İosif Stalin
İosif Vissarionoviç Stalin (aqqıqıy soyadı — Cugaşvili, fırqaviy lağap — Koba; gürcice იოსებ ჯუღაშვილი; 1878, Rusiye İmperiyası — 1953 Şuralar Sotsialistik Cumhuriyetleri Birligi) — Rusiye ve gürci inqilâpçısı, şuralar erbabı, ŞSCBniñ diktatorı, hırsız, halqara cinayetçi. Rus şovinisti[14] ve imperialisti.
İosif Stalin | |
---|---|
gürcice იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი rusça Иосиф Виссарионович Джугашвили | |
Doğma adı | gürcice იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი |
Doğğan künü | 1878 dekabr 18[1][2][3][…] |
Doğğan yeri | |
Ölgen künü | 1953 mart 5[4][5][6][…] (74 yaşında) |
Ölgen yeri | |
Memleketi | |
Zenaatı | siyasetçi, inqilâpçı, publitsist, devlet erbabı, lisaniyatçı (lingvist) |
Baba | Besarion Jughashvili[d] |
Ana | Keke Geladze[d] |
Ömür arqadaşı | Ekaterina Svanidze[d] ve Nadezhda Alliluyeva[d] |
Balalar | Yakov Dzhugashvili[d], Konstantin Kuzakov[d], unnamed boy Jughashvili(1916)[d], Alexander Davydov[d], Vasily Dzhugashvili[d], Artem Sergeev[d] ve Svetlana Alliluyeva[d] |
Mukâfatlar | Collar of the Order of the White Lion[d] (1945 İyün 20) honorary citizen of Chrudim[d] (1945 İyül 27 — 2019) |
Avtograf | |
Медиафайлы на Викискладе |
Qırımtatarlar, ukrainler, çeçenler ve başqa halqlarnıñ soyqırımı teşkil etken.
1928 - 1933 ss. — turuşı kollektivleştirüv, 1929 - 1941 ss. — sanayılaştıruv. Bu siyasetler kerçekleştirüv vaqtında millionlağan kişi öldi.
1939 senesiniñ avgustında Stalin ükümeti Hitler ükümetinen beraber «Agressiya bulunmağan añlaşmanı» (gizli protokolnen) tizgendi, sentâbrda Stalin Hitler ile Lehistanğa ücüm etti. Katında o 30 000 leh zabitin qurşun cezası teşkil etken. Noyabrda basqıncılıq cenk Finlandiyağa qarşı başladı, amma o Stalinğa pek oğursız (bu cenkte ~200 000 rus ve ~25 000 fin öldi) oldı.
1939 s. - 1945 s. — Ekinci Cian cenki, Stalin bu cenkte yuqarı baş komandan olğan edi (27 000 000 ölgen şuralar adamı — tek arbiy ğayıplar).
1946 s. - 1953 s. — Stalinizmniñ apogeyi, kütleviy repressiyalarnıñ devami.
1953 s. — ölüm.
Bugün
2020 s. Rusiyede Stalini taqdirlev 70%[15].
İhtar
Bu tamamlanmağan bir maqaledir. Onı tüzetip ya da tamamlap Vikipediyağa yardım ete bilesiñiz. |