Marc'heien an Daol Grenn

Marc'heien an Daol Grenn zo, e kelc'h lennegel Danvez Breizh, un urzh marc'heien karget gant ar Roue Arzhur da glask ar Graal ha da zifenn e rouantelezh. En em vodañ a reont ouzh an Daol Grenn evit aroueziañ an ingalded etrezo. Tudennoù pennañ ar c'helc'h arzhuriek zo anezho. E 1155 e kaver ar meneg skrivet kentañ anezho er Romant de Brut skrivet gant ar barzh norman Wace. Skignet eo bet ar vojenn arzhuriek en Europa a-bezh adalek fin an XII^vet kantved, dre oberenoù Chrestien de Troyes dreist-holl.

Kalz marc'heien disheñvel zo bet meneget gant an oberennoù o deus kontet o istor. Gallout a reont bezañ kerent da Arzhur, enebourien gozh bet adunvanet gantañ, tud eus Enez Vreizh pe eus broioù all. Ar re vrudetañ eo Lanselod, Peredur (?), Yvain (?), Gaovan, Kae, Tristan, Galaad hag an treitour Mordred.

E-barzh istorioù fin ar c'helc'h arzhuriek er XV^vet kantved, en o zouez an oberenn bennañ Le Morte d'Arthur, eo torret an urzh e kavailhadoù hag a ra brezel an eil re d'ar re all pa'z eo dizoloet an avoultradenn etre Lanselod hag ar rouanez Gwenivar, gwreg Arzhur.

