Intensiewe vorm
Intensiewe vorme of intensiewe adjektiewe, vroeër bekend as versterkte vorme, is byvoeglike naamwoorde in die versterkende graad. Intensiewe vorme word gebruik om 'n sin trefkrag te gee en die taal op te kikker. 'n Voorbeeld hiervan is brandarm, wat baie arm beteken. In Afrikaans word intensiewe vorme gewoonlik vas (as een woord) geskryf, met enkele uitsonderings, byvoorbeeld wawyd oop en nugter wakker.
Afrikaans
Stand
Die tale wat ons praat (2018) som die stand van intensiewe vorme in Afrikaans so op:[1]
Eienskappe
Intensiewe vorme word dikwels gevorm deur die volgende konstruksies[2]
Woordsoortelike korrelate | Voorbeeld |
---|---|
(i) Byvoeglike naamwoord (b.nw.) + byvoeglike naamwoord (b.nw.) | blinknuut, blinkvet, dolbly |
(ii) Selfstandige naamwoord (s.nw.) + byvoeglike naamwoord (b.nw.) | kniediep, toringhoog, fluweelsag, koeëlrond, glashelder, snaarstyf, asvaal, koolswart, broodnodig, moddervet, sopnat |
(iii) Werkwoord (ww.) + byvoeglike naamwoord (b.nw.) | skreeupers, skokpienk, troetelsag, stikwarm, gloeiwarm |
Nietemin kan niks in die skrywer se pad staan om met digterlike vryheid eie intensiewe vorme te skep wat alle reëls oorskry nie, soos:
- Witwarm-bloedstollend-dring-in-sy-vleis-seer - Uit: Ballade vir 'n Enkeling, 2014, Leon van Nierop, Kaapstad: Tafelberg, bl. 412
Hoewel aangevoer word dat intensiewe vorme van die adjektief normaalweg geen graadtrappe het nie (soos beeldskoon, waarvan *beeldskoner en *beeldskoonste onmoontlik is),[3] is daar wel by plankdun, spierwit en stokoud slegs die stellende en oortreffende trap aangeteken:[4]
- plankdun – plankdunste
- spierwit – spierwitste
- stokoud – stokoudste
Gewoonlik is daar nie 'n vergelykender trap nie:[5]
- pikswart – pikswartste
- horingoud – horingoudste
- goudgeel – goudgeelste
Gedeeltelike reduplikasie is ook moontlik, solank 'n koppelteken toegevoeg word:[6]
- Hy is hond-hondmak.
- Die grond is klip-kliphard.
- Die sakeman is skat-skatryk.
- Hy is spier-spierwit en sy oë is so groot soos pierings gerek.[7]
Soms word die intensiewe vorm selfs verder intensiveer met die aanvangskomponent morsdood- of ander verbindings:
- morsdood + moeg → morsdoodmoeg[8]
- morsdoodbang, morsdoodgedaan, morsdoodsiek, morsdoodstil, morsdoodverlief en morsdoodvervelig is verdere voorbeelde[9]
- blind + helderverlig → blindhelderverlig[10]
Voorbeelde
'n Aantal voorbeelde van intensiewe:
- af – morsaf,[11][12][13][14] regaf[13], pylregaf[15]
- agter – heelagter[13]
- agteroor – rûensagteroor[14]
- alleen – stokalleen,[11][13] stoksielalleen,[11][13][16][17] moedersielalleen,[11][13], moederstoksielsaligalleen,[11] vingeralleen,[11][12][13] doodalleen,[9][12][11][13][18] sielalleen, stoksielsaligalleen,[11][13] mensalleen,[19] vroualleen, manalleen, skepsel-alleen[20]
- arm – brandarm,[11][12][13][14] doodarm,[11][13][21] straatarm,[14] bedelarm,[11][9] blêrarm[9], bloedarm[11]
- bang – dood(s)bang,[11][13][21][22][12][23] vrekbang,[13] yskoudbang,[24] skytbang en broekskytbang[9] (obseen), siekbang,[25] sissiebang,[26] haasbang,[27] lambang,[28] hondbang
- bedaard – doodbedaard[9][12][11][13][14][21][29]
- bederf/bedorwe – diepbedorwe[30]
- bedroef – diepbedroef[31]
- bedrywig – miernesbedrywig[32]
- bekend – alombekend,[11][13][33] doodbekend,[31] wêreldbekend,[34] wydbekend
- bekommerd – doodbekommerd[35]
- belangrik – lewensbelangrik[11]
- beledig – doodbeledig[9]
- belese – blinkbelese[36]
- bemind – teerbemind,[37] alombemind[38]
- benoud – dood(s)benoud[11][12][13][21][9]
- beroemd – wêreldberoemd[11][13][14]
- besig – druk besig, rasend besig,[39] dol besig[40]
- besope – stombesope[13]
- betyds – doodbetyds[41]
- bewoë – diepbewoë[31]
- bitter – galbitter,[13][14][42][12] alsbitter,[42] alsembitter, aalwynbitter, alweebitter
- blank – lelieblank,[11][12][13][14] spieëlblank, sneeublank, silwerblank, pêrelblank, melkblank[43]
- bleek – doodsbleek,[11][13][14][42][21][44][45] wasbleek,[11][13][46][47][48] fletsbleek,[49] geelbleek,[50] wurmbleek,[51] asbleek,[52] maanbleek,[53] grafbleek,[9] melkbleek[9], lykbleek[11]
- blind – stokblind,[11][12][13][14] stekelblind[13][12]
- blink – bottelblink, skitterblink,[11][54] spieëlblink,[55][56] glinsterblink,[57] diamantblink,[12][42][58] sonblink,[59] sweetblink (spiere), silwerblink,[60] politoerblink,[61] kraakblink,[9] kristalblink,[9] poetsblink
- blond – bottelblond,[62] vlasblond,[63] sonblond,[64] koringblond[65]
- blou – potblou,[11][13][14], botblou,[9][11] erdblou,[66] baftablou,[11][67] hemelsblou,[11][68][69] blouselblou, branderblou
- bly – doodbly,[11][13][68] hondbly,[9] dankiebly,[14] dolbly,[13][14][70] sielsbly[13]
- bo – heelbo[13]
- bont – papegaaibont,[71] kakelbont,[14][72] strontbont (plat)[73]
- braai doodbraai[11]
- brand doodbrand[11]
- breed – hemel(s)breed,[11][13][14][42] wêreldbreed,[13] bergbreed[74]
- broos – seepbelbroos[75]
- bros – kraakbros[12][76]
- bruin – grondbruin, bergbruin (water; stroom), modderbruin,[77] vetbruin,[78] beskuitbruin,[79] neutbruin,[80] bessiebruin,[81] karamelbruin,[82] waksbruin,[83] sjokoladebruin,[84] heuningbruin,[85] toffiebruin,[86] kraakbruin (kos)[9]
- dapper – doldapper[87][88][89]
- deftig – kraakdeftig[13]
- deur – middeldeur,[13] dwarsdeur[13][12]
- diep – afgronddiep,[42] enkeldiep, kniediep (kniediep in die moeilikheid; kniediep voordag (douvoordag)), pensdiep, skouerdiep, nekdiep,[90] kraakdiep[9]
- dig – potdig,[11][13][14] botdig[9][11][13][14]
- dik – trommeldik,[11][13][14] knuppeldik (met sy verwante knepeldik, kneweldik, knubbeldik, knipdik, knippeldik),[11][13][14][42] dwarreldik[91]
