Tongurdaklı kaşık

Tongurdaklı kaşık, Bursa'nın dağ yöresi oyunlarında ritim aracı olarak kullanılan oyun kaşığı.

Meşe ağacının odunu ile yapılır.^[1] Adını sap kısmında bulunan zincir görünümündeki kısımdan alır. "Tongurdak" denilen bu topaklar, kaşık yapımı sırasında eksiz ve oyma yöntemi ile oyularak şekillendirilir^[1] ve kaşıkların sırtı birbirine vurulduğunda sallanarak ses çıkarır.^[2]

Tongurdaklı kaşıkların kaşık kısmı küçük ve sivri ağızlıdır. Sapın iki yanında parmaklar için hafif çukur bulunur. Kaşıkları yaparken yörede kadınların örgü örerken kullandıkları tongurdaklı şişlerden esinlenilmiştir.^[3][4]

Bursa'da kaşık oyunları Keles, Orhaneli, Harmancık ve Büyükorhan ilçelerinde oynanmaktadır. Bu yörenin halkı, tongurdaklı kaşık kültürünü yaşatır.^[5] Yörede tongurdaklı kaşıkların küçük boyları çiçek ve çeşitli desenler ile süslenerek nazara karşı evin bir köşesine asılmaktadır.^[6] Tongurdak kaşık üretimi, Harmanalan Köyü’nde yaşayan Lütfü Uğur tarafından sürdürülmektedir.