Эльзас

Серж Лозикăн «Çĕршывсен, халăхсен этимологи сăмахсарĕ» тăрăх, Эльзас ячĕ «галл-рим „Alisauia“ е „Alisetum“ сăмахĕнчен пулса тухнă, вăл „чуллă çыр“, „чăнкă чул сăрчĕ“ пĕлтерет. „Чуллă çыр çĕршывĕ“.

Геологи

Гербĕ

Ялавĕ

Тĕп статья: Эльзасăн этеплĕхĕ

Эльзасăн этеплĕх несĕлĕ мăнаçлă, унăн тымарĕнче франци те, çаплах нимĕç йĕрĕсем те курăнаççĕ (Эльзасшăн чылай вăхăт Франципе Германи тапăçнă).

Тĕпелĕ

Эрех тăвасси

Эльзас - паллă эрехтăвакан тăрăх.Кунта чиллайях ( 90 % ытла ) шурă эрехсем тăваççĕ.Паян 14 400 гектарсенче 6 пин ытла хуçалăхсем иçĕм ӳстереççĕ.Эльзас эрехсем туни виççĕ апелласьонсемпе ( ку вырăнтан туни чăн ячĕ ) тухма пултарать :

• Alsace AOC e Vin dAlsace : шурă тата хĕрлĕ эрехсем ;
• Alsace Grand Cru AOC (чи лайăххи эрехсем) : шурă эрехсем кăна ;
• Alsace Cremant AOC (игристай эрехсем шампань меслетпа туни) : шурă тата шупка хĕрлĕ эрехсем.

Эльзасра тĕрлĕ иçĕм çирла сортсем ӳстереççĕ : Рислинг,Гевюрцтраминер,Пинă Блан (Шурă Пинă),Пинă Гри (Серый Пинă),Сильванер,Мускат (Мускат Ăттăнель тата Мускат пĕчĕк çирлари),Пинă Нуар (Хура Пинă).

Архитектура

Этеплĕх несĕлĕ

• Тури Кенигсбург карманĕ (фр. Château du Haut-Kœnigsbourg)
• Страсбург соборĕ (фр. Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg)
• Сент-Одиль тăвĕ (фр. le mont Sainte-Odile)
• Унтерлинден музейĕ в Кольмаре
• Франци наци Мӳлузри автомузейĕ (Cite de l'Automobile)-тĕнчĕре чи пысăк автомузейĕ.
• Унгерсхаймри экомузей
• Унгерсхаймри Биоскоп паркĕ
• Мӳлузри чукун çул музейĕ
• Мӳлузри EDF Электрополис музейĕ
• Эльзасри рим çулĕсем

• 1000 ытла орган
• Раштав ярмаркки (Страсбург, Мӳлуз, Кольмар тата Кайзерсберг)
• Хуласен историлле тĕпĕсем
• Гюбвиллер департаменчĕн çемйе кун-çул тĕпĕ (CDHF) (фр. Guebwiller)
• Нимĕçсен «Struthof Natzweiler» концентраци лагерĕ тата Политика енĕпе хупнă, хирĕçлеве хутшăннă çынсен Европăри тĕпĕ.
• Шоненбургри Мажино йĕрĕ хӳтлĕхĕсем
• Эльзас мемориалĕ — Ширмекри Мозель

Çавăн пекех Эльзас музейĕсем статьяна вулăр.

• Арп Ханс (1887—1966), сăвăç, ӳнерçĕ, график, скульптор.
• Мехди Баала (1978-), атлет, Европăн икĕ хут чемпионĕ. (en, fr)
• Огюст Бартольди (1834—1904), скульптор.
• Ален Башунг (1947-), юрăç. (en, fr)
• Летисия Блеже (1981-), Мисс Франци — 2004. (en 2009 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ., fr)
• Себастьян Брант (1458—1521), сатирик, «Ухмахсен карапĕ» ĕçĕн авторĕ, юрист.
• Карл Фердинанд Браун (1850—1918), физик, физика ĕçĕпе Нобель парнин лауреачĕ, 1909 ç.
• Этторе Бугатти (1881—1947) тата Жан Бугатти (1909—1939) (эльзассем амăшĕн йĕрĕпе), «Bugatti» автомобиль марккине тăвакансем . (en, fr; en, fr)
• Мартин Буцер (1491—1551), теолог тата реформатор. (en, fr)
• Эмиль Вальдтейфель (1837—1915), композитор. (en, fr)
• Ганзи, (1873—1951), иллюстратор. (en, fr)
• Арсен Венгер (1949-), «Арсенал» (Лондон) футбол клубĕн тренерĕ, 1996 ç.

