Joyce Banda
Gwleidydd o Malawia yw Joyce Hilda Banda (ganwyd Ntila, 12 Ebrill 1950).[1] Roedd hi'n Arlywydd Malawi rhwng 7 Ebrill 2012 a 31 Mai 2014. Daeth Banda yn Arlywydd yn ddilyn marwolaeth sydyn y cyn-Arlywydd Bingu wa Mutharika. Mae hi'n sylfaenydd ac arweinydd Plaid y Bobl, a grëwyd yn 2011.[2]
| Joyce Banda | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 12 Ebrill 1950  Zomba, Malawi |
| Man preswyl | Nairobi |
| Dinasyddiaeth |  Malawi |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | gwleidydd, dyngarwr, ymgyrchydd, diplomydd, cyfreithiwr |
| Swydd | Minister of Foreign Affairs, Arlywydd Malawi, Vice President of Malawi |
| Plaid Wleidyddol | United Democratic Front, People's Party |
| Priod | Richard Banda |
| Plant | Akajuwe Banda |
| Gwobr/au | gradd er anrhydedd, Gwobr 100 Merch y BBC |
Yn addysgwr ac yn actifydd hawliau menywod ar lawr gwlad, hi oedd y Gweinidog Materion Tramor rhwng 2006 a 2009 ac yn Is-lywydd Malawi rhwng Mai 2009 ac Ebrill 2012.[3] Roedd wedi gwasanaethu mewn rolau amrywiol fel aelod seneddol ac fel Gweinidog Rhyw a Lles Plant cyn iddi ddod yn Arlywydd Gweriniaeth Malawi. Mae hi'n[4] sylfaenydd Sefydliad Joyce Banda, Cymdeithas Genedlaethol y Merched Busnes (NABW), Rhwydwaith Arweinwyr Merched Ifanc a'r Prosiect Newyn.
Cafodd ei geni[5] ym Malemia, pentref yn Ardal Zomba yn Nyasaland (Malawi bellach).[6][7] Roedd ei thad yn gerddor band pres yr heddlu. Nid yw'n berthynas â'r cyn-unben Hastings Banda.[8]
