir zincirinde mutlaka telif ücreti veya izne tabi olmasına işaretle işletim sistemi ücreti, dijital müzik çalar donanım ücreti veya dosyayı üreten, çoğaltan kişiye maliyet olarak yansımaktadır.[4] Opus bu maliyetlerin herhangi birisine tabi olmadığı için açık kaynak kodlu işletim sistemlerinden de kolaylıkla destek sağlamak iddiasındadır.[5]
Opus diğer önemli artı değer olarak düşük gecikme süresini (delay) öne çıkarmaktadır. Grafikte Opus’un tüm bitrate’lerde en düşük gecikmeyi sağladığı iddia edilmektedir.[6] Gecikme süresinin düşük olması, özellikle son dönem sıkça kullanılan VOIP iletişim uygulamalarında doğal bir konuşma ritmini yakalamak için önem taşır.
Opus yazılım desteği bakımından Firefox (HTML5 Audio-Video için), VLC Media Player ve foobar2000 tarafından desteklenmektedir.[7] Google Chrome, Jitsi, Mumble gibi programlar da bir sonraki versiyonlarında Opus desteği olacağını duyurmuştur.[8]