Astrołozia

L'astrołozia (dal grego antigo ἀστρολογία

astrologhía

ἀστῆρ

= (astēr, steła) + 

λόγος

(lógos, discorso[1][2]) el ze un conpleso de credense e tradision, privae de fondamento sientìfego, secondo ła cuała łe pozision e i movimenti dei corpi cełesti in confronto a ła Tera i influise in avegnimenti umani cołetivi e individuałi[3][4][5]. Na definision alternativa de astrołozia ła provien da l'Ensiclopedia de łe rełijon Vałechi andove ła ze definia cofà na tècnega e dotrina de tipo rełijozo che traerso de l'identificasion dei astri co intełijense divine o superiori, ła stabiłise na rełasion direta intrà asion dei astri e avegnimenti inte l'anbiente, inte ła natura e inte ła istòria umana[6].

Chi che pràtega l'astrołozia, el vien ciamà astròłogo e ła so divinasion ła ze ciamada oròscopo.

Da l'antighità finmente al XVII secoło, tutavia, col tèrmano astrołozia se ghe indicava tuta l'astronomia, e łe previzion astrołòzeghe łe zera considerae na branca, cueła che ła figurava łe consevense sui avegnimenti umani rezultanti da ła configurasion astronòmega. El tìtuło del testo prinsipałe de l'astrołozia antiga, el Tetrabiblos, el zera "Dei efeti [de łe configurasion astronòmeghe su ła istòria dei indivìdui e de łe nasion]" e l'astrołozia ła zera ciamada da Tolomeo ὴ ἀπoτελεσματικής τέχνχη, o sia "ła siensa dei efeti"^[7]. L'astrònomo/astròłogo de corte, de fato, el ghea da studiare el moto dei pianeti col fin de dar i so oròscopi e i ła prategava anca du protagonisti de ła revołusion astronòmega cofà Keplero e Gałiłei.^[8]

L'afermasion del sistema ełioséntrego, retegnesto dai astròłoghi conpatìbiłe co na vizion zeoséntrega, no ła ghra mudà łe pràteghe de l'astrołozia^[9]. Co ła revołusion sientìfega, tutavia, l'astrołozia ła ghea finio de vegner considerada parte de l'astronomia^[10] e ła vegnea considerada na pràtega de l'oculto e na pseudosiensa^[11][12]. L'astrołozia, de consevensa, ła vien oncó considerada da fiłòzofi de ła siensa^[13], da psicòłoghi^{[14][15][16][17][18]} e da esponenti de ła comunità sientìfega ativi inte łe descipline pì vàrie^{[19][20][21][22]} na credensa bazada su antighe superstision^{[17][23][24][25][26][27]} e, secondo racuanti studiozi, ła se configura cofà na siensa patołòzega^[28][29]. Inte el 2006, el National Science Board dei Stati Unii de l'Amèrica el ghea publegà na declarasion ufisałe inte ła cuała el rebadise che l'astrołozia ła ze na pseudosiensa^[30].

Le prinsipałi tradision łe ze:

• astrołozia osidentałe;
• astrołozia indiana;
• astrołozia cineze.