- dof – droomdof[9]
- dom – aartsdom, eseldom, horingdom, klipsteendom
- donker – pikdonker,[11][13][14] stikdonker,[11][13][14][92] nagdonker,[9][13] oliedonker,[93] skemerdonker,[94] gietdonker, angsdonker[95] doodsdonker,[96] gitdonker,[13] gitswartnagdonker,[97] grotdonker,[13][98][99] dikdonker,[100], tonneldonker[101], gatdonker[102]
- dood – morsdood,[11][12][13][14][103] klipdood, dikdood[9]
- dood (dooierig) – dikdood/dikdooi[104]
- doof – stokdoof,[11][12][13][14][105] potdoof
- dor – beendor,[9] kraakdor,[9] kurkdor[9]
- dries (astrant, aanmatigend, vermetel, brutaal) – doldries[9]
- driftig – doldriftig[106]
- droef – kerkhofdroef
- dronk – smoordronk,[11][13][14] stomdronk,[13], dooddronk[11], stormdronk, papdronk,[13] dikdronk, slingerdronk, poepdronk[107] (plat), horingdronk,[108] duiseldronk, bibberdronk,[109] katdronk[9], diepdronk,[31] kanondronk
- droog – kurkdroog,[11][13][14][110][111][112] botdroog,[11][9][31] poeierdroog,[113] horingdroog,[11][13][14][42][114] houthoringdroog,[9] stofdroog,[115][116] tonteldroog, kurkhoringdroog,[117] dordroog,[118] beendroog,[9] hooidroog,[9] houtskooldroog,[9] kraakdroog[9]
- duidelik – glasduidelik,[119] klaarduidelik[9]
- dun – plankdun,[11][12][13][14][42] papierdun[11], vliesdun,[120] haardun, kraakdun (porselein, glas of stem),[9] flenterdun, ragdun, riemdun, naalddun, dennenaalddun,[121] posbusdun (lippe),[122] grasdun,[123], stokkiedun[124], donkiebeendun,[125] rafeldun,[126] asemdun,[127] wafeldun, draaddun,[9] garingdun,[9] lemdun[9]
- duur – peperduur,[11][13][14][42] bitterduur, vrekduur[128]
- dwars – plankdwars (jagtaal: wanneer 'n dier heeltemal dwars staan, gereed om geskiet te word)[9]
- eens – doodeens[9]
- eenvoudig – doodeenvoudig,[9][11][13] blooteenvoudig,[9] kindereenvoudig[9]
- eerlik – doodeerlik[11][12][11][13][14][21][129]
- eg – goudeg
- eie – bloedeie[14]
- ellendig – doodellendig[11]
- erg – dooderg[11]
- ernstig – doodernstig,[11][21][130][131] sielsernstig[132], vry-ernstig[11]
- fiks – topfiks[133]
- flou – stokflou,[11][12][13][14][134] doodflou
- fris (gesond) – perdfris,[9][11][13][14][135][136] kikfris,[137] appelfris[138] kikfris (nie algemeen)[9]
- fris (vars) – doufris,[9] komkommerfris,[9] lentefris,[9] kraakfris[9] vonkelfris,[12][139] tintelfris,[140] dartelfris[140][12], windfris[12]
- fyn – haarfyn,[13][14][42][141] ragfyn,[13][12][14][142][143] piekfyn,[11][12][13][14] flenterfyn,[9] veselfyn,[42] naaldfyn, kraakfyn,[9] poeierfyn (stof),[144] wasfyn,[145] spinnerakfyn/spinragfyn,[13][146], porseleinfyn[147] vlinderfyn,[148] feëfyn, [12] stippelfyn[12]
- gaar – doodgaar[13][149]
- gedaan – doodgedaan,[9] morsgedaan[9], morsdoodgedaan[9]
- gedwee – hondgedwee[9]
- gedienstig – hondgedienstig[9]
- geduldig – doodgeduldig [150]
- geel – goudgeel,[11][12][13][14][42] kerriegeel, borriegeel,[11][14] knalgeel,[14] vlamgeel, kanariegeel,[151] mosterdgeel, giggelgeel (skertsend), songeel,[11][152] wortelgeel,[153] sonneblomgeel,[154][155][156][157][158][159] sonskyngeel[160], bottergeel,[11] koringgeel[11]
- geesdriftig – doodgeesdriftig[161]
- gek – stapelgek,[11][12][13][14] dolgek[9]
- gelief – alomgelief[31]
- gelukkig – doodgelukkig,[13][162] dolgelukkig, sielsgelukkig,[13] stralend gelukkig, duifgelukkig[42]
- gemaklik – doodgemaklik[21][163]
- gereed – slaggereed
- gerus – houtgerus,[9][12][11][13][14] perdgerus,[9][13] doodgerus,[9][11][13][21] houtpopgerus,[42] Engelsgerus[164]
- gesond – blakend gesond, kerngesond,[13][150][165] oergesond[166]
- getroos – doodgetroos[9][11]
- getrou – lewensgetrou,[167] hond(s)getrou[9]
- gevaarlik – doodsgevaarlik,[11][168] lewensgevaarlik
- gevoelig – fyngevoelig,[169] teergevoelig
- gewillig – doodgewillig,[13][14] eselsgewillig[170]
- gewoon – doodgewoon,[11][13][21][171] blootgewoon[9]
- giftig – groengiftig[172]
- glad – spieëlglad,[11][13][14][42] seepglad,[11][13][14] palingglad,[42] snotglad, botterglad (tong), aalglad, ivoorglad, masjienglad, satynglad[173], roomglad,[174] blinkglad,[175][176] meerminglad,[177] glipglad,[178] kraakglad, [9] skiglad,[12] straalglad, [12] streelglad[12] marmerglad[179]
- goed – bittergoed, doodgoed[11][13][14]
- goedkoop – spotgoedkoop,[11][12][13][14] doodgoedkoop
- goor – hondgoor
- gou – blitsgou[12]
- graag – dolgraag,[11][12][13][14][180][181] bittergraag, hartsgraag,[182] doodgraag,[13] dubbelgraag[183]
- groen – grasgroen,[11][13][14][42] lowergroen, smaraggroen,[184] knalgroen, klawergroen,[185] nylgroen,[186] knarsgroen, brommergroen (van jaloesie),[187][188] varsgroen,[189] soelgroen,[190] bottelgroen[11][191], olyfgroen[11], banknootgroen[11]
- groot – reusegroot[11], tamaaigroot, lewensgroot[11][14]
- grou – asgrou,[42] loodgrou, vaalgrou[192]
- grys – asgrys,[13] loodgrys,[193][194]
- haastig – dolhaastig[13][9] doodhaastig[11][195]
- hard – kliphard,[11][13][14][42] ysterhard, keihard, keisteenhard,[13] klipsteenhard,[11][13] klipsteenkalbashard, skreeuhard, staalhard,[13] steenhard, spykerhard, kwashard,[196] rotshard,[197] skokhard (klank),[198] houthard,[199] olienhouthard,[200] harshard,[201] beenhard,[9] kraakhard,[9] diamanthard[12]
- heet – brandheet, snikheet,[11][13][14] stikheet, smoorheet[11], bloedheet, brandendheet[9]
- helder – glashelder,[11][13][14][42][202] klokhelder,[11][14][203][204] kristalhelder,[13][14][42] jenewerhelder, knalhelder, silwerhelder, skelhelder, stroophelder,[205] skreeuhelder (kleure), sonhelder,[206] yshelder,[207] brandhelder,[208] waterhelder[209]