• Тома Воклер (1979-), велосипедист. (en, fr)
• Геррада Ландсбергская (1130 тĕлн.-1195), католици монахини, çыравçă тата ӳнерçĕ.
• Гюстав Доре (1832—1883), гравер, иллюстратор тата ӳнерçĕ.
• Альфред Дрейфус (1859—1935), франци офицерĕ, Дрейфус ӗҫӗн паллă хутшăнаканĕ).
• Альфред Кастлер (1902—1984), физик, физика ĕçĕпе Нобель парнин лауреачĕ, 1966ç.
• Франсуа-Кристоф Келлерман (1735—1820), маршал.
• Жан-Батист Клебер (1753—1800), маршал. (en, fr)
• Морис тата Кати Краффт (1946—1991), (1942—1991), вулканологсем. (en, fr)
• Иоганн Генрих Ламберт (1728—1777), физик, философ, математик.
• Юлиус Лебер (1891—1945), нимĕç политикĕ, Гитлĕре хирĕç кавăра хутшăннă. (en, fr)
• Жан-Мари Лен, Нобель парнин лауреачĕ, хими ĕçĕпе (1987 ç.). (en, fr)
• Себастьен Лоэб (1974-), раллипе тĕнчен тăватă хут чемпионĕ (2004, 2005, 2006 и 2007 çç.) (en, fr)
• Марсель Марсо (1923—2007), актёр-мим, парис мим шкулне пуçарса яраканĕ.
• Jean Mentel (1410—1478), кĕнеке кăларакан. (fr)

• Отто Мейснер (1880—1953), нимĕç политикĕ. (en, fr)
• Томас Мурнер (1475—1537), çыравçă. (en, fr)
• François-Joseph Offenstein (1760—1837), Франци Революципе Пĕрремĕш Тĕнче вăрçи вăхăтĕнчи генерал. (en, fr)
• Пьер Пфлимлин (1907—2000), политик. (en, fr)
• Беатус Ренанус (1485—1547), гуманист тата историк. (en, fr)
• Поль Ромер (1876—1977), врач-педиатор. (en, fr)
• Ги Ру (1938-), AJ Auxerre ФК тренерĕ. (en, fr)
• Уильям Уайлер (1902—1981), кинорежиссер («Бен-Гур»).
• Томи Унгерер (1931-), çыравçă. (en, fr)
• Альберт Швейцер (1875—1965), теолог, философ, музыкант тата врач, Нобель парнин лауреачĕ, лăпкăлăх ĕçĕпе (1952).
• Шлюмберже ывăлĕсем (Конрад тата Марсель), чĕр управĕçене электрика меслечĕсемпе шыраса тупмаллине тĕпчесе тупнă. (en, fr)
• Шлюмпф ывăлĕсем, Ганс (1904—1989) тата Фриц (1906—1992), усламçăсем тата элита (паха) машинсене пухакансем. (fr)
• Виктор Шольшер (1804—1893), политик, 1848 ç. чуралăха пăрахăçлас ĕçе пуçараканĕ (en, fr)
• Марк тата Поль Эберлин (ашшĕпе ывăлĕ), шеф-поварсем, «Гид Мишлен» ресторан çул кăтартăвĕнче виçĕ çăлтăрпа палăртнă (1967 ç.). (fr)
• Бруно Эгисхейм-Дагсбург, вăлах папа Лев IX (1002~1054).

