Павукі-сенакосцы (Pholcidae) — сямейства павукоў з інфраатраду аранеаморфныя павукіAraneomorphae. Будуюць лоўчыя сеткі ў форме цянётаў[1]. Форма цела, даўжыня ног і афарбоўка розных прадстаўнікоў моцна вар’іруюць[1]. Да сямейства адносяць звыш 1000 відаў, якія аб’ядноўваюцца ў 84 роды. Найбольшай разнастайнасці дасягаюць у тропіках[1]. Шмат сінантропных відаў, напрыклад, Pholcus phalangioides, распаўсюджаны ў селішчах чалавека практычна па ўсім свеце[1].
Даўжыня цела складае 2-10 мм. Яго форма бывае розная: ад практычна шарападобнай да надзвычай выцягнутай (за кошт падаўжэння апістасомы)[1]. Даўжыня ног таксама схільная да значных варыяцый: ад параўнальнай з памерамі цела (у формаў, што жывуць у лясной падсцілцы) да вельмі вялікай — 50 мм, што ў 20 разоў перавышае даўжыню цела[1][2]. Назва сямейства дадзена з-за падабенства даўганогіх прадстаўнікоў па форме цела з сенакосцамі.
На круглявай прасоме звычайна размяшчаюцца восем вачэй: два невялікіх медыяльных і шэсць бакавых, збліжаных ў трыяды, якія часам знаходзяцца на асаблівых выступах[1]. У некаторых прадстаўнікоў (асабліва ў насельнікаў пячор) вачэй менш, прычым страта пачынаецца з медыяльных[2]. Дыстальны аддзел ходных ног (лапка) валодае ілжывай сегментацыяй[2].
Хеліцэры і педыпальпы самцоў валодаюць асаблівай будовай, звязанай з удзелам у капуляцыі. Хеліцэры нясуць мадыфікаваныя шчацінкі і вырасты[2]. Асаблівасць цымбіума (капулятыўнага органа) складаецца, у першую чаргу, у наяўнасці дыстальнага атожылка — пракурсуса (procursus), паміж зубцоў якога нацягнута мяккая перапонка, якая раздзімаецца пры спараванні[1][2]. У некаторых відаў на грушападобным бульбусе цымбіума акрамя эмболюса прысутнічаюць яшчэ два атожылкі — ункус (uncus) і апендыкс (appendix)[1].
У адрозненне ад іншых павукоў, прадстаўнікі гэтага сямейства не пакуюць свае яйцы ў кокан, а сцягваюць іх некалькімі ніткамі па тыпу авоські.
Месца пражывання
Прадстаўнікі сямейства, якія будуюць лоўчыя сеткі, распаўсюджаныя паўсюдна. Вісяць дагары нагамі на сваім бязладна-заблытаным няроўным павуцінні. Павуцінне будуюць у цёмных вільготных нішах пячор, дрэў і пад камянямі, у кінутых сысунамі логавах, у склепах і розных будынках. У дамах чалавека яны любяць сухія і цёплыя месцы каля вокнаў.
Паводзіны
Будова пастак
Сеткі павукоў гэтага сямейства не маюць ліпкай уласцівасці, але яны бязладныя, і ў спробе пакінуць сетку здабыча ўсё больш заблытваецца ў іх. Павук хутка ахутвае сваю здабычу і наносіць смяротны ўкус. Здабыча можа быць неадкладна з’едзена, а можа быць пакінута на будучыню.
Рэакцыя на пагрозу
Калі павуціння тычыцца залішне вялікая здабыча, павук пачынае плаўна вібраваць або хістаць павуцінне і сябе, спрабуючы зліцца з навакольным становішчам. Павукі як правіла не небяспечныя для чалавека, але было некалькі паведамленняў пра ўкусы.