Roll ar varc'heien vrudetañ

Marc'heien an Daol Grenn
Anv saoznek pe vrezhonek	Anvioù all	Oberenn gentañ ma vezont meneget	Oberennoù krennamzerel all	Notennoù
Accolon ?	Sir Accolon of Gaul	kelc'h Post-Vulgate, t-d XIII^vet kantved	Le Morte d'Arthur	karet gant Morgana, lazhet dre zarvoud en un duvell gant ar Roue Arzhur.
Aglovale ?	Agloval, Sir Aglovale de Galis		The Life of Sir Aglovale de Galis	mab henañ Pellinore.
Agravain ?	Agravaine		Lancelot-Graal, Le Morte d'Arthur	eil mab ar Roue Lot (eus Lothian pe Orkney) ha Morgause, c'hoar Arzhur.
Arzhur	Arzhur Pendragon, Arthur e saozneg ha galleg, Arturus e latin, Roue Arzhur	Y Gododdin, t-d VI^vet kantved	kalz	Roue meur ar Vretoned, rener Loegria hag aotroù Kamelot.
Bagdemagus ?			Lanselod, marc'heg e garr, bloavezhioù 1170	Tad Meleagant ha rener Gorre.
Bedivere ?	Bedevere, Bedwyr e kembraeg, Bédoier e galleg	Pa Gwr yw y Porthawr, t-d an X^vet kantved	Vita Cadoc, Kulhwch hag Olwen, Englynion y Beddau, Triadoù Enez Preden, Historia Regum Britanniae, Le Morte d'Arthur, kalz re all	Ro Kaledvoulc'h da Itron al Lenn endro ; breur Lucan.
Bors the Younger ?	Bohort e galleg			Mab Bors an Henañ, tad Elyan ar Gwenn ; kenderc'hel a ra war-lerc'h Arzhur e skridoù zo.
Brunor ?	Breunor le Noir, La Cote Male Taile ("The Badly-shaped Coat")			Marc'heg gant dilhad e dad muntret war e gein; breur Dinadan ha Daniel.
Cador ?	(latin: Cadorius)		Historia Regum Britanniae, Hunvre Rhonabwy	desavet Gwenivar gantañ, tad Constantine; taolet evel kenderv Arzhur e skridoù zo.
Calogrenant ?	Colgrevance	Yvain ou le Chevalier au lion, bloavezhioù 1170	Le Morte d'Arthur	Kenderv an aotroù Yvain.
Karadeg	latin: Caractacus, kembraeg : Caradog Freichfras, hag a dalv Karadog e vrec'h kreñv, saozneg : Caradoc ha Carados of Scotland, galleg : Carados Briefbras		Perceval, the Story of the Grail, ar Mabinogi	Rebellet en doe enep Arzhur pa voe eñ deuet roue, ha goude e skoazias anezhañ. Div dudenn a-wechoù : Karadog an Henañ (ur roue) ha Karadog ar Yaouankañ (ur marc'heg).
Claudin			Lancelot-Grail, Le Morte d'Arthur	Mab vertuzus d'ar roue fallakr Claudas.
Konstantin III Preden		Historia Regum Britanniae, t-d. 1136	Le Morte d'Arthur	kenderv Arzhur hag an hini war e lerc'h war an tron; mab Cador.
Dagonet				farouell Arzhur.
Daniel von Blumenthal		Daniel von Blumenthal, 1220		marc'heg kavet e ganadur Arzhur el lennegezh alamanek.
Dinadan		Komz-plaen Tristan, bloavezhioù 1230	Le Morte d'Arthur	mab an Aotroù Brunor an henañ.
Ector ?	Hector, Antor, Ectorius	Lancelot-Graal, deroù XIII^vet kantved	Le Morte d'Arthur	desavet Arzhur gantaañ dre urzh Marzhin ; tad Kae.
Elyan the White ?	galleg : Helyan le Blanc			Mab Bors
Erec ?		N'eo ket sklaer ; e Erec et Enide evit ar wech kentañ, t-d 1170	Gwelout Geraint ac Enid	Mab Roue Lac.
Esclabor				roue Saracen en harlu ; tad Palamedes, Safir ha Segwarides.
Feirefiz		Parzival gant Wolfram von Eschenbach, deroù an XIII^vet kantved		Hantervreur Percival; niz Arzhur.
Gaheris ?			Le Morte d'Arthur	mab ar Roue Lot ha Morgause, breur Gaovan, Agravaine ha Gareth, hag hantervreur Mordred.
Galaad		Lancelot-Graal, deroù an XIII^vet kantved	kelc'h Post-Vulgate, Le Morte d'Arthur	mab bastard an Aotroù Lanselod hag Elaine of Corbenic ; bet kavet gantañ ar Graal Santel
Galehault ?	Galehalt, Galehaut	Lancelot-Graal, deroù XIII^vet kantved		ur roue estren hanter-ramz, bet enebour ar Roue Arzhur ha deuet da vezañ tost ouzh Lanselod.
Galeschin ?	Galeshin	Er c'helc'h Vulgate		Mab Elaine of Garlot hag ar roue [Budig II Breizh]]; niz Arzhur.
Gareth ?	Beaumains e galleg		Le Morte d'Arthur, Idylls of the King	ur mab all d'ar Roue Lot ha da Morgause ; e kartantez gant Lyonesse.
Gaovan	latin: Walwanus, kembraeg : Gwalchmai, iwerzhoneg : Balbhuaidh	Kulhwch hag Olwen, td. XIvet kantved	Conte du Graal, kelc'h Lancelot-Graal, Komz-plaen Tristan,Sir Gawain and the Green Knight, Le Morte d'Arthur ha kalz romantoù berr e saozneg grenn	ur mab all d'ar Roue Lot ha da Morgause ; tad Gingalain.
