Άσια Αρτζέντο

Ιταλίδα ηθοποιός

Η Άσια Αρτζέντο[13][14][15][16][17] (ιταλικά: Asia Argento, πραγματικό όνομα: Άρια Μαρία Βιτόρια Ρόσα Αρτζέντο, 20 Σεπτεμβρίου 1975 - ) είναι Ιταλίδα ηθοποιός και σκηνοθέτρια. Ως κόρη του σκηνοθέτη Ντάριο Αρτζέντο, είχε ρόλους σε πολλές ταινίες του πατέρα της και σημείωσε επιτυχία με τις εμφανίσεις στα xXx: Ο απόλυτος πράκτορας (2002), Η γη των ζωντανών νεκρών (2005) και Μαρία Αντουανέτα (2006). Άλλες αξιοσημείωτες ταινίες της είναι τα Βασίλισσα Μαργκό (1994), Perdiamoci di vista (1994), Compagna di viaggio (1996), Τελευταίες μέρες (2005) και Isole (2011). Η Αρτζέντο έχει λάβει πολλές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων δύο Βραβείων Νταβίντ ντι Ντονατέλο για καλύτερης ηθοποιού και τρεις ιταλικές Χρυσές Σφαίρες.[18] Τα σκηνοθετικά της έργα περιλαμβάνουν τα The Heart Is Deceitful Above All Things (2004) και Incompresa (2014).

Άσια Αρτζέντο
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Asia Argento (Ιταλικά)
Γέννηση20  Σεπτεμβρίου 1975[1]
Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία[2][3]
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου[4], ηθοποιός, disc jockey, τραγουδιστής[5], σεναριογράφος[6][7], μοντέλο, συγγραφέας, ηθοποιός ταινιών[6][8], τηλεοπτικός παρουσιαστής[9], ηθοποιός φωνής[10][11], παραγωγός[2] και ακτιβιστής
ΣύζυγοςΜικέλε Τσιβέτα (2008–2012)[12]
ΤέκναAnna Lou Castoldi
ΓονείςΝτάριο Αρτζέντο[5] και Ντάρια Νικολόντι[5]
ΑδέλφιαFiore Argento (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα)
ΣυγγενείςΚλαούντιο Αρτζέντο (θείος) και Σαλβατόρε Αρτζέντο (παππούς)
Όργαναφωνή
Είδος τέχνηςηλεκτρονική μουσική
Σημαντικά έργαBits and Pieces
Βραβεύσειςβραβεία Νταβίντ ντι Ντονατέλο 1994 και βραβεία Νταβίντ ντι Ντονατέλο 1997
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μετά το σκάνδαλο Γουάνστιν το 2017, πρωτοστάστησε στο κίνημα #MeToo. Τον Αύγουστο του 2018, η εφημερίδα The New York Times ανέφεραν ισχυρισμούς ότι η Αρτζέντο επιτέθηκε σεξουαλικά στον ηθοποιό Τζίμι Μπένετ το 2013, όταν εκείνος ήταν 17 ετών και εκείνη 37.[19]

Τα πρώτα χρόνια

Η Άσια και ο πατέρας της Ντάριο Αρτζέντο στο Φεστιβάλ Καννών το 1993

Το πραγματικό όνομα της Άσια Αρτζέντο είναι Άρια Μαρία Βιτόρια Ρόσα Αρτζέντο. Γεννήθηκε στη Ρώμη στις 20 Σεπτεμβρίου 1975. Ο πατέρας της είναι ο Ιταλός σκηνοθέτης Ντάριο Αρτζέντο, γνωστός για τη δουλειά του σε ταινίες giallo και για την επιρροή του στις σύγχρονες ταινίες τρόμου και σλάσερ.[20] Η μητέρα της ήταν η ηθοποιός Ντάρια Νικολόντι.[21]

