Liễu Nghị truyện

Liễu Nghị truyện (tiếng Trung: 柳毅傳), còn được biết đến với các tên gọi Liễu Nghị truyền thư (tiếng Trung: 柳毅傳書), Động Đình linh nhân truyện (tiếng Trung: 洞庭靈姻傳) hoặc Động Đình tình ký (tiếng Trung: 洞庭情記), là một tác phẩm truyền kỳ của tác giả Lý Triều Uy, sáng tác khoảng triều Đường Cao Tông.

Liễu Nghị truyện
柳毅傳
Minh họa truyện.
Thông tin sách
Tác giảLý Triều Uy
Quốc giaĐại Đường
Ngôn ngữHán văn
Bộ sách1
Thể loạiTruyền kỳ
Ngày phát hànhThế kỷ VII
Kiểu sáchIn (bìa mềm)
Số trang1
Bản tiếng Việt
Người dịchTrần Trọng Dương

Lịch sử

Liễu Nghị truyện[1] được coi là truyền thuyết xuất hiện sớm nhất tại Trung Hoa. Từ thời Đường mạt, truyện đã được lưu hành rộng rãi trong dân gian. Đến thời Tống, truyện được Thượng Trọng Hiền chuyển thể sang tạp kịch với nhan đề Động Đình hồ Liễu Nghị truyền thư. Liễu Nghị truyện do đó trở thành tích rất được ưa thích trong văn hóa diễn xướng Trung Hoa. Hàng loạt trứ tác ăn theo ra đời, TốngLiễu Nghị đại thánh nhạc; KimLiễu Nghị truyền thư; NguyênLiễu Nghị Động Đình long nữ; Minh ThanhQuất bồ ký, Long tiêu ký, Long cao ký, Thẩn trung lâu, Thừa long giai thoại. Trong đó, cho đến nay thì Liễu Nghị truyền thư (còn có tên Liễu Nghị kỳ duyên, Thủy tinh cung) vẫn được người Trung Hoa coi như là một kịch mục kinh điển của hí kịch[2]. Từ năm 1952, vở kịch đã nhiều lần được dàn dựng bởi các đạo diễn khác nhau, số lần trình diễn hiện chưa thể thống kê hết được. Không những thế, tích này còn trở thành đề tài làm tranh khắc ván và thư họa thủy mặc. Ngày 17 tháng 7 năm 2004, Bưu cục Quốc gia Trung Quốc đã phát hành bộ tem Dân gian truyền thuyết - Liễu Nghị truyền thư, gồm bốn con tem với bốn hoạt cảnh Long nữ gửi thư, Thư gửi Động Đình, Cốt nhục đoàn tụ, Nghĩa trọng tình thâm.

Nội dung

Liễu Nghị là một sĩ tử thi trượt, trên đường về gặp một thiếu phụ chăn xinh đẹp nhưng dáng vẻ tiều tụy. Người ấy nói rằng mình là con gái của Long vương ở hồ Động Đình, vốn lấy con trai thứ của Kinh Xuyên, nhưng bị bạc đãi, bắt đi chăn , nên muốn nhờ Liễu Nghị chuyển thư đến cho cha để báo tình cảnh của mình. Liễu Nghị đem thư xuống Long cung. Em trai Động ĐìnhTiền Đường giận quá nên giết con trai của Kinh Xuyên, cứu cháu về, rồi định gả cho Liễu Nghị. Nghị từ chối, xin về, được Long vương ban cho nhiều vàng bạc châu báu. Rốt cuộc Liễu Nghị đến Quảng Lăng lấy vợ, nhưng hễ lần nào thành hôn xong vợ cũng chết. Con gái Long vương thấy vậy bèn nhớ lại việc tao ngộ xưa, muốn báo đáp bèn hóa làm người con gái xinh đẹp mà kết hôn với Liễu Nghị. Sau hai vợ chồng đều thành tiên.

相逢話了不相歡,Tương phùng thoại liễu bất tương hoan,
管得傷心上馬鞍。Quản đắc thương tâm thượng mã an.
桐野雲深紅日墓,Đồng Dã vân thâm hồng nhật mộ,
洞庭天遠碧波寒。Động Đình thiên viễn bích ba hàn.
數聲鴈字緘愁去,Sổ thanh nhạn tự giam sầu khứ,
一幅龍巾拭淚看。Nhất bức long cân thức lệ khan.
此後定成雲雨約,Thử hậu định thành vân vũ ước,
恩情如海水漫漫。Ân tình như hải thủy man man.[3]

Nhận xét

Chuẩn tấu những lời của sử quan, vua Nguyễn Dực Tôn đã nhận định đây là những "câu truyện đề cập đến ma trâu, thần rắn, hoang đường không có chuẩn tắc" và kiên quyết loại Kinh DươngLạc Long ra khỏi chính sử bằng cách đưa xuống phụ chú dưới niên kỷ Hùng vương, để "cho hợp với cái nghĩa lấy nghi truyền nghi".

Xem thêm

Tham khảo

Liên kết ngoài