Versatile Video Coding
H.266,[1] ISO/IEC 23090-3,[2] ve MPEG-I Part 3 olarak da bilinen Versatile Video Coding (VVC) (Çok yönlü video kodlama), Joint Video Experts Team (JVET) tarafından 6 Temmuz 2020'de son haline getirilen bir video sıkıştırma standardıdır. Ekip (JVET),[3] ITU-T Çalışma Grubu 16'nın VCEG çalışma grubunun ve ISO/IEC JTC 1/SC 29'un MPEG çalışma grubunun ortak video uzman ekibinden meydana gelmektedir. High Efficiency Video Coding (HEVC, ITU-T H.265 ve MPEG-H Part 2 olarak da bilinir) ardılıdır. İki temel hedefle geliştirilmiştir – geliştirilmiş sıkıştırma performansı ve çok geniş bir uygulama yelpazesi için destek.[4][5][6]
| Versatile video coding | |
| Durum | Etkin |
|---|---|
| Başlama yılı | 2017 |
| İlk yayınlanma | 2020 |
| Son sürüm | 2nd Edition 29 Nisan 2022 |
| Organizasyon | ITU-T, ISO, International Electrotechnical Commission |
| Komisyon | SG16 (Secretary: Simao Campos) (VCEG), MPEG |
| Temel standartlar | H.261, H.262, H.263, H.264, H.265, MPEG-1 |
| Etki Alanı | Video sıkıştırma |
| Lisans | RAND (Reasonable and non-discriminatory licensing) |
| Websitesi | itu.int/rec/T-REC-H.266 |
Tarih
JVET, Ekim 2017'de son bir Teklif Çağrısı yayınladı ve standardizasyon süreci, standardın ilk çalışma taslağının üretildiği Nisan 2018'de resmi olarak başladı.[7][8]
IBC 2018'de, videoyu HEVC'den %40 daha verimli sıkıştırdığı söylenen VVC'ye dayalı bir ön uygulama gösterildi.[9]
Nihai standardın içeriği 6 Temmuz 2020'de onaylandı [10][11][12]
Takvim
- Ekim 2017: Teklif Çağrısı
- Nisan 2018: Alınan tekliflerin ve standardın ilk taslağının değerlendirilmesi [13]
- Temmuz 2019: Komite Taslağı için oy pusulası yayınlandı
- Ekim 2019: Taslak Uluslararası Standart için oylama yapıldı
- 6 Temmuz 2020: Nihai standardın tamamlanması
Lisans
HEVC uygulamalarını lisanslarken görülen sorunların riskini azaltmak için VVC, Media Coding Industry Forum (MC-IF) adlı yeni bir grup kuruldu.[14][15] Ancak, MC-IF'in, JVET'in konsensüs kararlarıyla belirlenen teknik değere dayalı standardizasyon süreci üzerinde hiçbir gücü yoktu.[16]
Önceki AVC [17] ve HEVC [18] kodeklerine benzer bir durumda, başlangıçta dört şirket VVC için patent havuzu yöneticileri olmak için yarışıyordu. Daha sonra iki şirketin havuz oluşturduğu bildirildi: Access Advance ve MPEG LA.[19]
Access Advance, gerekli lisans ücretinin miktarını yayınladı.[20]
Benimseme
Yazılım
Kodlayıcılar/kod çözücüler
- Fraunhofer HHI, VVenC [21] adlı kaynağa dayalı bir VVC kodlayıcı ve VVdeC [22] adlı bir kod çözücü yayınladı.
- Fraunhofer Çok Yönlü Video Kodlayıcı (VVenC) 11 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fraunhofer Çok Yönlü Video Kod Çözücü (VVdeC) 25 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- VVC VTM referans yazılımı 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tencent Media Lab, gerçek zamanlı bir kod çözücüde [23] VVC'yi destekler ve Tencent Cloud hizmeti, bulut altyapısında kod dönüştürme ve akışla destekler.[24]
- uvg266 13 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. açık kaynak kodlayıcı
- x266 kodlayıcı, H2 2023'te herkese açık olarak yayınlanacak [25]
- yerel bir açık kaynak muxer/demuxer ve kod çözücü ile ffmpeg geliştirme deposu [26]
Oynatıcılar
- Spin Digital, Linux ve Windows cihazları için gerçek zamanlı bir VVC kod çözücü ve oynatıcı satmaktadır.[27]
- 2021'de MX Player'ın [28] mobil müşterilerinin %20'sine kadar VVC'de içerik sağladığı bildirildi.[29]
Donanım
| Şirket | Çip / Mimari | Tip | Verim | referans |
|---|---|---|---|---|
| Allegro DVT | AL-D320 | Kod çözücü IP çekirdeği | 8K@120 | [30][31] |
| MediaTek | Pentonik 2000 | kod çözücü | 8K@144 | [32] |
| Pentonik 1000 | kod çözücü | 4K@144 | [33] | |
| Pentonik 700 | kod çözücü | 4K@144 | [34] | |
| Realtek | RTD1319D | Set üstü kutu SoC | 4K@60 | [35] |
| VeriSilicon | Hantro VC9000D | kod çözücü | 8K@120 | [36] |
Yayın
Brezilya SBTVD Forumu, Brezilya'nın yakında çıkacak olan TV 3.0'ı için VVC'yi seçti. Brezilya SBTVD Forumu, 2024'te piyasaya sürülmesi beklenen yakında yayınlanacak televizyon sistemi TV 3.0'da MPEG-I VVC kodekini benimseyecek. Yayın ve geniş bant dağıtımı için bir video taban katmanı kodlayıcısı olarak MPEG-5 LC EVC ile birlikte kullanılacaktır.[37]
Dijital televizyon yayın standartlarını yöneten Avrupa kuruluşu DVB Project, 24 Şubat 2022'de VVC'nin artık yayın araçlarının bir parçası olduğunu duyurdu.[38] Avrupa, Avustralya ve diğer birçok bölgede kullanılan DVB tuner özelliği, HEVC'nin halefi olan VVC (H.266) video codec bileşenini desteklemek üzere revize edilmiştir.[39]
Ayrıca bakınız
- H.262 / MPEG-2 Part 2 videosu
- H.264 / MPEG-4 Part 10: Advanced Video Coding/AVC
- H.265 / MPEG-H Part 2: High Efficiency Video Coding/HEVC
- AOMedia Video 1 (AV1)
- MPEG-5 Part 1: Essential Video Coding / EVC
- Katmanlı kodlamanın diğer adı - ölçeklenebilir kodlama:
- MPEG-5 Part 2: Low Complexcity Enhancement Video Coding / LC EVC
Dış bağlantılar
- Fraunhofer Heinrich Hertz Enstitüsündeki VVC web sitesi, 12 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kaynak kodu: VTM 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. veya VVdeC [22] veya VVenC [21]
- ITU H.266 sıkıştırması için beklemede kalın 29 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- MPEG - Çok Yönlü Video Kodlama 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- VVC'nin sonuçlandırılması 8 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.