Ánh Dương
Ánh Dương (26 tháng 7 năm 1935 – 8 tháng 11 năm 2022), là một nam nhạc sĩ Việt Nam. Tên khai sinh của ông là Lê Văn Dương. Ông rất được biết đến với các bài hát cách mạng như Chào em cô gái Lam Hồng.[1][2][3][4]
| Ánh Dương Lê Văn Dương | |
|---|---|
 Chân dung cố nhạc sĩ Ánh Dương khi còn trẻ | |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
Tên khai sinh | Lê Văn Dương |
Ngày sinh | 26 tháng 7 năm 1935 |
Nơi sinh | Sơn Hải, Quỳnh Lưu, Nghệ An, Liên bang Đông Dương |
| Mất | |
Ngày mất | 8 tháng 11 năm 2022 (87 tuổi) |
Nơi mất | Thành phố Vinh, Nghệ An |
| An nghỉ | Nghĩa trang Đồng Dương, Nghệ An |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Dân tộc | Kinh |
| Nghề nghiệp | Nhạc sĩ |
| Gia đình | |
Con cái | 2 |
| Sự nghiệp nghệ thuật | |
| Nghệ danh | Ánh Dương |
| Tác phẩm | Chào em cô gái Lam Hồng, Dốc lòng dốc sức giải phóng miền Nam, Hoa đào nở trên biên giới, Phu cham xy |
| Giải thưởng | |
| Giải thưởng Nhà nước 2007 | |
| Huân chương Quân công hạng ba | |
| Huân chương Kháng chiến hạng nhất | |
| Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng nhất | |
Tiểu sử
Nhạc sĩ Ánh Dương tên khai sinh là Lê Văn Dương. Ông sinh ngày 26 tháng 7 năm 1935, quê ở xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông sớm tham gia hoạt động cách mạng và tham gia nghệ thuật. Năm 18 tuổi, ông nhập ngũ trong đợt tổng động viên phục vụ chiến trường Điện Biên Phủ, sau đó hoạt động âm nhạc chuyên nghiệp tại Đoàn Văn công Đại đoàn 325 và đã viết một số bài hát như Tạm biệt em, Tiếng trống tòng quân.[1][2]
Năm 1955, ông chuyển về Đoàn Văn công Quân khu 4, vừa biểu diễn vừa sáng tác. Bài hát Chào em cô gái Lam Hồng được ông sáng tác vào mùa hè năm 1967 ở Can Lộc, Hà Tĩnh.[1][5] Bài hát phổ biến qua chương trình ca nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam, với giọng ca NSƯT Kiều Hưng, sau này là NSND Trung Đức.[6]
Ông qua đời tại nhà riêng ở Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An vào ngày 8 tháng 11 năm 2022, hưởng thọ 87 tuổi sau hai năm phải sống chung với tai biến[7] và được an táng tại nghĩa trang Đồng Dương, xã Nghi Xuân, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.[1][8]
Tác phẩm
Danh sách bài hát do nhạc sĩ Ánh Dương sáng tác:
- Chào em cô gái Lam Hồng
- Tạm biệt em
- Tiếng tòng quân
- Dốc lòng dốc sức giải phóng miền Nam
- Hoa đào nở trên biên giới
- Phu cham xy
Ngoài ra, ông còn sáng tác thơ giao hưởng như Tượng đài chiến thắng.
Giải thưởng
Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước năm 2007 với bốn bài hát: Chào em cô gái Lam Hồng, Dốc lòng dốc sức giải phóng miền Nam, Hoa đào nở trên biên giới, Phu cham xy và thơ giao hưởng Tượng đài chiến thắng. Nhạc sĩ Ánh Dương cũng được tặng Huân chương Quân công hạng ba, Huân chương Kháng chiến hạng nhất, Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng nhất.[1][9][10]