- honger – hondshonger, doodhonger,[11][13][210] skreeuhonger, wolfshonger, bloedhonger[211]
- hoog – hemelhoog,[11][13][14][212][213][214] bergehoog/bergenshoog/berghoog/berghoë[9][42][215][216] toringhoog,[42][13] helhoog (in spreektaal gebruik), sterhoog[217]
- jammer – doodjammer[11]
- jong (attributief)/ jonk (predikatief) – bloedjonk,[11][12][13][14][218] piepjonk,[11][13] stralend-jong[219]
- kaal – poedelkaal,[14] poedelnakendkaal[220] (kyk ook na naak), winterkaal (landskap, tuin),[221] rotkaal[222]
- kak – hondkak (plat)[verwysing benodig]
- kalm – doodkalm[11][13][21][223]
- kil – yskil,[224] doodkil[225]
- klaar (duidelik) – klinkklaar[14][226]
- klam – slymklam[227]
- klein – piepklein,[13][12][14] muisklein, voëltjieklein,[228] varkklein (oë),[229] speldklein[230]
- knies - doodknies[11]
- koel – komkommerkoel,[13] doodkoel[231]
- kook – doodkook[11]
- koppig – vrekkoppig[13]
- koud – yskoud,[11][13][14][42][232] piskoud (plat), bibberkoud, klipkoud, rilkoud,[233] vars-koud,[234] doodkoud,[13] kraakkoud, [9] vrieskoud, [12] ritteltitkoud[235]
- krom – hoepelkrom[11][13][14]
- kwaad – smoorkwaad,[11][12][13][14] doodkwaad,[31] booskwaad,[11][13][236] rasend kwaad,[237] rooikwaad,[238] siedend kwaad[239], blindkwaad
- laag – hondlaag (gemeen)[240]
- lag – doodlag[11]
- lam – boeglam,[11][12][13][14] doodlam[241]
- lang – ellelang[11][13][14][242]
- lank – lewenslank, doodlank[9]
- leeg – dolleeg,[9][11][13][14] botleeg,[11][13] dopleeg[9]
- lekker – smullekker,[31][12] watertandlekker[140][12], vreklekker, vingerleklekker, doodlekker,[13][14] kraaklekker[243]
- lelik – skreeulelik,[11][12][13][14][42] skreelelik, skulelik, hondlelik,[9] foeilelik,[11][9] blêrlelik, vreklelik,[231] rondomlelik[9]
- lewendig – springlewendig[11][13][14][244]
- lig – veerlig,[11][13][14][42][245] vlinderlig, strooiligte (vermaak), helderlig,[14] klaarlig, veertjielig,[246] donslig[142] luglig[12]
- logies – doodlogies[247]
- lui – doodlui, aartslui,[13] sleglui,[248] donkielui,[249] vreklui[11][12][13], katlui[250]
- luiters – doodluiters,[9][12][11][13][251][252][253][254] doodleuters[21]
- lus – doodlus[255]
- maer – brandmaer,[11][13][14] biltongmaer (informeel), doodmaer, plankmaer, seningmaer, vrekmaer,[256] riemmaer,[257] broodmaer, houtmaer[9], graatmaer[258]
- mak – hondmak,[11][13][14][42][259] skaapmak,[260] doodmak[13][231], doodmak[11]
- maklik – doodmaklik,[11][13][14][21][261] spotmaklik, hondmaklik[262]
- mal – stapelmal,[12] aapmal,[263][264] stapelmal[13]
- min – bloedmin,[11][13][12] broodmin[13]
- mislik – kotsmislik (plat)
- modern – kraakmodern,[9] Piet Modrian-modern[265]
- moeg – doodmoeg,[11][12][13][14][21][266][267][268] sterwensmoeg, lewensmoeg,[269] hondmoeg,[270] stokmoeg[13]
- moeilik – doodmoeilik, hondmoeilik, vrekmoeilik,[271] mensmoeilik[9]
- mooi – beeldmooi,[13] popmooi,[13] prentjiemooi, wondermooi,[11][13] blinkmooi, droommooi,[272] glansmooi,[12] hoendervleismooi, hoendervelmooi, feetjiemooi, poskaartmooi, sprokiesmooi, vrekmooi, reënboogmooi,[273] skittermooi[274]
- naak (nakend) – poedelnaak (-nakend),[11][12][13][14][42][275] spiernaak,[13] splinternakend,[11] moedernaak, spleinakend,[11]
- naby – doodnaby[276]
- nat – papnat,[11][12][13][14] sopnat,[13][14][42][277] waternat,[13][278] papwaternat,[279] papsopnat, sopwaternat,[31] druipnat,[13][42] kletsnat,[280] sweetnat,[281] brandernat,[282] blinknat,[283] watersopnat,[13] katnat,[13] deurnat[13]
- natuurlik – doodnatuurlik[13][21][284][285]
- netjies – kraaknetjies[286]
- nodig – broodnodig,[11][12][13][14][42][287] hoognodig[288]
- nood – doodsnood[11]
- noodsaaklik – lewensnoodsaaklik[289]
- normaal – doodnormaal[13]
- nugter – doodnugter,[9][13] bloednugter,[13][290] spooknugter[291][292]
- nuttig - doodnuttig[293]
- nuuskierig – doodnuuskierig,[294] aartsnuuskierig [295]
- nuut – splinternuut,[11][13][14][42] spiksplinternuut,[13] winkelnuut, kraaknuut,[9][11][13][14][296][297] blinknuut,[11][13][298] gloednuut, vonkelnuut,[13][14] pronknuwe, skelnuut,[299] nikkelnuut,[300] pleisternuut,[301] fluitnuut[9] glinsternuut[140][12]
- onder – botonder[302][11]
- ongelukkig – sielsongelukkig, doodongelukkig[11][21]
- onnosel – kliponnosel,[303] stomonnosel, stomponnosel,[304] domonnosel[305][306]
- onskuldig – doodonskuldig[11][13][21][307], broodonskuldig (gewestelik)[9]
- ontsteld – sielsontsteld[308] doodontsteld[309]
- oop – wawyd oop[11][31]
- oortuig – doodoortuig[310][311]
- op – doodop[312]
- oranje – skeloranje [313]
- orent – penorent,[11][12][13][14] kiertsorent,[314] pennetjieorent[315]
- oud – stokoud,[11][13][14] horingoud,[11][13][14][316][12] beenoud,[13] oeroud,[317] stokhoringoud[318]
- pap – lam-pap[319]
- pers – skreeupers, pimpelpers
- pienk – skelpienk [320] knalpienk, skokpienk, skreepienk, skreeupienk, uitkloppienk, felpienk, fokkieng pienk (vulgêr; shocking + fok),[321] koejawelpienk[322]
- prettig – doodprettig,[13] dolprettig[13][9]
- raak – doodraak – ('n hou doodraak slaan)
- reg (reguit) – loodreg[13][14]
- reg (orde, toestand, korrektheid, gereedheid) – doodreg,[11][13][14][21][323] roerreg[9]
- regaf – loodregaf[9]
- regop – penregop,[11][13][324][325] kersregop,[11][13][14] kiertsregop,[13] peilregop,[326] aartsregop,[327] loodregop,[9] erdmanregop,[9] haaksregop[9]
- reguit – pylreguit,[11][13][14] penreguit,[9][11][13] reëlreguit,[14] koeëlreguit, snaarreguit,[328] lynreguit,[329] stokreguit,[330][331][332] strykplankreguit[333]
- rein – hemelrein,[13] engelrein[13][334]
