Qajar Iran

Qajar Iran (^ⓘ), còn được gọi là Qajar Ba Tư,^[7] Đế quốc Qajar,^[a] tên chính thức là Nhà nước Vĩ đại Iran (tiếng Ba Tư: دولت علیّه ایران‎ Dowlat-e Âliyye-ye Irân) và còn được gọi là Các miền bảo hộ Iran (tiếng Ba Tư: ممالک محروسه ایران‎ Mamâlek-e Mahruse-ye Irân^[8]), là một nhà nước Iran^[9] được cai trị bởi nhà Qajar, có nguồn gốc người Turk,^[10][11][12] cụ thể là từ bộ lạc Qajartribe, từ năm 1789 đến năm 1925.^[13][14] Gia tộc Qajar nắm toàn quyền kiểm soát Iran vào năm 1794, phế truất Lotf 'Ali Khan, vị Shah cuối cùng của triều đại Zand, và tái khẳng định chủ quyền của Iran đối với phần lớn của Kavkaz. Vào năm 1796, Mohammad Khan Qajar chiếm lấy Mashhad một cách dễ dàng,^[15] chấm dứt nhà Afsharid. Ông chính thức được trao vương miện Shah sau chiến dịch trừng phạt chống lại các đối tượng Gruzia của Iran.^[16] Tại Kavkaz, triều đại Qajar vĩnh viễn mất đi nhiều khu vực không thể thiếu của Iran^[17] đã rơi vào tay Đế quốc Nga trong suốt thế kỷ 19, ngày nay bao gồm Gruzia, Dagestan, Azerbaijan và Armenia.^[18] Bất chấp những mất mát về lãnh thổ, Qajar Iran vẫn duy trì sự độc lập chính trị của mình và tái tạo lại khái niệm về vương quyền của người Iran.^[19]

Nhà nước Vĩ đại Iran
Tên bản ngữ دولت علیّه ایران Dowlat-e Âliyye-ye Irân
1789–1925
Quốc kỳ (1906–1925) Quốc huy (1907–1925)
Quốc ca: (1873–1909) Salâm-e Shâh (Lời chào quốc vương) (1909–1925) Salāmati-ye Dowlat-e Âlliye-ye Irān (Lời chào Nhà nước Vĩ đại Iran) Tập tin:Persia (1909-1925).ogg
Bản đồ Iran dưới triều Qajar vào thế kỷ 19.
Tổng quan
Vị thế	Đế quốc
Thủ đô	Tehran
Ngôn ngữ thông dụng	Tiếng Ba Tư (văn học triều đình/ngôn ngữ, hành chính, văn hóa, quan chức),[1][2] Tiếng Azerbaijan (ngôn ngữ triều đình và tiếng mẹ đẻ)[3][4]
Tôn giáo chính	Hồi giáo Shia (chính thức) Thiểu số: Hồi giáo Sunni, Sufi giáo, Do Thái giáo, Hỏa giáo, Kitô giáo, Bahá'í giáo, Mandae giáo
Chính trị
Chính phủ	Đơn nhất quân chủ chuyên chế (1789–1906) Đơn nhất nghị viện quân chủ lập hiến (1906–1925)
Shahanshah
• 1789–1797 (đầu tiên)	Mohammad Khan Qajar
• 1909–1925 (cuối cùng)	Ahmad Shah Qajar
Thủ tướng
• 1906 (đầu tiên)	Mirza Nasrullah Khan
• 1923–1925 (cuối cùng)	Reza Pahlavi
Lập pháp	Không có (quy định bằng nghị định)) (đến năm 1906) Quốc hội hiệp thương (từ 1906)
Lịch sử
Lịch sử
• Thành lập	1789
• Hiệp ước Gulistan	24 tháng 10 năm 1813
• Hiệp ước Turkmenchay	10 tháng 2 năm 1828
• Hiệp ước Paris	4 tháng 3 năm 1857
• Hiệp ước Akhal	21 tháng 9 năm 1881
• Cách mạng Lập hiến Ba Tư	5 tháng 8 năm 1906
• Bị phế truất bởi Hội đồng lập hiến	31 tháng 10 1925
Địa lý
Diện tích
• 1873[5]	1,300,000 km2 (1 mi2)
Kinh tế
Đơn vị tiền tệ	toman (1789–1825) qiran (1825–1925)[6]
Tiền thân Kế tục Nhà Zand Vươn Karg quốc Kartli-Kakheti Afsharid Iran Nhà nước Hoàng gia Iran
Hiện nay là một phần của	Iran