Johnny Weissmuller

Weissmüller was Duits. Hy was die seun van Peter Weissmüller en sy vrou, Elisabeth Kersch. Daar word algemeen aanvaar dat hy gebore is in Freidorf, ’n voorstad van die huidige stad Timişoara in Oostenryk-Hongarye (nou in Roemenië).

Volgens die joernaal van die skip waarmee hy en sy ouers in Ellis Island, VSA, aangekom het, is sy geboortedorp egter Párdány in Hongarye, wat vandag in Serwië naby die Roemeense grens is.^[2][3][4][5]

Volgens sy seun, Johnny jr., is hy Peter gedoop, maar het hy sy broer Johnny se naam gebruik omdat dié ’n Amerikaanse burger was en hy (Peter) nie. Op dié manier kon hy Amerika by die Olimpiese Spele verteenwoordig.^[6]

Toe Weissmüller klein was, het sy ouers na Amerika geïmmigreer. Ná ’n kort rukkie in Chicago, waar hulle familie besoek het, het hulle na die steenkoolmyndorp Windber in Pennsilvanië getrek.

Op nege jaar het Weissmüller polio gekry. Sy dokter het hom aangeraai om te swem om die siekte te help beveg.

Swem

Johnny Weissmuller

Medaljes gewen
Swem – mans
Deelnemer vir  Verenigde State
Olimpiese Spele
Goud	1924, Parys	100 m-vryslag
Goud	1924, Parys	400 m-vryslag
Goud	1924, Parys	4 × 200 m-vryslag
Goud	1928, Amsterdam	100 m-vryslag
Goud	1928, Amsterdam	4 x 200 m-vryslag
Waterpolo – mans
Brons	1924, Parys	Waterpolospan

Weissmuller het die skool vroeg verlaat en verskeie werke gedoen, soos dié van ’n lewensredder op ’n strand van die Michigan-meer. Terwyl hy by die Illinois-atletiekklub as ’n hysbakoperateur gewerk het, het hy die aandag getrek van die swemafrigter William Bachrach. Bachrach het Weissmuller afgerig en in Augustus 1921 het Weissmuller die nasionale kampioenskap in die 50- en 220-tree-afstande gewen. Hoewel hy oorsee gebore is, het Weissmuller Tanneryville, Pennsilvanië, as sy geboorteplek aangegee en sy jonger broer se geboortedatum. Dit was belangrik om ’n Amerikaanse paspoort te kry. Sy paspoort is in Mei 1924 uitgereik.

Op 9 Julie het Weissmuller Duke Kahanamoku se wêreldrekord in die 100 m-vryslag verbeter, met ’n tyd van 58,6 sekondes.^[7] Hy het die titel in dié nommer gewen op die Olimpiese Somerspele van 1924 in Parys deur Kahanamoku te klop vir die goue medalje.^[8] Hy het ook die 400 m-vryslag en die 4 x 200 m-aflos gewen. As lid van die Amerikaanse waterpolo-span het hy boonop ’n bronsmedalje gewen. Vier jaar later, in Amsterdam, het hy nog twee Olimpiese titels gewen.^[9]

Hy het altesaam vyf Olimpiese goue medaljes en ’n bronsmedalje en 52 Amerikaanse nasionale titels gewen, asook 67 wêreldrekords verbeter. Hy het nie een keer ’n item verloor nie.^[10] Hy is in 1950 deur Associated Press gekies as die beste swemmer van die eerste helfte van die 20ste eeu.

Rolprente

In 1929 het Weissmuller ’n kontrak met BVD geteken as ’n model en verteenwoordiger. Hy het deur die land gereis en swemvertonings gegee, blaadjies uitgedeel wat dié swemklere adverteer, handtekeninge uitgedeel en oor die radio gepraat. In dieselfde jaar het hy vir die eerste keer in ’n rolprent verskyn: as ’n Adonis met net ’n vyeblaar aan in ’n fliek met die naam Glorifying the US Girl. Hy het as homself verskyn in verskeie Crystal Champions-kortrolprente met hom en ander Olimpiese kampioene.

Sy toneelloopbaan het in 1932 begin toe hy ’n kontrak vir sewe jaar met MGM geteken het om as Tarzan in Tarzan the Ape Man te speel. Die prent was ’n groot sukses en Weissmuller het oornag ’n internasionale sensasie geword. Die skrywer van Tarzan, Edgar Rice Burroughs, was in sy noppies met Weissmuller. Hy het egter so min gehou van die ateljee se weergawe van Tarzan, wat skaars Engels kon praat, dat hy sy eie Tarzan-reeks geskep het met Herman Brix in die naamrol as ’n meer geartikuleerde weergawe van die karakter.

Weissmuller het in ses Tarzan-rolprente vir MGM gespeel met Maureen O'Sullivan as Jane en Cheeta die sjimpansee. In 1942 is Weissmuller na RKO, vir wie hy in nog ses Tarzan-flieks gespeel het met ’n aansienlik laer gehalte. Anders as MGM het RKO Weissmuller toegelaat om ander rolle ook te vertolk, hoewel ’n kontrak vir drie prente net gelei het tot die maak van een prent, Swamp Fire. Danksy dié 12 prente met Weissmuller as Tarzan het hy ’n geraamde $2 miljoen verdien en hom gevestig as die werklike Tarzan. Hy is die eerste akteur wat die bekende Tarzan-roep gegee het.

Daarna het Weissmuller in die prent Jungle Jim (1948) gespeel vir Columbia Pictures. Hy het tussen 1948 en 1954 in 13 Jungle Jim-prente gespeel. In 1955 het hy ’n TV-reeks oor Jungle Jim begin. Net 26 episodes is gemaak.

Ander prestasies

Weismuller was ook ’n goeie amateur-gholfspeler en het in 1937 in twee amptelike PGA Tour-toernooie gespeel. Hy het in 1965 afgetree en na Fort Lauderdale, Florida, getrek waar hy die stigter en voorsitter was van die Internasionale Swem-eregalery.

Hy het tot die einde van 1973 in Florida gewoon en toe na Las Vegas getrek, waar hy vir ’n ruk in Caesars Palace gewerk het. In 1976 het hy in sy laaste prent, Won Ton Ton, the Dog Who Saved Hollywood gespeel.

In 1974 het Weissmuller sy heup en been gebreek en sy gesondheid het daarna agteruitgegaan. Hy het ook ’n ernstige harttoestand gehad. In 1977 het hy ’n paar beroertes gehad. Hy is op 20 Januarie 1984 op 79 oorlede.^[11] Hy is net buite Acapulco begrawe.

• Louis S. Nixdorff, 1928 Olympic games collection, 1926–1978 Geargiveer 4 September 2007 op Wayback Machine, Archives Center, National Museum of US History, Smithsonian Institution.
• Die passasierslys van die skip wat die Weissmullers na Ellis Island gebring het
• "Serbia: Monument to Tarzan", The New York Times, 17 Februarie 2007. Volgens die artikel is Johnny Weissmuller in Serwië gebore.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Johnny Weissmuller.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

• Fury, David A. Johnny Weissmuller: Twice the Hero (Minneapolis, Minnesota: Artist's Press. 2000) ISBN 0-924556-02-1
• Weissmuller, Johnny Jr. Tarzan My Father, Toronto: ECW Press 2002