Türkiye'deki otoyollar listesi
Türkiye'deki otoyolların yakın bir geçmişe sahip oluşu yolların modern olmasında büyük bir etkendir. İlk açılan otoyol 1973'te tamamlanan İstanbul 1. Çevre Yolu'dur. Türkiye'deki otoyollar, Aralık 2023 itibarıyla 3.726 km'lik toplam uzunluğa sahiptir.[1] İnşa hâlinde bulunan otoyolların toplam uzunluğu 260 km'dir.
Otoyollar
| Numara | İsim | Uzunluk | Durum |
|---|---|---|---|
| O-1 - O-7 | |||
 | İstanbul 1. Çevre Yolu | 23 km | Trafiğe açık |
 | İstanbul 2. Çevre Yolu | 38 km | Trafiğe açık |
 | Avrupa Otoyolu | 231 km | Trafiğe açık |
 | Anadolu Otoyolu | 379 km | Trafiğe açık |
 | İstanbul-İzmir Otoyolu | 407 km | Trafiğe açık |
 | Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu | 324 km | Trafiğe açık: 86 km |
| İhale Aşamasında: Kınalı-Malkara 108 km | |||
| Plan hâlinde: Lapseki-Balıkesir 140 km | |||
 | Kuzey Marmara Otoyolu | 443 km | Trafiğe açık: 398 km |
| İnşa hâlinde: Nakkaş-Başakşehir 45 km | |||
| O-20 - O-22 | |||
 | Ankara Çevre Yolu | 107 km | Trafiğe açık |
 | Tarsus-Ankara Otoyolu | 432 km | Trafiğe açık |
 | Bursa-Sivrihisar Otoyolu | 238 km | Trafiğe açık: 34 km |
| Plan hâlinde: Sivrihisar-Yenişehir 204 km | |||
| O-30 - O-33 | |||
 | İzmir Çevre Yolu | 72 km | Trafiğe açık: 60 km |
| Plan hâlinde: İZKARAY (İzmir Karayolu ve Raylı Körfez Geçiş Projesi) 12 km | |||
 | İzmir-Aydın-Denizli-Burdur-Antalya Otoyolu | 363 km | Trafiğe açık: 184 km |
| İnşa hâlinde: Aydın-Kuyucak 74 km | |||
| Plan hâlinde: Denizli-Burdur-Antalya 105 km | |||
 | İzmir-Çeşme Otoyolu | 77 km | Trafiğe açık |
 | Kuzey Ege Otoyolu | 76+? km | Trafiğe açık: 76 km |
| Plan hâlinde: Çandarlı-Soma ? km | |||
| O-50 - O-54 | |||
 | Adana Çevre Yolu | 24 km | Kaldırıldı |
 | Adana-Mersin-Alanya Otoyolu | 166+? km | Trafiğe açık: 96 km |
| İnşa hâlinde: Çeşmeli-Kızkalesi 40 km[2][3] | |||
| İhale Aşamasında: Kızkalesi-Taşucu 30 km | |||
| Plan hâlinde: Taşucu-Alanya ? km | |||
 | Adana-Gaziantep-Şanlıurfa-Habur Otoyolu | 694 km | Trafiğe açık: 365 km |
| Plan hâlinde: Şanlıurfa-Habur 329 km | |||
 | Ceyhan-Toprakkale-İskenderun-Hatay Otoyolu | 118 km | Trafiğe açık: 75 km |
| Plan Halinde: İskenderun-Hatay: 43 km | |||
 | Gaziantep Çevre Yolu | 35 km | Trafiğe açık |
| Numarasız otoyollar | |||
 | Edirne Pazarkule Bağlantı Yolu | 5 km | İnşa hâlinde |
| | Ankara-Samsun Otoyolu | 381 km | İhale aşamasında: Ankara-Kırıkkale-Delice 119 km |
| Plan halinde: Delice-Samsun 262 km | |||
| | Yalova-İzmit Otoyolu | 65 km | Plan hâlinde |
| | Ankara-İzmir Otoyolu | 501 km | İhale aşamasında: Ankara-Sivrihisar 130 km |
| Plan hâlinde: Sivrihisar-İzmir 371 km | |||
| | Viranşehir-Rize Otoyolu | 80+? km | Plan hâlinde |
| | Afyon-Antalya-Alanya Otoyolu | 422 km | İhale aşamasında: Antalya-Alanya 154 km |
| Plan hâlinde: Afyonkarahisar - Antalya 268 km | |||
| | Gerede-Gürbulak Otoyolu | 1200 km | Plan hâlinde |
| | Bafra-Samsun-Ünye Otoyolu | 136 km | Plan hâlinde |