Όταν γεννήθηκε η Αρτζέντο, το ληξιαρχείο της Ρώμης αρνήθηκε να αναγνωρίσει το «Άσια» ως κατάλληλο όνομα, και αντ' αυτού έγραφε επίσημα το όνομά της ως «Άρια».[22] Τη φώναζαν Άσια, όνομα το οποίο αργότερα χρησιμοποίησε και επαγγελματικά.[22] Η Αρτζέντο έχει δηλώσει ότι ως παιδί ήταν μοναχική και καταθλιπτική, εν μέρει λόγω της δουλειάς των γονιών της.[23] Ο πατέρας της της διάβαζε τα σενάρια από τις ταινίες τρόμου του ως παραμύθια πριν κοιμηθεί. Σε ηλικία οκτώ ετών, η Αρτζέντο δημοσίευσε ένα βιβλίο με ποιήματα. Στα 14 της έφυγε από το σπίτι της.[23]

Η Αρτζέντο έχει αναφέρει σε συνεντεύξεις της ότι δεν έχει στενή σχέση με τον πατέρα της.[24] Έχει αναφέρει ότι εκείνος απουσίαζε όταν ήταν μικρή και ότι, εξαιτίας αυτού, δεν είχε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια.[25]

Σε συνέντευξή της στο περιοδικό Filmmaker, δήλωσε ότι, κάποτε, «ήμουν άρρωστη για κάποιο διάστημα· ήμουν αγοραφοβική. Φοβόμουν να βγω από το διαμέρισμά μου για πολύ καιρό, μπορούσα να πηγαίνω μόνο στη δουλειά».[25]

Καριέρα

Η Άσια Αρτζέντο άρχισε να παίζει σε ηλικία εννέα ετών,[26] όταν πήρε έναν μικρό ρόλο σε μια ταινία του Σέρτζιο Τσίτι. Όταν ήταν 16 ετών, πρωταγωνίστησε στην ταινία του πατέρα της Trauma (1993), όπου έπαιζε και η Πάιπερ Λόρι.[25] Έλαβε Βραβείο Νταβίντ ντι Ντονατέλο (ιταλική εκδοχή του Όσκαρ) Α΄ Γυναικείου Ρόλου το 1994 για την ερμηνεία της στο Perdiamoci di vista και ξανά το 1996 για το Compagna di viaggio όπου συμπρωταγωνιστούσε με τον Μισέλ Πικολί, που της χάρισε επίσης ένα βραβείο Grolla d'oro. Η Αρτζέντο στη συνέχεια άρχισε να εμφανίζεται σε αγγλόφωνες ταινίες, όπως τα Άγρια ομορφιά (1998, μαζί με τον Ρούπερτ Έβερετ) και Σταυροδρόμι κατασκόπων (1998, μαζί με τους Κρίστοφερ Γουόκεν και Γουίλεμ Νταφόε). Η Αρτζέντο έπαιξε και γαλλόφωνους ρόλους, αρχής γενομένης με τη Σαρλότ ντε Σοβ στη Βασίλισσα Μαργκό (1994).[25]

Την ίδια περίοδο, έκανε την πρώτη της σκηνοθετική απόπειρα με τις μικρού μήκους ταινίες Prospettive και A ritroso (και οι δύο του 1994) και ένα ντοκιμαντέρ για τον πατέρα της (1996) και τον Έιμπελ Φεράρα (1998).[25] Το 2000, η Αρτζέντο σκηνοθέτησε και έγραψε την πρώτη της ταινία μυθοπλασίας με τίτλο Pοζ ντίβα (2000),[25] στην οποία συμπαραγωγός ήταν ο πατέρας της.[25] Σε μια κριτική, το περιοδικό Filmmaker χαρακτήρισε την ταινία «ασύλληπτα αστεία» και ονόμασε τον Αρτζέντο «πολλά υποσχόμενη σκηνοθέτρια».[25]

