Бокерия Лео Антонович

Леонид Антонович Бокерия 1939 йылдың 22 декабрендә Очамчира ҡалаһында (Абхаз АССР-ы, Грузин ССР-ы) тыуа. Атаһы — Бокерия Антон Иванович (1900—1943). Әсәһе — Бокерия Ольга Ивановна (1905—1971).

1965 йылда СССР Һаулыҡ һаҡлау министрлығының И. М. Сеченов исемендәге 1-се Мәскәү медицина институтын, 1968 йылда шунда уҡ аспирантура тамамлай.

1968 йылда СССР Медицина фәндәре академияһының А. Н. Бакулев исемендәге йөрәк-ҡан тамырҙары хирургияһы институтында тәүҙә өлкән ғилми хеҙмәткәр булып эшләй, һуңынан гипербарик оксигенация лабораторияһы мөдире итеп күсерелә. Ошо уҡ йылда медицина фәндәре кандидаты ғилми дәрәжәһен яҡлай^[3].

1973 йылда медицина фәндәре докторы дәрәжәһен ала^[4]. Профессор дәрәжәһенә эйә була.

1977 йылда фәнни эштәр буйынса директор урынбаҫары итеп тәғәйенләнә һәм был вазифала1993 йылға тиклем эшләй, һуңынан Рәсәй Медицина фәндәре академияһының Йөрәк-ҡан тамырҙары хирургияһы ғилми үҙәге ойошторолғас, уның Кардиохирургия институты директоры итеп тәғәйенләнә.

1994 йылдың сентябренән Л. А. Бокерия вазифа башҡарыусы була, ә 1994 йылдың ноябренән 2019 йылдың ноябренә тиклем — РАМН-дың А. Н. Бакулев исемсендәге НЦССХ директоры (һуңынан үҙәк Рәсәй Һаулыҡ һаҡлау министрлығы ҡарамағына күсерелә). 2019 йылдың 25 ноябренән— А. Н. Бакулев исемендәге НЦССХ президенты^[5].

И. М. Сеченов исемендәге Беренсе МДМУ-ның 2-се йөрәк-ҡан тамырҙары хирургияһы кафедраһы һәм МГМСУ-ның диплом алды белем алыу факультетының йөрәк-ҡан тамырҙары хирургияһы кафедраһы мөдире^[6].

1994 йылда РАМН-дың «кардиохирургия» специальносы буйынса ғәмәлдәге ағзаһы.

2011 йылда Рәсәй фәндәр академияһының Физиология һәм фундаменталь медицина бүлеге буйынса ғәмәлдәге ағзаһы итеп һайлана.

Ҡыҙҙары — Бокерия Екатерина (1971), балалар кардиологы, медицина фәндәре докторы^[7]; Бокерия Ольга (1973), кардиолог, РФА мөхбир ағзаһы (2016).

• Ленин премияһы лауреаты (1976)
• СССР дәүләт премияһы лауреаты (1986).
• Американың торакаль хирургтары ассоциацияһының мөхбир ағзаһы (1991).
• Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1994).
• III дәрәжә «Ватан алдындағы ҡаҙаныштары өсөн» ордены (1999).
• 1997, 1999, 2002 йылдарҙа — «Йыл кешеһе», Рус биографик институты.
• 2000 йыл — «Ун йыллыҡ кешеһе» («медицина» номинацияһында), Рус биографик институты.
• Рус православие сиркәүенең II дәрәжә Изге Сергий Радонежский ордены (2001).
• «Кеше-легенда» титулы (2002).
• Фән һәм техника өлкәһендә РФ дәүләт премияһы (2002).
• Халыҡ-ара «Алтын Гиппократ» премияһы (донъяның иң яҡшы кардиохирургтарына бирелә) (2003)
• «Йыл кешеһе — 2003»
• Фән һәм техника өлкәһендә Рәсәй Федерацияһының Хөкүмәт премияһы (2003).
• «Быуат меценаты» Хәйриә фондының «Меценат» награда-ордены (2004).
• «Йәмәғәт танылыуы» Алтын почет билдәһе (2004).
• «Триумф» премияһы (2004).
• «Йыл кешеһе — 2004» (Рус биографик институты).
• II дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены (2004).
• «За честь, доблесть, созидание, милосердие» ордены (2004).
• «Милләт һаулығы» (Атлас) «Йылдың иң яҡшы китаптары һәм нәшриәттәре» премияһы (2005).
• «Йыл кешеһе — 2005» (Рус биографик институты).
• Рәсәй художество академияһының почетлы ағзаһы^[8]
• «Чечен Республикаһы алдындағы ҡаҙаныштары өсөн» миҙалы (2007)^[9].
• «Бала саҡ рыцары» маҡтаулы исеме (2007)^[10].
• «Йыл рәсәйлеһе» Милли премияһы (2008)^[11].
• «Данк миҙалы» (2008, йыл, 1 сентябрь, Ҡырғыҙстан)^[12].
• 2010 йыл — IV дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены^[13].
• «Йыл кешеһе — 2013»^[14]
• Александр Невский ордены (2015 йыл, 22 август)^[15]
• «Муз-ТВ»-ның махсус премияһы (2016)^[16].
• I дәрәжә «Ватан алдындағы ҡаҙаныштары өсөн» ордены (2020)^[17].

• Профиль Леонида Антоновича Бокерии РФА рәсми сайтында
• Лео Бокерия // Научный центр сердечно-сосудистой хирургии им. А. Н. Бакулева
• Бокерия Лео Антонович // Международный объединённый биографический центр
• Парпиева Р. М. Лео Бокерия: Кто спас сердце кардиохирурга? // Телепрограмма «Белые ночи». — Телеканал «Спас», 21.09.2020.