| | Büyük İstanbul Tüneli | 6 km | İhale Aşamasında |
| | Delice-Sivas-Refahiye Otoyolu | ? km | Plan hâlinde |
| | Trabzon-Habur Otoyolu | ? km | Plan hâlinde |
| | Dörtyol-Hassa Otoyolu | 31 km | Plan hâlinde |
| | Samsun-Mersin Otoyolu | ? km | Plan hâlinde |
| | Afyonkarahisar-Sapanca Otoyolu | ? km | Plan hâlinde |
| | İzmir Kuzeydoğu Çevre Yolu | 41 km | Plan hâlinde |
| | Aksaray-Nevşehir-Kayseri Otoyolu | ? km | Plan hâlinde |
| Bağlantı Otoyolları | |||
 | Ulukışla-Afyon Bağlantı Otoyolu | 31+? km | Trafiğe Açık: 31 km |
| Plan hâlinde: | |||
| | Kırşehir-Ağaçören Otoyol Bağlantısı | 41 km | Trafiğe Açık |
| | Diyarbakır Bağlantı Otoyolu | 86 km | Plan halinde |
Yapımı devam eden otoyollar
Kuzey Marmara Otoyolu (Nakkaş - Başakşehir) arası
Kuzey Marmara Otoyolu 8. Kısım olarak adlandırılan, 25 km otoyol, 20 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 45 km uzunluğunda olan Başakşehir-Nakkaş kesiminin 30 Haziran 2020 tarihinde Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan ihalesini REC-Rönesans İnşaat Ortak Girişim Grubu kazanmıştır. Otoyolun bu kesimi, inşaat süresi dahil 20 yıl sonra Karayolları Genel Müdürlüğü'ne devredilecektir. Otoyol güzergahında bulunan Sazlıdere Barajı geçişi için köprü inşaatına 26 Haziran 2021 tarihinde temel atılmıştır.[4] Kesimin 2024 yılında tamamlanması planlanmaktadır.
Otoyol 31 (Aydın - Denizli) arası
Aydın-Denizli Otoyolu projesi 140 km otoyol 23 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 163 km uzunluğundadır. 2017 yılında da Aydın Doğu kavşağı ve Aydın çevre yolunun açılmasıyla mevcut hâlini aldı.[5] Otoyolun Aydın-Denizli kesiminin ihalesi 3 Temmuz 2020'de yapıldı[6] ve temeli 16 Kasım 2020'de Denizli Salihağa Kavşağı'nda düzenlenen törenle atıldı.[7] Otoyolun Kuyucak-Denizli arasınaki kesimi 3 Kasım 2023'te açıldı.[8] Otoyolun tamamı 2024'te hizmete girecektir. Daha sonra Burdur'a kadar yaklaşık 130 km uzatılacak ve Kızılkaya üzerinden yapımı planlanan Afyon-Antalya-Alanya Otoyolu'na bağlanacaktır.
Otoyol 51 (Çeşmeli - Kızkalesi) arası
Otoyol projesinin 41 km otoyol 11 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 52 km uzunğundadır. Proje ile Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu arasında otoyol bağlantısı sağlanacak. Yatırım bedeli kamulaştırma dahil 728 milyon dolar olarak hesaplanmıştır. Proje kapsamında 70 kilometre otoyol, 13 viyadük, bir adet tünel, 8 kavşak, 4 hizmet tesisi ve bir adet bakım alanı inşa edilecektir. Otoyol, Mersin-Silifke arasında 
kara yoluna paralel bir şekilde ilerleyecek, Silifke'nin kuzeyinden geçecek ve Taşucu'nun doğusunda sonlanacaktır. Otoyol Çeşmeli-Kızkalesi ve Kızkalesi-Taşucu olmak üzere iki kesim olarak inşa edilecektir. Otoyolun Çeşmeli-Kızkalesi kesimi an itibarıyla inşa hâlinde olup ikinci kesim olan Kızkalesi-Taşucu kesimi ihale aşamasındadır. Otoyolun ileride Anamur, Gazipaşa, Alanya üzerinden Afyon-Antalya-Alanya Otoyolu'na dek uzatılması planlanmaktadır.
