ورم/سل
توبئکولوز (TB) ورم عایله نینگ Mycobacterium tuberculosis (MTB) باکتری لری نینگ ندن بولگن یوللشی بیر یۇری.توبئکولوز عمومًا سیفراغلارینی تأثیر ائتدیر، آمما بدنین باشقا بؤلوملرینه ده تأثیر ائتدیره بیلر.چوخلو اینفیکشن لرده علامتلر یوخدور، بو حالدا بو آنلاما "لاتنت توبئکرولوز" دئییلیر.کیچیک عفونت لرین ۱۰% یاخینلاشدیریلیب چالیشقان خسته لیکده گتیریلیر و اگر درمان اولماییرسا، بو خسته لرین یاریسی یاخینجا اؤله جک.فعال سل علامتلرینده قان توتموش سسل، تب، گجه سوک و یا وزن ائتمه لر وار.بو تاریخی اولاراق وزن ائتمه سی اوزوندن "تؤکمک" آدلانمیشدی.[۱][۱][۱][۱] باشقا عضولره قارشی عفونت، چوخلو علامتلرین ندن اولا بیلر.
| Tuberculosis | |
|---|---|
| آیری دیللر | Phthisis, phthisis pulmonalis, consumption |
 | |
| Chest X-ray of a person with advanced tuberculosis: Infection in both lungs is marked by white arrow-heads, and the formation of a cavity is marked by black arrows. | |
| ایختیصاص | Infectious disease, pulmonology |
| علامتلر | Chronic cough, fever, cough with bloody mucus, weight loss[۱] |
| سببلری | Mycobacterium tuberculosis[۱] |
| ریسک فاکتورلاری | Smoking, HIV/AIDS[۱] |
| تشخیص اوصولو | CXR, culture, tuberculin skin test[۱] |
| اوخشار شرطلر | Pneumonia, histoplasmosis, sarcoidosis, coccidioidomycosis[۲] |
| قاباقین آلماق | Screening those at high risk, treatment of those infected, vaccination with bacillus Calmette-Guérin (BCG)[۳][۴][۵] |
| سیخیلیق | 25% of people (latent TB)[۶] |
| اؤلوملر | 1.5 million (2018)[۷] |
توبئکولوز، کولکده فعال توبئکولا دوچار اولانلار سسل، تيرک، دانيشماق و یا عطاس ائتسه، بو مرض هابئله شخصدن شخصه یاییر.غاییت TB-ه دوچار اولانلار بو مرضی یاییرمیرلر.فعال اینفیکشن HIV/AIDS یالنیز و تاماشا چیلاردا داها چوخ باش وئریر.فعال توباکسین تشخیصی سینین ایکس- شعری، میکروسکوپی معاینه سی و بدن مایع لاری نین کولتورلندیریلمه سی اساسین دا دیر.[۱][۱] غفلتلی سل یوخسا ورم نین تشخیصی توباکولین پوست معایناسی (TST) یا دا قان معایناتینا باغلی دیر.[۸]
سلینق آلماسی، چوخ خطرلی اولانلارا غربالگری، اوزل چاغلاردا داخیل اولان حاللارین تشخیص و درمانینی و بیسیلس کالمیت- گیرین (BCG) واکسیناسییاسی ایله واکسیناسییا چئوریلمیشدیر.چوخ خطرلی اولانلار، فعال TB-ه دوچار اولان آداملارا عاييد، ائش یئری و اجتماعی علاقه لرین دن عبارت دیرلار.درمان اوزون مودّت عرضئنده چوخلو آنتی بیوتیکلر ایستیفاده ائتمه یه احتیاجی وار.آنتی بیوتیک مقاومتی، چوخ دورا مقاوم توبئروکلوزی (MDR-TB) و چوخ دورا موقاوئمت اولان توبئروس (XDR-TB).[۴][۱]
۲۰۱۸-جی ایلده دونیا اهالیسینین دؤردده بیری نین توبئکرین غاییتلی اینفیکشنو اولدوغونو دوشونورلر.هر ائل نوین اینفیکشنلار اهالیین ۱%-ده باش وئریر. ۲۰۱۸-جی ایلده فعال سلین ۱۰ میلیون دن چوخ داخیل اولموش و بو دا ۱.۵ میلیون اؤلومو باشلادی.بو اونو اینفیکسیال خسته لیکدن اؤلومون ان بؤیوک ندنی دیر. ۲۰۱۸-جی ایلده، ورم یوخسا سل چوخو جنوب-شرقی آسیا بؤلگه لرینده (4۴٪) ، آفریقا (۲۴٪) و غرب پیسفک (۱۸٪) باشلاییب. ۸ اؤلکه ده یئرلشن سلینجی دن چوخو داخیل اولموشدور: هندوستان (۲۷٪) ، چین (۹٪) ، اندونزییا (۸٪) ، فیلیپین (۶٪) ، پاکستان (۶٪), نیجریه (۴٪) اوْلانگلادش (۴٪).هر ایل یئنی کیسه لرین سایی ۲۰۰۰-جی ایلدن سونرا آزالدی.چوخ آسییا و افریقا اؤلکه لرینده کی 80٪ اینسانین مثبت اولدوغو معلوم اولور، آمما آمریکا دا کی 5 - 10٪ اینسانلارین توبروکلین یوخسا سل خسته لیگینه تستینه مثبت اولدوغو معلوم اولونور.[۹] ورم یوخسا سل قدیم زامانلاردان اینسان لار آراسیندا وار.