- rond – koeëlrond,[11][13][14][335] balrond,[14] appelrond (gesig, wange),[42] bolrond,[11][13][336] tolrond,[13] pieringrond[337]
- rooi – bloedrooi,[11][13][14][42] skarlakenrooi,[11][338] knalrooi,[14] krasrooi, tamatierooi,[339] brandrooi,[340] bitterrooi,[341] oorlogrooi,[342] vlamrooi,[343][344] vuurrooi,[345] robynrooi,[346] ryprooi,[347] posbusrooi, [11], kersierooi[348]
- rou – bloedrou (vleis)[11][9]
- rustig – doodrustig[349][350]
- ryk – skatryk,[11][13][14] bossiesryk, stinkryk, vrotryk
- ryp – papryp,[9][12][13][14] doodryp[351], kraakryp, [9] vrotryp[12]
- saai – doodsaai (vervelend)
- saf – papsaf[9]
- sag (tekstuur) – papsag,[9][12][11][13][42] donssag,[12][13] doeksag/doeksaf, satynsag, troetelsag, murgsag,[352] smeltsag,[353] fluweelsag[31][42], katsag,[354] engelsag,[355] asemsag,[42] bottersag,[356] poeiersag,[357] melksag,[358] roomsag,[12][359] blouselsag, [12] droomsag,[12] leunstoelsag,[12] soepelsag, [12] streelsag,[12] wolksag[12][360]
- sag (klank) – fluweelsag[31][42] (stem), fluistersag[361]
- salig – sielsalig[362][363]
- seker – doodseker,[11][13][21][364][365] klipseker
- sekuur – doodsekuur,[13][366] fynsekuur[367]
- siek – hondsiek, doodsiek,[11][13][14][368][369] vrotsiek, skandesiek[9]
- simpel – doodsimpel[9]
- sindelik – kraaksindelik[11][13][14]
- skaam – doodskaam,[11][12][13] rooiskaam[370]
- skaars – doodskaars,[371] droogteskaars[372]
- skeef – windskeef[11][14][373]
- skelm – jakkalsskelm[9]
- skerp – vlymskerp,[13][374][375] elsskerp, haarskerp (beeld), rasperskerp, skeermesskerp,[9] naaldskerp,[42] blitsskerp (beeld),[9] bliksemskerp (beeld),[9] droomskerp (beeld, detail),[9] lemskerp,[9][376] krisskerp,[9] priemskerp, [9] swaardskerp[12]
- skoon (estetika) – beeldskoon,[11][13][14] bloedskoon,[11][13][9] porseleinskoon (vel, gelaat),[377] wonderskoon,[11][13] blomskoon[13]
- skoon (helder) – kristalskoon,[9][378]
- skoon (higiëne) – silwerskoon,[11][13][14] kraakskoon,[13][379] blinkskoon,[380][381] skitterskoon[9][382][12], sprankelskoon, [383] glansskoon[12]
- skraal – rietskraal,[11][13][14][384] geraamteskraal[385]
- skrik – doodskrik[11]
- skrum – doodskrum[9][11]
- sku – skilpadsku[386]
- skurf – rasperskurf[387]
- slank – soepelslank[12]
- slap – papslap[11][13]
- sleg – doodsleg,[13] papsleg,[14] daggasleg, vreksleg, vrotsleg, hondsleg,[388] kaksleg (obseen)[389]
- slim – vrekslim[390]
- slinks – jakkalsslinks[9]
- snaaks – skreeusnaaks,[13][14] skreesnaaks, rasend snaaks,[391] doodsnaaks[392]
- snel – blitssnel,[11][13][14][393][394] bliksemsnel,[11][13] koeëlsnel, pylsnel,[11][13] rasendsnel, orkaansnel,[395] windsnel, [396] stralersnel[12]
- soet – suikersoet,[11][13][397] stroopsoet,[11][13][14] heuningsoet,[14][42] engelsoet[398]
- sout – pekelsout[11][13][14]
- stadig – doodstadig[11][13][368][399], skilpadstadig,[11] slakstadig[11]
- sterk – ystersterk,[11][13][14][42] beersterk,[42] wondersterk, reusesterk, stormsterk (wind), oersterk, beessterk,[400] draadsterk,[401] gifsterk (koffie/tabak),[9] klipsterk[9]
- stil – doodstil,[11][13][14][21][402][403] tjoepstil,[11][12][13] bladstil,[13][14] botstil,[11][13][14][404][12] botdoodstil,[11][9] stokstil[11], muisstil,[11][13][405] grafstil,[42][13][14] kerkstil,[13] kerkhofstil,[13] klipstil, stofstil,[406] witstil,[407] nagstil[9], grotstil[408], tonnelstil,[409] kiepstil (nie algemeen)[9]
- styf – stokstyf,[11][13][14][410] boomstyf (argaïes saam met liggaamsdele/ledemate gebruik; ook boomvas),[11][13] snaarstyf[14][42] (draad, senuwees, spanning, situasie), kraanstyf,[411] kraakstyf, klipstyf
- suinig – vreksuinig,[11][13][14][412] stiksuinig
- suiwer – kristalsuiwer,[9] glassuiwer[413]
- sukkel – doodsukkel[11]
- suur – asynsuur,[11][13][14][42] brandsuur,[414][415] doodsuur[416]
- swaar – loodswaar,[11][13] klipswaar,[9] stormswaar (gesigte),[417] kraakswaar,[9] kreunswaar,[9] hamerswaar (hou, slag)[418][419]
- swak – kuikenswak,[11][13][14] doodswak,[14] hoenderswak[13]
- swart – pikswart,[11][13][14][42] gitswart,[11][13][14] pikgitswart, nagswart,[9] roetswart, koolswart, (pik)gietswart, raafswart,[420][421] steenkoolswart,[422] skemerswart,[423] blinkswart,[424][425] inkswart[13][426]
- swoeg – doodswoeg[11]
- taai (buigsaam, maar moeilik breekbaar) – seningtaai,[13][42][427] biltongtaai, rubbertaai
- taai (gehard, ook moeilik) – rateltaai,[13][42] toffietaai (wedstryd), hondstaai, karootaai (plant)
- taai (klewerig) – heuningtaai,[428] toffietaai
- tevrede – doodtevrede,[11][14][130][429] oertevrede[430]
- tjank– doodtjank[11]
- toe – bottoe,[11][13][14][431] pottoe,[9][11][13][14] digtoe[14]
- treur – doodtreur[11]
- trou – hond(e)trou[9] (byvoorbeeld: hondetroue oë)
- vaak – doodvaak
- vaal – asvaal,[13][14] muisvaal,[432] roetvaal,[433] doringvaal,[434] loodvaal[435]
- vars – neutvars,[9][11][13][14][42][436] oondvars, kraakvars,[437] kersvers (of kersvars), douvars,[31] kekkelvars (informeel), tuinvars, reënvars (grond, lug, groente ens.),[9] seevars, stoomvars (gebak), lentevars (blomme, huis, voorkoms), plaasvars,[9] bloedvars[438], blinkvars, [439] blomvars, [12] parfuumvars[12]
- vas – rotsvas,[13][14][440][441][442] doodvas, bankvas,[13][14][443] paalvas[14] (blik, kyk, uitdrukking; houding; feit of stelling), klipvas, ystervas,[444] neetvas (sit/kleef)[9]
- veel – dolveel[13]
- veilig – doodveilig[445][12]
- verbaas – stomverbaas,[13][446] doodverbaas[13][447]
- ver – doodver[276]
- vererg – doodvererg[13]
- verkluim – doodverkluim[9]
- verlate – doodverlate[11][9]
