Maria I van Skotland

Sy was die enigste oorlewende en wettige kind van Jakobus V; sy was net ses dae oud toe haar pa sterf en sy die troon bestyg. Sy het die grootste deel van haar kinderjare in Frankryk deurgebring terwyl Skotland onder die bewind van regente was. In 1558 is sy getroud met Frans, die troonopvolger van Frankryk. Hy het die Franse troon in 1559 as koning Frans II bestyg, en Maria was vir ’n kort rukkie die koningingemaal, tot met Frans se dood in Desember 1560. Sy het die volgende jaar as weduwee na Skotland teruggekeer en is vier jaar later getroud met haar neef, Henry Stuart, lord Darnley, maar hul huwelik was ongelukkig. In Februarie 1567 is sy huis deur ’n ontploffing verwoes en sy lyk in die tuin gevind; hy was vermoor.

Daar is algemeen geglo James Hepburn, Graaf van Bothwell, het Darnley se dood gereël, maar hy is in April 1567 vrygespreek en het die volgende maand met Maria getrou. Ná ’n opstand teen die egpaar is Maria in die Loch Leven-kasteel aangehou. Op 24 Julie 1567 is sy gedwing om te abdikeer ten gunste van Jakobus VI, haar eenjarige seun by Darnley. Ná ’n onsuksesvolle poging om die troon terug te wen, het sy suidwaarts gevlug en die beskerming van haar kleinniggie Elizabeth I van Engeland gevra. Maria het vroeër aanspraak op Elizabeth se troon gemaak en is deur baie Engelse Katolieke as die wettige monarg van Engeland beskou. Omdat sy haar as ’n bedreiging beskou het, het Elizabeth haar in verskeie kastele en herehuise in die Engelse binneland laat opsluit. Ná 18 en ’n half jaar in aanhouding is Maria in 1586 skuldig bevind aan ’n sameswering om Elizabeth te vermoor. Sy is die volgende jaar tereggestel.

• Swart, Marius J.: Raar leiers. Stellenbosch: U.U.B., 1967.

• Biografie op die amptelike webtuiste van die Britse monargie
• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Maria I van Skotland.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia