Ordinador

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000

Un ordinador u computadora, ye un aparato que sirve ta procesar información seguindo uns procedimentos determinatos.[1] Encara que aparatos como l'abaco y atras calculadoras mecanicas dentren en ista definición, os ordinadors mudernos son aparatos electronicos, basatos en l'Alchebra de Boole y o sistema binario.

Debuixo d'un ordenador de sobremesa.
Ordinador portiable IBM.

Partis d'un ordinador

O procesador

O celebro d'a maquina ye o procesador u a unidat central de proceso (CPU). Ye un chip con millons de microtransistors capable d'executar millons d'instruccions por segundo. Ye o encargato d'agafar os datos de dentrada, y executar as instruccions d'un programa informatico ta chenerar unos resultatos (datos de salita). A suya potencia la da la suya velocidat mesurata en Hertzios(GHz), o tipos de CPU (Pentium 3, Pentium 4, Athlon,...), y a mesura d'a memoria cache que incorpora (puede estar de nivel 1, 2 u 3).

Ye muntato en a caixa (tamién clamata torre) que contién as partis de l'ordinador que han de ser mas amanatas a lo procesador.

A memoria prencipal

A memoria ye a encargata d'almadacenar os datos y os programas que s'han de ninviar a lo procesador, ta la suya execución. Tamién s'encarga d'alzar os datos que iste chenera.

Se clama memoria prencipal a la que procesador accede dreitament mes a sobén. Por as suyas caracteristicas, por un regular s'emplega a memoria de tipo RAM (memoria d'acceso aleatorio) ta ista función.

Todas as unidaz de memoria se pueden clasificar seguntes a capacidat (256 megabytes (MB), 512 MB, ...) y o tipo (de menos rapida a mas); SDRAM(100), SDRAM(133), DDR (266), DDR(333), DDR(400),...

Dispositivos d'almadacenamiento

Por cuestions tecnicas, d'ordinario ye imposible almacenar tota la información en a memoria prencipal. Por ista enchaquia, existe a memoria segundaria, an s'almadacena toda la información con a que no siga treballando o procesador en ixe inte. En cheneral, ista ye constituita por toda una serie de dispositivos d'almadacenamiento diferenciatos d'a computadora en si mesma.

A diferencia d'a memoria prencipal, que gosaba estar volatil (se borra en apagar l'ordinador), os dispositivos d'almadacenamiento gosan estar no volatils (se conserva o suyo contenito cuan s'apaga l'ordinador). Bi ha diferens tipos: disquets, discos duros, CD (Disco Compacto), DVD, cintas, memorias flash, ...

Ratón

Dispositivos de dentrada y surtida (E/S)

Nos permiten comunicar-nos con l'ordinador;

  • De dentrada; o teclato, a rata, o joystick, o escaner, o microfón, a webcam, ...
  • De surtida; o monitor, l'altavoz, a imprentadora,...

Atros dispositivos

Un teclato.

Dentro d'a caxa de l'ordinador (u a torre), cal conectar o procesador con toz os atros dispositivos, ta fer-lo, s'emplega la placa base, sobre la que s'instala;

  • O procesador.
  • A memoria prencipal.
  • Os dispositivos d'almacenamiento.
  • Os dispositivos de dentrata y salita.
  • Os buses (conecten os dispositivos internos entre éls).
  • A tarcheta de vidio (construye as imáchens que se veyen por o monitor).
  • A tarcheta de sonito (permite a reproducción y gravación d'audio).
  • A fuent d'alimentación (proporciona la electricidat que amenistan os diferens components).
  • Os puertos de comunicacions (conectan con dispositivos externos) (USB, serie, paralelo, PS/2,...).

Menas d'ordinadors

Seguntes a suya grandaria

Seguntes a suya arquitectura

  • Ordinador analochico.
  • Ordinador dichital.
  • Ordinador cuantico.
  • Ordinador quimico.
  • Ordinador ADN.
  • Ordinador optico.
  • Ordinador neuronal.

Se veiga tamién

Referencias

Vinclos externos