- verlief – smoorverlief,[11][13][14] doodverlief,[11][13] dolverlief,[11][13][14][12] malverlief [448]
- verleë – doodverleë[9]
- verlig – helderverlig [449]
- vermoeid – doodvermoeid[11]
- verskrik – doodverskrik[11][31][450]
- verskriklik – allerverskriklik[451]
- verslae – doodverslae[452]
- verslete - doodverslete[453]
- verveel – doodverveel[11]
- verveeld – doodverveeld,[454] siekverveeld[455]
- vervelend – stomvervelend,[13] doodvervelend[13][456]
- vervelig – doodvervelig,[21] vaalvervelig[457], oervervelig[458]
- verwonderd – doodverwonderd,[11][13] stomverwonderd[13]
- vet – blinkvet,[13] spekvet,[11][12][13][14][42] moddervet,[11][12][13][14][42] varkvet, rondvet,[459] appelvet[9]
- vies – doodvies[11][9]
- vinnig – blitsvinnig,[11][13][42] bliksemvinnig,[42] helvinnig, kwikvinnig,[460] slang-vinnig[461]
- vol – stampvol,[11][13][14][462][463] propvol,[11][13][14] barstensvol, tjokvol,[13] tjok-en-blok vol (informeel), boordensvol[464] (ongewoon), skepvol,[465] windvol,[466] stikvol,[14] emmersvol,[467] randvol (glas water), kreunvol[9]
- voos – grysvoos[468]
- vreemd – wildvreemd,[11][12][13][14] wondervreemd
- vriendelik – katvriendelik, doodvriendelik[469]
- vrolik – dolvrolik, [13][9] vonkelvrolik[12]
- vrot – papvrot[11][470]
- vry – voëlvry,[11][13][14] skotvry,[11][471], doodvry[9][11] tolvry[11]
- vuil – kaiingvuil, moddervuil
- wakker – wawyd wakker,[11][31] nugter wakker,[11] haaswakker,[472] helder wakker[473][474]
- warm – vuurwarm,[11][13][14] gloeiwarm,[13] kokendwarm,[11] kookwaterwarm,[475] rooiwarm, skroeiwarm, smoorwarm,[11][476] snikwarm, stikwarm, witwarm, hondwarm,[477] smeltwarm[478][479], smeulwarm[480], wreedwarm, helwarm,[481] oondwarm,[482] bakoondwarm,[483] brandwarm,[484][485] bloedwarm,[486][487] goudwarm,[488] swoelwarm,[489] bliknerswarm,[490] siswarm,[9] kraaiwarm, [9] helwitwarm[491]
- waterpas – doodwaterpas[11]
- weemoedig – oerweemoedig[492]
- weg – witweg,[493] skoonveldweg[11]
- weinig – bloedweinig,[11][13][14] broodweinig[11]
- werk – doodwerk[11]
- wit – spierwit,[11][12][13][14][494] poeierwit,[495] raapwit, melkwit,[13] krytwit,[13] papierwit, sneeuwit,[11][13][496] wolkwit,[497] lykwit,[14] haelwit,[13][42][498] meelwit,[499] lakenwit,[500][501] wolwit,[502] skitterwit,[9][503] droomwit,[504] sonwit,[505] kalkwit,[506] spookwit,[507][508] siekwit,[509] beenwit,[510][511] styselwit,[512] ryswit,[513] vuurwit,[514] kraakwit (klere en linne)[9], waswit, marmerwit[515]
- woes – dolwoes[13][9]
- wyd – wawyd,[11][13][14][42] wêreldwyd,[11] hemelwyd, horingwyd,[516] hekwyk/hartwyd,[517] wawielwyd[518]
Deens
- bleg – dødbleg[519]
- blind – stekeblind[519]
- blødt – gennemblødt[519]
- blå – himmelblå[519]
- dristig – dumdristig[519]
- død – stokdød, stendød[519]
- døv – stokdøv[519]
- fattig – bundfattig, ludfattig[519]
- falden – himmelfalden[519]
- fast – klippefast[519]
- fin – hårfin[519]
- fuld – propfuld[519]
- gal – ravgal, splittergal[519]
- glad – kisteglad[520]
- god – ejegod, tossegod, hjertensgod[519]
- hård – stenhård[519]
- mager – radmager[519]
- mørk – bælgmørk[519]
- ny – splinterny[519]
- nøgen – splitternøgen[519]
- rig – stenrig[519]
- skarp – knivskarp[519]
- snar – lynsnar[521]
- sort – kulsort[519]
- stille – blikstille[519]
- sur – eddikesur[519]
- syg – dødssyg[519]
- ung – purung[519]
- våd – drivvåd, dyngvåd, [519]
- vågen – lysvågen[519]
Duits
- aktuell – brandaktuell, topaktuell
- allein – mutterseelenallein
- alt – steinalt,[522] uralt
- angst – himmelangst
- anständig – grundanständig
- arm – bettelarm[523], blutarm[524]
- besoffen – stockbesoffen, sturzbesoffen,[525] stinkbesoffen
- betrübt – tiefbetrübt
- betrunken – stockbetrunken[526]
- billig – spottbillig
- bitter – gallenbitter
- blank – blitzblank, spiegelblank[527]
- blaß – leichenblass, totenblass
- blau – knallblau, saphirblau[528]
- bleich – todbleich, totenbleich,[529][530] schreckensbleich,[531] kreidebleich[532][533]
- blöde – saublöde (plat), stinkblöde
- böse – bitterböse
- braun – britzebraun
- brav – kreuzbrav
- bunt – knallbunt, kunterbunt, grellbunt[534], prallbunt,[535] regenbogenbunt[536]
- dicht – hageldicht
- dick – faustdick, knüppeldick
- dreckig – saudreckig
- dreist – tolldreist
- dumm – blitzdumm, kreuzdumm, saudumm (plat), stockdumm, strohdumm
- dunkel – stockdunkel[537]
- dünn – hauchdünn, papierdünn, haardünn,[538] holzsplitterdünn[539]
- dürr – knochendürr, rappeldürr, spindeldürr
- duster – zappenduster, stockduster[540]
- egal – scheißegal (plat)
- ehrlich – grundehrlich[541]
- eigen – ureigen
- elend – hundeelend
- entschlossen – wildentschlossen
- ernst – bierernst, todernst
- ewig – urewig
- fahl – aschfahl[542]
- falsch – grundfalsch
- faul – stinkfaul
- fein – haarfein, hauchfein
- fest – bombenfest, felsenfest[543]
- fidel – kreuzfidel, mopsfidel, quietschfidel
- finster – stockfinster[544]
- fit – topfit
- fleißig – ameisenfleißig, bienenfleißig
- flink – wieselflink
- forsch – nassforsch
- frech – rotzfrech
- fremd – wildfremd, stockfremd[545]
- freundlich – katzenfreundlich, scheißfreundlich (plat en ironies bedoel vir aangeplakte vriendelikheid)
- frisch – taufrisch
- fromm – lammfromm
- gefährlich – brandgefährlich[546]
- geil – affengeil, oberaffengeil, saugeil (plat), schweinegeil (plat)
- gelb – quittegelb, weizengelb[547]
- gelehrt – grundgelehrt
- geliebt – heißgeliebt
- gemein – hundsgemein
- gemütlich – urgemütlich
- genau – haargenau[548]
- gerade – bolzengerade, kerzengerade[549][550]
- gescheit – blitzgescheit, grundgescheit
- gesund – kerngesund[551]
- gewandt – katzengewandt
