Quân y (Việt Nam Cộng hòa)

Tiền thân của ngành quân y Việt Nam Cộng hòa là Nha quân y trung ương thuộc Bộ Quốc phòng Quốc gia Việt Nam, thành lập vào ngày 12 tháng 2 năm 1951, đứng đầu là một Giám đốc do Bộ trưởng Quốc phòng bổ nhiệm. Sau khi chính thể Việt Nam Cộng hòa được thành lập, ngành quân y vẫn giữ nguyên cơ cấu cũ. Ngày 1 tháng 1 năm 1966, Nha quân y được đổi tên thành Cục quân y, trực thuộc Tổng cục tiếp vận trong Bộ Tổng tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Cục quân y điều hành tất cả các hoạt động chuyên môn y vụ, gồm có các cơ sở điều trị, các đơn vị tiếp vận yểm trợ như: quân dược, quân khuyển, trung tâm tiếp huyết, chỉnh hình và các đơn vị thuộc hệ thống binh đoàn chiến thuật.

Ngày 30 tháng 4 năm 1975, ngành quân y Việt Nam Cộng hòa chấm dứt hoạt động khi chính thể Việt Nam Cộng hòa sụp đổ.

Cục Quân y là cơ quan đứng đầu ngành quân y Việt Nam Cộng hòa với nhiệm vụ chính là điều trị thương bệnh binh trong hơn 1 triệu quân, cùng phối hợp với các dân y viện để chữa trị cho một phần dân chúng trên toàn quốc gồm: Đô thành Sài Gòn-Chợ Lớn, 44 Tiểu khu (tỉnh), 5 Đặc khu và 194 Chi khu trong đó có Tổng y viện và nhiều Quân y viện, Quân dân y viện, Bệnh viện tiểu khu, Trạm quân y chi khu, các Trung tâm chuyên khoa.

Ngành đã thành lập các Tiểu đoàn Quân y và phân bổ đến các Quân, Binh chủng với nhiệm vụ yểm trợ theo hoạt động chuyên môn và dưới sự điều động trực tiếp của các đơn vị này.

• Trần Ngọc Thống, Hồ Đắc Huân, Lê Đình Thụy (2011). Lược sử Quân lực Việt Nam Cộng hòa.