Copán

Copán is 'n argeologiese vondsplek van die Voor-Colombiaanse Majabeskawing wat in die Copán-department in die weste van Honduras net oos van die grens tot Guatemala geleë is. Dit was die hoofstad van 'n koninkryk tydens die Klassieke tydperk vanaf die 5de tot die 9de eeu. Die stad is geleë in die uiterste suidooste van die Meso-Amerikaanse kulturele gebied, op die grens met die Isthmo-Colombiaanse kulturele gebied, en was amper omring deur nie-Majamense.^[1] In hierdie vrugbare vallei lê nou 'n stad met 'n bevolking van omstreeks 3000, 'n klein lughawe, en 'n kronkelpad. Die historiese naam van die stad is nog nie heeltemal duidelik nie. Copán is in 1980 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.

Majaterrein van Copán*
Unesco-wêrelderfenisterrein
Copán se balspelplek
Copán Ligging van Copán in Honduras
Koördinate: 14°50′24″N 89°08′24″W / 14.84000°N 89.14000°W / 14.84000; -89.14000 89°08′24″W / 14.84000°N 89.14000°W / 14.84000; -89.14000
Lande	Honduras
Tipe	Kultuur
Kriteria	iv, vi
Verwysings	129
Streek†	Noord-Amerika
Inskripsiegeskiedenis
Inskripsie	1980  (4de Sessie)
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer.

Copán was vir meer as twee duisend jaar bewoon, van die vroeë Voor-Klassieke tydperk tot die Ná-Klassiek. Die stad het 'n kenmerkende beeldhouwerk in die tradisie van die Laeveld-Maja ontwikkel, miskien om die Maja-etnisiteit van die stad se leiers te beklemtoon.^[1]

Die stad het 'n historiese rekord wat oor die grootste deel van die Klassieke tydperk streek en is in detail gerekonstrueer deur argeoloë en epigrafers.^[1] Copán was 'n kragtige stad en het 'n groot koninkryk in die suide van die Majagebied beheers.^[2] Die stad het 'n groot politieke ramp in 738 gely nadat Uaxaclajuun Ub'aah K'awiil, een van die grootste konings in Copán se dinastiese geskiedenis, gevang en tereggestel is deur sy voormalige vasal, die koning van Quiriguá.^[3][4][5] Hierdie onverwagte nederlaag het gelei tot 'n 17-jaar lange gaping in die geskiedenis van die stad, waartydens die mag in Copán deur Quiriguá oorneem is.^[6] In die laat 8ste eeu is die stad laat vaar en het, soos die meeste ander Majastede in die diepte van die Yucatán-skiereiland, verval.

'n Groot gedeelte van die oostelike kant van die Akropolis is geërodeer deur die Río Copán, hoewel die rivier sedertdien herlei is om die terrein teen verdere skade te beskerm.^[1]