- glatt – aalglatt (glibberig), spiegelglatt (gelyke oppervlak)
- glücklich – kreuzunglücklich
- grau – aschgrau, unwettergrau,[552] mausgrau[553]
- groß – riesengroß
- grün – giftgrün, katzengrün(e Augen)[554]
- gut – herzensgut, saugut (plat)
- gütig – grundgütig
- hart – beinhart, eisenhart, knallhart, knochenhart, knüppelhart, stahlhart,[555] steinhart[556]
- häßlich – grundhäßlich, potthässlich
- heimlich – klammheimlich[557]
- heiser – stockheiser
- heiß – brühheiß, bullenheiß, höllenheiß, knallheiß
- hell – taghell, glockenhell[558]
- hoch – haushoch, himmelhoch, turmhoch
- hübsch – wunderhübsch
- hungrig – heißhungrig[559]
- jung – blutjung[560]
- kahl – ratzekahl
- kalt – eiskalt, hundekalt, lausekalt, frostkalt[561]
- klar – glasklar, sonnenklar, wasserklar, kristallklar
- klein – klitzeklein
- komisch – urkomisch
- krank – sterbenskrank, todkrank, todsterbenskrank
- kühn – tollkühn
- lang – baumlang
- langweilig – kotzlangweilig (plat), scheißlangweilig (plat), sterbenslangweilig, todlangweilig, todsterbenslangweilig
- lebendig – quicklebendig,[562] springlebendig
- leicht – babyleicht, federleicht, kinderleicht
- matt – sterbensmatt, hundematt
- miserabel – hundsmiserabel
- modern – topmodern
- müde – hundemüde,[563][564] todmüde
- munter – putzmunter
- mutig – todesmutig[565]
- nackt – pudelnackt, splitternackt
- nah – hautnah
- närrisch – pudelnärrisch
- nass – patschnass, pitschnass,[566] pudelnass, tropfnass, klatschnass[567][568], klitschnaß[569]
- neu – brandneu, funkelnagelneu, nagelneu[570]
- normal – stinknormal
- nüchtern – stocknüchtern
- offen – sperrangelweit offen[571]
- reich – schwerreich, steinreich, stinkreich
- rein – astrein,[572][573] hasenrein, lupenrein
- richtig – goldrichtig
- rocken – brottrocken
- rot – feuerrot,[574] knallrot, krebsrot, puterrot,[575] rosenrot, rubinrot, [576] tomatenrot [577]
- rund – kreisrund, kugelrund
- satt – knüppelsatt, pappsatt
- sauber – blitzsauber[578][579]
- sauer – stinksauer,[580] stocksauer[581]
- schade – jammerschade
- scharf – haarscharf,[582] messerscharf, [583] rasiermesserscharf[584]
- schick – todschick
- schief – windschief[585][586]
- schlank – gertenschlank
- schlau – bauernschlau
- schlecht – grottenschlecht
- schnell – blitzschnell, windschnell[587]
- schön – bildschön, engelschön, wunderschön
- schwarz – kohlrabenschwarz, kohlschwarz, nachtschwarz, pechrabenschwarz,[588] pechschwarz[589], rabenschwarz, tiefschwarz
- schwer – bleischwer, sauschwer (plat), zentnerschwer
- sehnt – heißersehnt
- sicher – bombensicher, todsicher
- schnell – pfeilschnell
- stark – bärenstark,[590] baumstark, bullenstark, stierstark
- steif – stocksteif[591][592]
- still – mäuschenstill, mucksmäuschenstill
- süß – honigsüß, zuckersüß[593]
- taub – stocktaub
- teuer – schweineteuer; sauteuer (plat)
- tief – abgrundtief[594][595]
- tot – mausetot
- traurig – tieftraurig, todtraurig[596]
- trocken – staubtrocken,[597][598] knochentrocken[599]
- übel – speiübel,[600] kotzübel (plat, letterlik kotsmislik)
- umkämpft – heißumkämpft
- umstritten – heißumstritten
- unglücklich – todunglücklich
- vergnügt – quietschvergnügt
- verschieden – grundverschieden
- voll – knallvoll, proppenvoll, randvoll,[601] sternhagelvoll (dronk)
- vornehm – scheißvornehm (plat), stinkvornehm
- wach – hellwach[602]
- warm – brühwarm
- weich – butterweich, samtweich, wachsweich, watteweich,[603] windelweich, gummiweich[604]
- weiß – blütenweiß, kalkweiß,[605][606] schneeweiß, schlohweiß,[607] milchweiß,[608] wolkenweiß - [609]
- weit – himmelweit, meilenweit, sperrangelweit[610]
- wenig – blutwenig
- wild – fuchsteufelswild
- wohl – pudelwohl
- wütend – stinkwütend[611]
- zahm – handzahm
- zart – babyzart, hauchzart, pfirsichzart
Engels
- ahead - dead ahead[612]
- black - pitch black
- broke - stone broke, stony-broke
- cheap - dirt cheap
- clear- crystal-clear[11]
- cold - ice cold, stone-cold[11][613]
- crazy - batshit crazy (plat)
- dead - stone dead[614], dog-dead[615]
- deaf- stone-deaf[11]
- drunk - dead drunk, blind drunk
- dry - bone dry, cotton-dry (mouth)
- earnest - blood-earnest
- full - chock full
- hard - rock hard
- hot - sizzling hot, melting hot
- mad - stock raving mad, stark raving mad
- naked - stark naked
- new - brand new
- poor - dirt poor
- quiet - church quiet[616]
- red - blood red
- serious - dead-serious[617]
- sharp – razor sharp
- silent - dead silent
- still - stock still[11]
- straight - ramrod straight
- thin - razor thin[618], stick-thin, rake-thin
- tired - dog-tired[11][619]
- upright - bolt upright
- white - snow-white[11]
Nederlands
Middelnederlands
Die onderstaande voorbeelde is geteleskopeerde vergelykings, bv. steendoot = so doot als een steen:[620]
- claer - silverclaer
- doot - steendoot
- graeu - ascgraeu
- hart - iserhart
- naeckt - moedernaect
- root - bloetroot
- sat - coesat
- vast - erdvast, lantvast
- wit - snewit
Moderne Nederlands
In Nederlands kan versterkte adjectieven ook vir verskillende beklemtonings in spesifieke kontekste gebruik word. So kan gortdroog gebruik word vir 'n vervelige (saai) boek en kurkdroog vir klimaat, of beeldschoon gesê geword van vroue en brandschoon van linnegoed of kleedkamers.[621]
In 'n 2007-opname is 'n sekere aantal Nederlandse en Belgiese studente tussen 18 en 25 jaar oud gevra om die onderstaande byvoeglike naamwoorde (in vetdruk) in die spesifieke konteks van die voorbeeldsin te versterk. Die respondente is toegelaat om meer as een moontlikheid neer te pen:[622]
- alleen: moederziel alleen, zielsalleen, doodalleen.
