Arzh gell
| |||
---|---|---|---|
| |||
Rummatadur filogenetek | |||
Riezad : | Animalia | ||
Skourrad : | Chordata | ||
Kevrennad : | Mammalia | ||
Urzhad : | Carnivora | ||
Kerentiad : | Ursidae | ||
Genad : | Ursus | ||
Anv skiantel | |||
Ursus arctos Linnaeus, 1758 | |||
D'ar vevoniezh e tenn ar pennad-mañ. |
An arzh gell (Ursus arctos) a zo ur rumm ag arzhed bras a vez kavet en Eurazia hag e Norzhamerika e lec'h ma vez graet grizzly anezhañ. Ha graet a vez kodiak ag an hini brasañ a annez an inizi Kodiak. Unan ag an izili brasañ ag urzh ar bronneged kigdebrer eo, warlec'h e genderv tostañ, an arzh gwenn (Ursus maritimus), hag a zo brasoc'h peurliesañ.[1][2][3][4][5] Beviñ a ra e Rusia, en Azia ar C'hreiz , an Himalaya, ar Sina, ar C'hanada, ar SUA, an Hokkaido, al Lec'hlenn, ar Balkanioù, ar C'harpatoù, an Iran, an Anatolia, hag ar c'haokaz. An arzh gell a zo anavezet evel un arouez broadel pe stadel e meur a vro europat.[6]
Daoust ma koazhas e dachad gouennañ, e ven e statud mirerezh en arvar izelañ hervez er roll an IUCN, gant ur boblañs a 110,000 enez. N'eus nemetañ hag an arzh du e touez ar spesadoù arzh ha n'int ket rummet evel bout en arvar da vont da get, hogen chom a ra argaset gant an dud rak e vrasded. Aet eo da get an arzh Atlas en Africa hag ar grizzly californian[7] ha mexican. Meur a rumm hag a annez su an Eurasia a zo en arvar bras. Unan ag ar rummoù bihanañ (arzh an Himalaya), a zo war-nes mont da get en natur, o dalc'hiñ 2% ag e dachad a-orin hepken. En Italia da skwer eh eus unan ag ar poblañsoù digenvez ag arzhed en Europa anvet arzh marsican gant un niver a 50 da 60 arzh.[6][8]