| Numara | İsim | Uzunluk (otoyol) | Uzunluk (Bağlantı Yolu) | Durum |
|---|---|---|---|---|
| | Kuzey Marmara Otoyolu (Nakkaş - Başakşehir) | 25 km | 20 km | Kuzey Marmara Otoyolu 8. Kısım olarak adlandırılan, 25 km otoyol, 20 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 45 km uzunluğunda olan Başakşehir-Nakkaş kesiminin 30 Haziran 2020 tarihinde Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan ihalesini REC-Rönesans İnşaat Ortak Girişim Grubu kazanmıştır. Otoyolun bu kesimi, inşaat süresi dahil 20 yıl sonra Karayolları Genel Müdürlüğü'ne devredilecektir. Otoyol güzergahında bulunan Sazlıdere Barajı geçişi için köprü inşaatına 26 Haziran 2021 tarihinde temel atılmıştır.[4] Kesimin 2024 yılında tamamlanması planlanmaktadır. |
| | Aydın-Denizli Otoyolu | 60 km | 14 km | Projenin maliyeti yaklaşık 1 milyar 100 milyon avrodur. 23'ü bağlantı, 140'ı ana yol olmak üzere 163 kilometre uzunluğundadır. Otoyolda 13 viyadük, 100 köprü, 19 köprülü kavşak, 74 alt geçit ve 5 otoyol hizmet tesisi bulunmaktadır. Kasım 2020'de temeli atılmıştır.[9] Otoyolun Kuyucak-Denizli kesimi 3 Kasım 2023'te hizmete açılmıştır. Otoyolun tamamı 2024'te hizmete alınacaktır. |
| | Çeşmeli-Erdemli-Kızkalesi Otoyolu | 41 km | 11 km | Otoyol projesinin 41 km otoyol 11 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 52 km uzunğundadır. Proje ile Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu arasında otoyol bağlantısı sağlanacak. Yatırım bedeli kamulaştırma dahil 728 milyon dolar olarak hesaplanmıştır. Proje kapsamında 70 kilometre otoyol, 13 viyadük, bir adet tünel, 8 kavşak, 4 hizmet tesisi ve bir adet bakım alanı inşa edilecektir. Otoyol, Mersin-Silifke arasında kara yoluna paralel bir şekilde ilerleyecek, Silifke'nin kuzeyinden geçecek ve Taşucu'nun doğusunda sonlanacaktır. Otoyol Çeşmeli-Kızkalesi ve Kızkalesi-Taşucu olmak üzere iki kesim olarak inşa edilecektir. Otoyolun Çeşmeli-Kızkalesi kesimi an itibarıyla inşa hâlinde olup ikinci kesim olan Kızkalesi-Taşucu kesimi ihale aşamasındadır. Otoyolun ileride Anamur, Gazipaşa, Alanya üzerinden Afyon-Antalya-Alanya Otoyolu'na dek uzatılması planlanmaktadır. |
Otoyol levhaları
Otoyol girişine konulan levha
Kuralları gösteren levha
Mesafe levhası
Önemli telefon numaraları gösteren bir levha
Şerit kullanımını gösteren levha
Ücretlendirme
Türkiye'deki otoyollarda ücretlendirme işlemleri HGS sistemiyle yapılmaktadır. Hızlı Geçiş Sistemi (HGS), 17.09.2012 tarihi itibarıyla İzmir-Aydın Otoyolu, İzmir-Çeşme Otoyolu, Boğaz Köprüleri, Avrupa Otoyolu, Anadolu Otoyolu ve Niğde-Mersin-Şanlıurfa otoyollarındaki ücret toplama istasyonlarında (Batı Hereke, Doğu Hereke, Dörtdivan, Çamlıdere ve Kızılcahamam ücret toplama istasyonlarındaki çıkış gişeleri hariç) PTT Genel Müdürlüğü tarafından devreye alınmıştır.
Otoyol standartları
Türkiye'de otoyol levhaları yeşil renktedir. Amerikan Highway Gothic'e benzer bir yazı tipi kullanılmaktadır. Bazı eski otoyollar hariç, hepsi 3,75 m genişliğinde olan en az 6 şeride sahiptir. Otoyol üzerinde A, B, C ve D tipi olarak standardize edilmiş hizmet tesisleri bulunur:
- A tipi: Park alanı, motel, akaryakıt istasyonu, yedek parça satışı, araç bakım yeri, araç yıkama yeri, dinlenme, yiyecek ve içecek satışı
- B tipi: Park alanı, akaryakıt istasyonu, yedek parça satışı, araç bakım yeri, araç yıkama yeri, dinlenme, yiyecek ve içecek satışı
- C tipi: Park alanı, akaryakıt istasyonu, yedek parça satışı, dinlenme, yiyecek ve içecek satışı
- D tipi: Park alanı, dinlenme ve yemek yeme imkânı
Tehlikeli yerler (Tünel girişleri, virajlar gibi), kavşaklar ve hizmet tesislerinin etrafı aydınlatılır.
Otoyollarda otomobiller için asgari hız 40 km/sa olup, azami hız KGM tarafından işletilen otoyollarda 130 km/sa, özel firmaların işlettikleri otoyollarda 140 km/sa'dır. Dönmek, durmak ve park etmek yasaktır. Güvenlik şeridini acil durumlar hariç kullanmak yasaktır. Mümkünce sağdan gitmek zorunludur (bakınız şerit kullanımı levhası). Trafik yoğun olduğu zaman, güvenlik ekiplerinin geçebilmesi için yeterince yer bırakmak gerekir.
Yüksek hızlara rağmen güvenli seyahat imkânı sunmak ve yakıt veya elektrik enerji tüketimini minimize etmek amacıyla otoyolların viraj ve eğim standartları özellikle devlet yollarına kıyasla çok yüksektir. Bu nedenle otoyollarda coğrafi şartların zor olduğu yerlerde çok sayıda viyadük ve tünel bulunur ve kilometre başına düşen maliyet diğer yollara göre daha yüksektir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Karayolları Genel Müdürlüğü23 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.