- arm: straatarm, doodarm, hondsarm, broodarm, superarm, keiarm.
- bang: doodsbang, superbang, doodbang, hondsbang.
- bekend: superbekend, alombekend, overbekend, wereldbekend, oerbekend, gigabekend, megabekend, welbekend.
- bezopen: straalbezopen,[623] strontbezopen, ladderzat, stomdronken, ladderbezopen.
- bleek: lijkbleek[624], doodsbleek, lijkwit, witbleek.
- blij: dolblij, superblij, reuzeblij, keiblij, zielsblij, doodblij, razendblij, doodsblij, hondsblij.
- breed: kamerbreed, superbreed, megabreed, hemelsbreed, keibreed, duimbreed, stratenbreed, ultrabreed, oeverbreed, schouderbreed, gevelbreed, duimenbreed.
- dom: oliedom, oerdom, keidom, megadom, steendom, ezelsdom, oerstom, oliekoekerdom, aartsdom.
- donker: pikdonker, stikdonker, pikkedonker, aardedonker[625], aardsdonker, stekedonker, steendonker, aarddonker, aartsdonker, stikkedonker, oerdonker.
- dood: morsdood, steendood.
- dronken: stomdronken, ladderzat, steendronken, lamdronken, blauwdronken, straalbezopen.
- dun: flinterdun, splinterdun, ultradun, extradun, superdun, filterdun, ragfijn, papierdun, vliesdun, draaddun[626]
- duur: peperduur, superduur, keiduur, pokkeduur, stikduur, strontduur, tyfusduur, steenduur.
- eenvoudig: doodeenvoudig, poepeenvoudig, supereenvoudig, poepsimpel, simpeleenvoudig, doodsimpel, supersimpel.
- ellendig: doodellendig, superellendig, doodsellendig, kei-ellendig, oerellendig, strontellendig, straatellendig, bere-ellendig, allerellendigst, zielsellendig, doodongelukkig, hondsellendig.
- gek: stapelgek, knettergek, knotsgek, goedgek, supergek.
- gelukkig: dolgelukkig, doodgelukkig, zielsgelukkig, overgelukkig, supergelukkig, reuzegelukkig, dolblij, ingelukkig.
- gevaarlijk: levensgevaarlijk, supergevaarlijk, aartsgevaarlijk, doodsgevaarlijk, keigevaarlijk, reuzegevaarlijk, doodgevaarlijk, megagevaarlijk.
- goed: beregoed, supergoed, steengoed, keigoed, megagoed, ingoed, reuzegoed, retegoed.
- goedkoop: spotgoedkoop, supergoedkoop, megagoedkoop, ultragoedkoop.
- groot: reuzegroot, supergroot, megagroot, levensgroot, beregroot, keigroot.
- gruwelijk: doodgruwelijk, aartsgruwelijk, supergruwelijk, keigruwelijk, oergruwelijk, godsgruwelijk.
- heet: bloedheet,[627] superheet, snikheet, kokendheet, loeiheet, vuurheet, gloedheet, keiheet, pokkenheet, stikheet.
- hoog: torenhoog, huizenhoog, superhoog, megahoog, metershoog, mijlenhoog, reuzehoog, hemelhoog, kilometershoog, wolkenhoog, knetterhoog.
- jaloers: stikjaloers, superjaloers, doodjaloers, hondejaloers, strontjaloers, zielsjaloers, megajaloers, aartsjaloers, rotjaloers[628]
- jong: piepjong, superjong, berejong, kei-jong, megajong, bloedjong.
- kalm: doodkalm, doodskalm, ijskalm.
- lekker: superlekker, kiplekker, keilekker, berelekker, reuzelekker, megalekker, steenlekker, doodlekker, hemelslekker, ovenlekker, overheerlijk.
- lief: poeslief, superlief, doodlief, keilief, hondslief, megalief.
- lui: superlui, aartslui, aardslui, hondslui, keilui, oerlui, doodlui, vetlui, megalui, berelui.
- mager: graatmager, doodmager, broodmager, keimager, supermager, latmager.
- moe: doodmoe,[629] hondsmoe, supermoe.
- naakt: poedelnaakt, spiernaakt, piemelnaakt.
- nat: kletsnat, doornat, kleddernat, zeiknat, drijfnat, strontnat, druipnat, zuipnat, kliedernat.
- nieuw: gloednieuw,[630] splinternieuw, spiksplinternieuw, nagelnieuw, gladnieuw, ultranieuw.
- rijk: schatrijk, steenrijk, superrijk, poeprijk, smoorrijk, keirijk, stinkrijk, strontrijk.
- saai: oersaai, doodsaai, keisaai, megasaai, beresaai, supersaai, bloedsaai, pokkesaai, apesaai, doodvervelend.
- serieus: bloedserieus, doodserieus, doodernstig, stikserieus.
- trots: ape(n)trots, beretrots, supertrots, megatrots, reuzetrots.
- verbaasd: stomverbaasd[631], superverbaasd, keiverbaasd.
- vers: dagvers, supervers, kakelvers, kersvers, levensvers, kraakvers, marktvers, slachtvers, visvers, vriesvers, poepvers, botervers, krakelvers, diepvriesvers.