Geraint			Geraint ac Enid	karantez Enid.
Gingalain ?	Guinglain, Gingalin, Gliglois, Wigalois, etc., Le Bel Inconnu pe The Fair Unknown ivez		Le Bel Inconnu	Mab Gaovan.
Gornemant ?	Gurnemanz	Perceval, the Story of the Grail	Parzival	Mentor Perceval.
Griflet ?	Girflet, Jaufre		Jaufré	ur c'henderv da Lucan ha Bedivere.
Hector de Maris	Ector de Maris		Quest du Saint Graal (kelc'h Vulgate)	hanter-vreur Lanselod, mab d'ar Roue Ban ; Bors ha Lionel eo e gendirvi.
Hoel	kembraeg : Hywel fab Emyr Llydaw, Howel		Hunvre Rhonabwy, Geraint ac Enid	Mab Budig II Breizh ; tad sant Tudwal.
Kae	kembraeg : Cai, latin: Caius	Pa Gur yv y porthaur? X^vet kantved	kalz	Mab da Ector, advreur Arzhur.
Lamorak ?		Komz-plaen Tristan, t-d. 1235	kelc'h Lancelot-Graal	mab ar roue Pellinore, breur Tor, Aglovale, Percival ha Dindrane ; karantez Morgause.
Lanselod	Lancelot du Lac, Lancelot of the Lake, Launcelot	Érec et Énide, t-d 1170	Lanselod, marc'heg e garr, Lancelot-Graal, kalz re all	Mab ar Roue Ban eus Bro-C'hall, brudet evit bezañ kemeret ar rouanez Gwenivar evel pried kleiz, tad Galaad ; ar marc'heg pennañ er romantoù diwezhañ.
Lanval ?	Landevale, Launfal, Lambewell	Lanval gant Marie de France, fin an XII^vet kantved	Sir Landevale, Sir Launfal, Sir Lambewell	Enebour da Wenivar.
Leodegrance ?	Leondegrance			tad Gwenivar, roue Cameliard (?).
Lionel ?			Lancelot-Graal, deroù an XIII^vet kantved	mab ar Roue Bors eus Gaunnes (pe Galia) ha breur Bors ar Yaouankañ.
Lucan	Sir Lucan the Butler		Le Morte d'Arthur	servijour ar Roue Arzhur ; breur Bedivere, kenderv Griflet.
Maleagant ?	Malagant, Meleagant, marteze Melwas	n'ouzher ket, un dudenn heñvel anvet "Melwas" a zo en oberenn Buhez Gweltaz er XII^vet kantved	Lancelot-Graal, kelc'h Post-Vulgate, Le Morte d'Arthur	skraper Gwenivar.
Mordred	Modred, kembraeg : Medrawd, latin: Medraut	Annales Cambriae, t-d. 970	kalz	e troioù-kaer an Daol Grenn eo mab anpriedel Azhur ha Morgause.
Morholt ?	Marhalt, Morold, Marhaus	barzhonegoù Tristan gant Béroul ha Thomaz Bro-Saoz, XII^vet kantved	barzhonegoù Tristan gant Eilhart von Oberge, Gottfried von Strassburg, Komz-plaen Tristan, Post-Vulgate, Le Morte d'Arthur	marc'heg iwerzhonat, enebour Tristan hag eontr Izold.
Morien	Moriaen	marc'hegiezh nederlandek Morien, XIII^vet kantved		Mab Aglovale hanter-vorian.
Palamedes				Sarazin, mab ar Roue Esclabor, breur Safir ha Segwarides.
Pelleas ?	Pellias	kelc'h Post-Vulgate, bloavezhioù 1230	Le Morte d'Arthur	E karantez gant Ettarre, ha goude karet gant Nimue.
Pellinore ?			Lancelot-Graal, kelc'h Post-Vulgate	Roue Listenoise ha mignon da Arzhur.
Percival ?	kembraeg : Peredur ; Perceval, Parzifal	Percival e-barzh Erec et Enide, t-d. 1170	Perceval, the Story of the Grail, Lancelot-Graal, kalz re all	Kavet gantañ ar Graal Santel ; mab ar roue Pellinore gant kontadennoù ao.
Safir ?			Le Morte d'Arthur gant Thomas Malory, Komz-plaen Tristan	Mab ar roue Esclabor ; breur Segwarides ha Palamedes.
Sagramore ?	Sagramor		Lancelot-Graal, kelc'h Post-Vulgate, Komz-plaen Tristan, Le Morte d'Arthur	marc'heg hollvezant an Daol Grenn ; meur a istor ha orin a zo lakaet en e gont.
Segwarides			Le Morte d'Arthur, Komz-plaen ''Tristan''	mab Esclabor; breur Safir ha Palamedes.
Tor ?			Le Morte d'Arthur	Mab ar Rou Ars, advabed gant Pellinore.
Tristan	latin/predeneg : Drustanus; kembraeg : Drystan; portugaleg : Tristão; spagnoleg : Tristán ; Tristran, Tristram, etc.	Roman de Tristan gant Beroul	an daou Folies Tristans, Chevrefeuil gant Marie de France, Eilhart von Oberge, Gottfried von Strassburg, Komz-plaen Tristan, kelc'h Post-Vulgate, Le Morte d'Arthur	Mab pe kar da Roue Marc'h, karantez Izold.
Urien	Uriens	tudenn istorel	Triadoù Enez Preden	Roue Rheged (pe Gorre), tad Yvain (Owain mab Urien) ha pried Morgana.
Yvain ?	kembraeg : Owain ; Ywain, Ewain or Uwain	tennet eus an dudenn istorel Owain mab Urien	Historia Brittonum, Yvain ou le Chevalier au lion	Mab d'ar roue Urien
Yvain the Bastard ?	Ywain the Adventurous, Uwain le Avoutres			Mab anpriedel Urien