İosif Stalin

İosif Vissarionoviç Stalin (aqqıqıy soyadı — Cugaşvili, fırqaviy lağap — Koba; gürcice იოსებ ჯუღაშვილი; 1878, Rusiye İmperiyası — 1953 Şuralar Sotsialistik Cumhuriyetleri Birligi) — Rusiye ve gürci inqilâpçısı, şuralar erbabı, ŞSCBniñ diktatorı, hırsız, halqara cinayetçi. Rus şovinisti[14] ve imperialisti.

İosif Stalin
gürcice იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
rusça Иосиф Виссарионович Джугашвили
portrait
Doğma adıgürcice იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
Doğğan künü1878 dekabr 18(1878-12-18)[1][2][3][…]
Doğğan yeri
Ölgen künü1953 mart 5(1953-03-05)[4][5][6][…] (74 yaşında)
Ölgen yeri
Memleketi
Zenaatısiyasetçi, inqilâpçı, publitsist, devlet erbabı, lisaniyatçı (lingvist)
BabaBesarion Jughashvili[d]
AnaKeke Geladze[d]
Ömür arqadaşıEkaterina Svanidze[d] ve Nadezhda Alliluyeva[d]
BalalarYakov Dzhugashvili[d], Konstantin Kuzakov[d], unnamed boy Jughashvili(1916)[d], Alexander Davydov[d], Vasily Dzhugashvili[d], Artem Sergeev[d] ve Svetlana Alliluyeva[d]
Mukâfatlar
AvtografИзображение автографа
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Qırımtatarlar, ukrainler, çeçenler ve başqa halqlarnıñ soyqırımı teşkil etken.

1928 - 1933 ss. — turuşı kollektivleştirüv, 1929 - 1941 ss. — sanayılaştıruv. Bu siyasetler kerçekleştirüv vaqtında millionlağan kişi öldi.

1939 senesiniñ avgustında Stalin ükümeti Hitler ükümetinen beraber «Agressiya bulunmağan añlaşmanı» (gizli protokolnen) tizgendi, sentâbrda Stalin Hitler ile Lehistanğa ücüm etti. Katında o 30 000 leh zabitin qurşun cezası teşkil etken. Noyabrda basqıncılıq cenk Finlandiyağa qarşı başladı, amma o Stalinğa pek oğursız (bu cenkte ~200 000 rus ve ~25 000 fin öldi) oldı.

1939 s. - 1945 s. — Ekinci Cian cenki, Stalin bu cenkte yuqarı baş komandan olğan edi (27 000 000 ölgen şuralar adamı — tek arbiy ğayıplar).

1946 s. - 1953 s. — Stalinizmniñ apogeyi, kütleviy repressiyalarnıñ devami.

1953 s. — ölüm.

Bugün

2020 s. Rusiyede Stalini taqdirlev 70%[15].

İhtar

Bu tamamlanmağan bir maqaledir. Onı tüzetip ya da tamamlap Vikipediyağa yardım ete bilesiñiz.