Сталин Иосиф Виссарионович

Иосиф Виссарионович Сталин (паспортри хушамачĕ — Джугашвили, груз. იოსებ ჯუღაშვილი - იოსებ ჯუღაშვილი), раштав, 21, 1879, Гори, Грузи, Раççей империйĕпуш, 5 1953 ç., Кунцево, Мускав облаçĕ, СССР) — совет патшалăх ĕçченĕ, политик тата çарпуçĕ.

Сталин Иосиф Виссарионович
груз. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
выр. Иосиф Виссарионович Джугашвили
Çуралнă чухнехи ят груз. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
Чӑн ят груз. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
выр. Иосиф Виссарионович Джугашвили
Çуралнă вăхăт 1878 çулхи раштав, 18-мĕшĕ(1878-12-18)[1][2][…]
Çуралнă вырăн
Вилнĕ вăхăт 1953 çулхи пуш, 5-мĕшĕ(1953-03-05)[3][5][…] (74 çул)
Вилнĕ вырăн
Гражданлăх Lua йӑнӑшӗ: expandTemplate: template "ref-und" does not exist.
Пăхăнулăх Lua йӑнӑшӗ: expandTemplate: template "ref-und" does not exist.
Альма-матер
Ĕçе илекен
Ашшĕ Виссарион Иванович Джугашвили[d]
Амăшĕ Екатерина Георгиевна Джугашвили[d]
Арăмӗ Екатерина Семёновна Сванидзе[d] и Надежда Сергеевна Аллилуева[d]
Ачисем Яков Иосифович Джугашвили[d], Константин Степанович Кузаков[d], безымянный ребёнок Иосифа Сталина[d], Александр Яковлевич Давыдов[d], Василий Иосифович Сталин[d], Артём Фёдорович Сергеев[d] и Светлана Иосифовна Аллилуева[d]
Премисемпе чысланисем
Автограф Изображение автографа
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викиампар

Кун-çулĕ

Ачалăхĕпе яшлăхĕ

Ачалăх

Виссарион Джугашвили
Геладзе Екатерина Георгиевна

Иосиф Сталин грузин çемьинче, хăш çăлкуçсенче осетин çемьинче çуралнă.[~ 1] . Ашшĕ — Виссарион Иванович Джугашвили — профессипе атăçă, каярахпа — Адельханов фабрикантăн атă-пушмак фабрикинчи ĕçтешĕ[10] . Амăшĕ — Екатерина Георгиевна Джугашвили (хĕр чухнехи — Геладзе) — Гамбареули чӳркӳ ялĕнчи Геладзе крепоçлă çĕр ĕçтешĕн хĕрĕ пулнă.

Пĕлӳлĕх. Революци ĕçлĕхне кĕни

Çавăн пекех пăхăр: Тифлисри чиркӳ семинарийĕ.
Сосо́ Джугашвили — Тифлисри чиркӳ семинаринче вĕренкенĕ (1894)
По Священной истории Ветхого Завета— (5)
По Священной истории Нового Завета— (5)
По Православному катехизису— (5)
Изъяснению богослужения с церковным уставом— (5)
Языкам:
русскому с церковнославянским— (5)
греческому— (4) очень хорошо
грузинскому— (5) отлично
Арифметике— (4) очень хорошо
Географи— (5)
Чистописанию— (5)
Церковному пению:
русскому— (5)
и грузинскому— (5)

Революци ĕçлĕхĕ

Коба, марксист кĕтесĕн пайташĕ (1902)
Сталин пайăр ĕçĕ жандарм управленинче Баку (1910)

Революциччен

Раççейри граждан вăрçи

Тĕп статья: Сталинăн граждан вăрçинчи ролĕ


Царицын хӳтĕлевĕ

Тĕп статья: Царицын хӳтĕлевĕ


1920-мĕш çулсем

1930-мĕш çулсем

Вăрçă хыççăн

Атом бомбине туни

Потсдам конференцийĕ

Сталин тата метро

Сталин тата ССРП-ри аслă пĕлӳлĕх

Сталин вилĕмĕ

Чысĕсем

кавалер:

Сталин пирки астăвăм

Музейсем

Тĕп статья: Сталин музейĕсем



Сталин палăкĕсем

Тĕп статья: Сталин палăкĕсем


Сталин ятне панăскерсем

Тĕп статья: Сталин ятне тивĕçнĕ объектсем


СССР хулисем:

  • Сталино — Украинăри хула (19241961), халĕ Донецк.
  • Сталинград — Волгоград облаçĕнчи хула (19251961), халĕ Волгоград.
  • Сталинабад — Таджикистанри хула (19291961), халĕ Душанбе.
  • Сталиниси — Грузири хула (19311934), халĕ Хашури.
  • Сталинск (Сталинск-Кузнецк) — Кемĕр облаçĕнчи хула (19321961), халĕ Новокузнецк.
  • Сталиногорск — Тулă облаçĕнчи хула (19341961), халĕ Новомосковск).
  • Сталинири — Кăнтăр Осетири хула (19341961), халĕ Цхинвал.

СССР тулашĕнчи хуласем:

  • Сталин — Болгарири хула (19491956), халĕ Варна.
  • Орашул-Сталин — Румынири хула (19501960) халĕ Брашов.
  • Сталин — Албанири хула (19501990), халĕ Кучова.
  • Сталинварош — Венгрири хула (19521961), халĕ Дунайварош.
  • Сталиногруд — Польшăри хула (19531956), халĕ Катовице.
  • Сталинштадт — Германири хула( 19531961), халĕ Айзенхюттенштадт.

Урăх объектсем:

  • Сталин ту тăрри — Памирăн тăрри, Таджикистанри тата СССРти чи çӳллĕ вырăн (7495 м) и. 1928 çулта тупнă. Пĕрремĕш ятне 1932 çулта туяннă. 19321962 çç. Сталин ту тăрри, 19621998 — Коммунизм ту тăрри (халĕ Исмаил Самани ту тăрри).

Асăрхавсем

Каçăсем

StalinaNaVas.NET
Иосиф Виссарионович Сталин и его время. Коллекция книг  Сталин Иосиф Виссарионович «Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

Сталинăн тапăчĕсем тата ĕçĕсем

Çăлкусем

Ăслăлăх публикацисем

Видео- тата аудиоматериалсем

Кинохроника
Сасă çырăвĕсем
Калаçусем

Публицистика