Кăрлач

• Европăри ӳнерлĕхпе антиквариат ыйтăвĕсен Европа тĕл-пулăвĕ: Страсбургра иртет

Нарăс

• ST`ART – Хальхи ӳнерлĕх салунĕ, Страсбург.

Пуш

• Карнавал, нумай хуласенче
• Чун хавал вăйĕсем, Мазево.

Ака

• Шуй уявĕ, Озенбах.
• "Эрех-хăни", Аммершвир.
• "Евросăра", Страсбург (пушмак мар çулсенче)

Çу

• Ландыш уявĕ, Нёф-Бризах
• Спаржа уявĕ, Хёрдт
• Кĕнеке ярмарки, Сен-Луи
• Эльзас почтă марккисен ярмарки, Пфаффенхоффен
• Уяв, Дамбах-ла-Виль
• Таса Урбан уявĕ, Кинцгейм

Çĕртме

• Турă кĕлеткин уявĕ.
• Гугельхопф уявĕ, Рибовиле.
• Фольклор уявĕ, Хунспах.
• Розăсен уявĕ, Саверн.
• Виçĕ чăрăша çунтарни Тан
• Тĕнчери кĕвĕ фестивалĕ, Страсбург.
• Çĕр айĕнчи чĕр управсен биржи, Сент-Мари-о-мин

Утă

• Тĕнчери кĕвĕ фестивалĕ, Кольмар.
• Автомобильсен мăн парачĕ, Мюлуз.
• Тухатмăш (асамçă) уявĕ, Руффах
• Эрех ярмаркки, Бар.
• Фриц тусĕн уявĕ, Гунавир
• "Штрайсельхохцайт" – чечек çыххи йăла туйĕ, Зеебах

Çурла

• Эрех ярмарки, Кольмар.
• Гевюрцтраминер (иçĕм сорт) уявĕ, Бергем
• Аист уявĕ, Эгисгем.
• Фриц тусăн туйĕ, Марленем.
• Чечек çыххисемпе утни, Селест.
• "S`Wielada" - загрузка вина, как в старину, в Целленберге
• Хура çырла уявĕ, Вильденштейн.
• Хăмла уявĕ, Агно.
• Уйăх уявĕ, Когенем.

Авăн

• Европа ярмарки, Страсбург.
• "Musica" – хальхи кĕвĕ фестивалĕ, Страсбург.
• Ял кĕввин уявĕ, Рибовил.
• Керамика уявĕ, Бетшдорфпа Суфленем.
• Тĕнчери Бугатти фестивалĕ, Мольсем.
• Çамрăк эрех уявĕ, Сен-Ипполит.

Юпа

• Иçĕм çырлана пуçтарнă уявĕ, Бар тата Оберн.
• Çавра çăкăр уявĕ, Мюнстер.
• Çавра кавăн уявĕ, Логелем.
• Çамрăк эрех уявĕ, Эгисем.

Чӳк

• Пăши (косуля) уявĕ, Ранспах-ле-Ба
• Раштав пасарĕн пуçланăвĕ, Страсбург, Кольмар, Андло

Раштав

• Эльзас раштава уявлать.

	Эльзас Викиампарта?

• Эльзасс регионĕн официаллă сайчĕ 2014 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ. (акăлч.), (фр.), (ним.)
• Эльзасс регионĕн официаллă çулçӳрев сайчĕ
• Тĕнче халăхĕсемпе тĕнсен энциклопединчи «Эльзасцы» статьи 2011 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче архивланӑ.
• «Вина Франции» çинчи Эльзас пирки статьясем 2011 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
• Эльзас «О Франции по-русски» сайт çинче 2010 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче архивланӑ.
• Эльзас фотографисем fotoplenka.ru çинче(ĕçлемен каçă)
• Эльзасăн пурнăçĕ çинчен питĕ тĕплĕ сайт 2007 ҫулхи Ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче архивланӑ. (фр.)
• Сайт «Photo Alsace» (фр.)
• Ивана Шевченкăн «Над Вогезами» калавĕ