Uygur Pinyin yazısı

Uygur Pinyin yazısı (Uygurcaئۇيغۇر يېڭى يېزىقى, Uyghur yëngi yëziqi), 1965-1982 yılları arasında Çin'de Uygurcanın yazımı için kullanılmış Pinyin ve Yañalif temelli Latin alfabesidir. 1982 yılında yerine modern Uygur Arap yazısının getirilmesiyle kullanımdan kaldırılmıştır.

Uygur Pinyin Yazısı
A aB bC cD dE eF fG gH h
I iJ jK kL lM mN nO oP p
Q qR rS sT tU uV vW wX x
Y yZ zƢ ƣƏ əƟ ɵÜ ü
ngZh zhCh chSh sh

Karşılaştırma

Uygur Pinyin yazısı harflerinin Uygurcanın yazımında kullanılan diğer alfabelerdeki karşılıkları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Uygur alfabelerinin kıyaslanması
ArapKirilPinyinLatinOTATakribî Türkçe ses değeriIPA ArapKirilPinyinLatinOTATakribî Türkçe ses değeriIPA
ئاA aA aA[a]قҚ қⱩ ⱪQ qK (gırtlaktan)[q]
ئەӘ әƏ əE eÄ äE (açık)[æ]كК кK kK[k]
بБ бB bB[b]ڭҢ ңNG ngÑ ñ (artdamaksıl N)[ŋ]
پП пP pP[p]گГ гG gG[ɡ]
تТ тT tT[t]لЛ лL lL[l]
جҖ җJ jJ jC cC[ʤ]مМ мM mM[m]
Zh zh
چЧ чQ qCh chÇ çÇ[ʧ]نН нN nN[n]
Ch ch
خХ хH hX xH (hırıltılı)[x]ھҺ һⱧ ⱨ H hH[h]
دД дD dD[d]ئوО оО оO[o]
رР рR rR[r]ئۇУ уU uU[u]
زЗ зZ zZ[z]ئۆӨ өƟ ɵÖ öÖ[ø]
ژЖ жⱫ ⱬZh zhJ jJ[ʒ]ئۈҮ үÜ üÜ[y]
سС сC cS sS[s]ۋВ вV vW wV vV[v]
S sW wW w[w]
شШ шX xSh shŞ şŞ[ʃ]ئېЕ еE eË ëE eE (kapalı)[e]
Sh sh
غҒ ғƢ ƣGh ghĞ ğĞ[ʁ]ئىИ иI iİ iİ veya I[i]
I ı[ɨ]
فФ фF fF[f]يЙ йY yY[j]

Uygur Kiril alfabesi ek olarak iki harfe sahiptir, ki bunlar iki sesin birleşimidir. Bunlar aşağıda Arap, Pinyin ve Latin alfabelerindeki eşdeğeriyle gösterilmiştir.

KirilArapPinyinLatin
Ю юيۇyu
Я яياya

Ayrıca bakınız

Kaynakça