- vervelend: oervervelend, stomvervelend, doodvervelend, strontvervelend, supervervelend, rotvervelend, stiervervelend, stikvervelend, stinkvervelend.
- vlug: vliegensvlug, supervlug, razendvlug, razendsnel, keivlug, kattenrap, vingervlug.
- vreemd: supervreemd, keivreemd, knalvreemd, wereldvreemd.
- ziek: doodziek, hondsziek, keiziek, megaziek, paardeziek, strontziek.
- zoet: mierzoet, suikerzoet, superzoet, megazoet, honingzoet, overzoet, koekezoet, peperzoet, zeemzoet.
- zot: stapelzot, apezot, stapelgek, superzot, stekezot, keizot, stikzot, toppezot, tokkezot, megazot, dolzot, oerzot, ladderzot, knetterzot, knettergek.
Hierdie opname strook ook met die bevinding van die Nederlandse taalkundige en skrywer René Appel, in die radiotaalprogram, De Taalstaat. Intensiverende voorvoegsels soos "super-" (bv. superspannend, superleuk...) is "enorm populaire" in Nederlands. Ander voorvoegsels wat ook aan die beurt kom is bereleuk, retegoed, keihard, keileuk, knetterleuk, knettergoed en selfs foeilekker.[632]
Ander voorbeelde:
- blank: roomblank
- bleek: kurkbleek[633]
- druk: knetterdruk[634]
- dun - palingdun[635]
- dwaas: doldwaas[636]
- eerlijk: doodeerlijk, goudeerlijk
- eigenwijs: stronteigenwijs
- eng: doodeng
- enthousiast: dolenthousiast[637]
- fijn: naaldfijn[638]
- gaaf: puntgaaf
- geel: goudgeel[639]
- gezond: kerngezond[640]
- glad: spekglad[641]
- groen: gifgroen, bronsgroen, knalgroen, biljartgroen[642]
- grijs: muisgrijs[643]
- hard: bikkelhard, glashard, keihard, knalhard, knoerhard, oerendhard
- helder: kraakhelder, glashelder
- klaar: zonneklaar
- klein: popklein,[644] appelklein,[645] piepklein
- koud: stervenskoud
- lang: levenslang,[646] ellenlang
- lelijk: spuuglelijk
- licht: vlinderlicht[647]
- misselijk: hondsmisselijk[648]
- mooi: bloedmooi[649]
- nieuw: fonkelnieuw[650]
- recht: kaarsrecht[651]
- rond: radijsrond,[652] kogelrond[653]
- rood: bloedrood,[654] vuurrood[655] granaatrood[656]
- scherp: messcherp,[657] haarscherp, vlijmscherp
- stijf: beeldstijf,[658] stokstijf
- stil: doodstil[659]
- toevallig: stomtoevallig
- verdiend: dikverdiend
- verliefd: stapelverliefd
- vet: moddervet[660]
- vol: stampvol,[661] bomvol,[662] tjokvol, overvol
- wakker: klaarwakker[663]
- wit: sneeuwwit, spierwit, melkwit,[664] hagelwit,[665] waswit[666]
- wel: wonderwel[667]
- zenuwachtig: doodzenuwachtig
- zwaar: loodzwaar[668]
- zwart: grijmselzwart,[669] pikzwart
- sien ook
Noors
- blid - smørblid ("botterbly")[670]
- blind - steinblind ("steenblind")[670]
- blå - knallblå ("knalblou")[670]
- bra - dritbra ("strontgoed")[670]
- daud - steindaud ("steendood")[670]
- dauv - steindauv ("steendoof")[670]
- dyr - svindyr ("swynduur")[670]
- ekte - rotekte ("wortel-eg")[670]
- falsk - botnfalsk ("bodemvals")[670]
- feit - smellfeit ("knalvet")[670]
- fersk - blodfersk ("bloedvars")[670]
- fin - brillefin ("brilfyn")[670], smellfin ("knalfyn")[670]
- flat - paddeflat ("paddaplat")[670]
- flink - dritflink ("strontslim")[670]
- full - breddfull ("randvol")[670]
- galen - steingalen ("steengek")[670]
- gamal - eldgamal ("eeue-oud")[670], hundgamal ("hondoud")[670], steingamal ("steenoud")[670]
- glad - hjarteglad ("hartebly")[670], kisteglad ("kisbly")[670], sjeleglad ("sielsbly")[670]
- god - hjartegod ("hartegoed")[670], kjempegod ("reusegoed")[670], knallgod ("knalgoed")[670], krutgod ("kruitgoed")[670], naudgod ("noodgoed")[670]
- gul - knallgul ("knalgeel")[670]
- hard - knallhard ("knalhard")[670], knivhard ("meshard")[670]
- heldig - griseheldig ("otjie-gelukkig", "varkiegelukkig")[670], svineheldig ("swyngelukkig")[670]
- kald - bikkjekald ("hondkoud")[670], smellkald ("knalkoud")[670], steinkald ("steenkoud")[670], svinekald ("swynkoud")[670]
- kjedeleg - dødskjedeleg ("doodvervelig")[670]
- klar - klokkeklar ("klokhelder")[670], krystallklar ("kristalhelder")[670], soleklar ("sonhelder")[670]
- kvit - kritkvit ("krytwit")[670]
- lei - dritlei ("strontkeelvol"; vergelyk Nederlands: "strontvervelend")[670], skitlei ("skytkeelvol")[670]
- mørk - belgmørk ("peuldonker")[670]
- nydeleg - dritnydeleg ("strontlieflik")[670]
- pen - dritpen ("strontmooi")[670]
- rask - lynrask ("bliksemsnel", "blitssnel")[670]
- raud - knallraud ("knalrooi")[670]
- redd - dødsredd ("doodsbang")[670], livredd ("lewensbang")[670]
- rein - gullrein ("goudrein")[670], klokkerein ("klokrein")[670], krystallrein ("kristalrein")[670]
- rik - steinrik ("steenryk")[670]
- rosa - sjokkrosa ("skokpienk")[670]
- sikker - bombesikker ("bomseker")[670]
- skjønn - dritskjønn ("strontskoon/-mooi")[670]
- snar - eldsnar ("vuurvinnig")[670], lynsnar ("blitsvinnig")[670]
- snill - kjempesnill ("reusegaaf")[670]
- stilig - dritstilig ("strontstylvol", "-cool")[670]
- stille - blikkstille[670] ("blikstil" - vergelyk Sweeds "blickstilla", aanvanklik die spieëlgladde weerkaatsing op die water, wat later 'n betekenisverruiming ondergaan het vir enigiets wat stilstaan), dødsstille [670]("doodstil"), musestille ("muisstil")[670]
- svolten - naudsvolten ("noodshonger")[670]
- søt - dritsøt ("strontsoet", "-oulik")[670], kjempesøt ("reusesoet", "-oulik")[670]
- tynn - syltynn ("palingdun")[670]
- tørr - knusktørr ("tonteldroog")[670]
- vakker - smellvakker ("knalmooi")[670]
Verwysings
Sien ook
Eksterne skakels
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir intensiewe vorm.