Oraj

Oraj[1][2] ya da gök gürültülü fırtına,[2][3][4] çoğunlukla şimşek ve gök gürültüsü ile yağmur veya dolu eşliğinde görülen bir hava olayı. Meteorolojide İngilizce thunderstorm kavramından oluşturulmuş TS kısaltması ile gösterilir.[1]

Bir oraj
Ormanda yaz fırtınası

Oraja kümülonimbüs bulutları neden olur. Genellikle güçlü rüzgarlar ve şiddetli yağmur eşlik eder. Bazı durumlarda kar veya dolunun da eşlik ettiği görülebilir. Yağışsız orajlarda ise -adından da anlaşılacağı üzere- hiç yağış görülmez. Doluya sebep olan orajlar dolu fırtınası olarak da adlandırılır.

Süper hücre

Şiddetli orajlar dönebilir; bunlar süper hücre olarak adlandırılır.

Oluşumu

Oraj oluşması için gerekli olan şartlar şunlardır:

  • Yoğun kararsızlık
  • Yüksek nem oranı
  • Tetikleyici (katalizör):
    • Hava kütlesini yukarı zorlayan bir cephe
    • Hava kütlesini yukarı zorlayan bir dağ
    • Yeryüzü ile temastaki havanın iyice ısınması
    • Kutupsal (polar) bir hava kütlesinin düşük enlemlere doğru hareket ederken ısınması
    • Konversiyon

Kaynakça