Ffwng cwrel candelabra
| Ffwng cwrel candelabra Clavicorona pyxidata
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Polyporales |
| Teulu: | Auriscalpiaceae |
| Genws: | Artomyces[*] |
| Rhywogaeth: | Artomyces pyxidatus |
| Enw deuenwol | |
| Artomyces pyxidatus | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Auriscalpiaceae yw'r Ffwng cwrel candelabra (Lladin: Clavicorona pyxidata; Saesneg: Candelabra Coral).[1] 'Ffyngau Cwrel' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Maent yn edrych yn debyg iawn i gwrel yn y môr, yn lliwgar ac yn tyfu ar i fyny o'r Ddaear neu weithiau o bren sy'n pydru. Mae'r teulu Auriscalpiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Polyporales.
Lliw sborau'r fadarchen hon yw gwyn. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un heb gapan. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: smooth. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel maethiad saproffytig.
Ffyngau
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Auriscalpiaceae
Mae gan Ffwng cwrel candelabra ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Auricularia americana | Auricularia americana |  |
| Auricularia cornea | Auricularia cornea |  |
| Auricularia delicata | Auricularia delicata |  |
| Auricularia fuscosuccinea | Auricularia fuscosuccinea |  |
| Auricularia peltata | Auricularia peltata | |
| Auricularia polytricha | Auricularia polytricha | |
| Auricularia sordescens | Auricularia sordescens | |
| Auricularia tremelloides | Auricularia tremelloides | |
| Clustiau'r llwyfen | Auricularia mesenterica |  |
| Clustiau'r ysgaw | Auricularia auricula-judae | .jpg) |
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
Safonwyd yr enw Ffwng cwrel candelabra gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.