Η Αρτζέντο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο το 2007

Πέτυχε ευρύτερη αναγνώριση όταν ερμήνευσε τη Ρωσίδα μυστική πράκτορα Γιελένα στη χολιγουντιανή ταινία δράσης xXx: Ο απόλυτος πράκτορας (2002),[27] μαζί με τον Βιν Ντίζελ.[28] Η ταινία απέφερε έσοδα 277,4 εκατομμυρίων δολαρίων και απογείωσε την καριέρα της Αρτζέντο διεθνώς. Το 2004, σκηνοθέτησε τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της, The Heart Is Deceitful Above All Things.[24]

Εκτός από τα κινηματογραφικά της έργα, η Αρτζέντο έχει γράψει μια σειρά από ιστορίες για περιοδικά όπως τα Dynamo και L'Espresso, ενώ το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο I Love You Kirk, κυκλοφόρησε στην Ιταλία το 1999. Έχει κάνει το μοντέλο για τη μάρκα ρούχων Miss Sixty.[29] Έγινε θαυμάστρια του συγκροτήματος Hondo Maclean όταν έγραψαν ένα κομμάτι με το όνομά της και της άρεσε τόσο πολύ που τους έστειλε φωτογραφίες τις οποίες χρησιμοποίησαν στο εξώφυλλο του άλμπουμ τους Plans for a Better Day του 2003.[30]

Εμφανίστηκε στο μουσικό βίντεο των Placebo "This Picture" και στη διασκευή του τραγουδιστή των Placebo Μπράιαν Μόλκο στο "Je t'aime... moi non plus". Η Αρτζέντο έχει επίσης πρωταγωνιστήσει στο δράμα εποχής Η ερωμένη.[31][32]

Τον Μάιο του 2013 κυκλοφόρησε το ντεμπούτο άλμπουμ της Αρτζέντο, με τίτλο Total Entropy, από τη Nuun Music.[33]

Το 2014, η Αρτζέντο έπαιξε έναν δεύτερο ρόλο στη βρετανική ταινία Shongram, ένα φανταστικό ρομαντικό δράμα που βασίζεται στα πραγματικά και ιστορικά γεγονότα του Απελευθερωτικού Πολέμου του Μπαγκλαντές το 1971.[34][35]

Επίσης το 2014, σκηνοθέτησε την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία της, με τίτλο Incompresa (2014), επιλέχθηκε να διαγωνιστεί στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα στο Φεστιβάλ Καννών εκείνης της χρονιάς.[36] Την ίδια χρονιά, κατά την προώθηση της ταινίας, η Αρτζέντο δήλωσε ότι δεν επρόκειτο να ξαναπαίξει και ότι είχε αποφασίσει να επικεντρωθεί στο σενάριο και τη σκηνοθεσία.[37]

Προσωπική ζωή

Η Αρτζέντο στο Φεστιβάλ Καννών 2009

Εκτός από ιταλικά, η Αρτζέντο μιλά αγγλικά και γαλλικά, τα οποία έμαθε για τον ρόλο της στο Η αγάπη δαγκώνει.[25]

Το 2009, η Αρτζέντο υπέγραψε μια αίτηση για την υποστήριξη του σκηνοθέτη Ρόμαν Πολάνσκι, ζητώντας την απελευθέρωσή του μετά τη σύλληψή του στην Ελβετία σε σχέση με κατηγορίες του 1977 για τη νάρκωση και τον βιασμό ενός 13χρονου κοριτσιού.[38] Το 2017, εξέφρασε τη λύπη της για την υπογραφή της αίτησης, αποκαλώντας τη «λάθος».[39][40]

Η Αρτζέντο μετακόμισε στη Γερμανία το 2017 λόγω ενοχοποίηση θύματος στην Ιταλία μετά από τις κατηγορίες της εναντίον του Χάρβεϊ Γουάινστιν.[41]

Σχέσεις

Το πρώτο της παιδί γεννήθηκε το 2001. Ο Ιταλός ροκ μουσικός Μόργκαν (τραγουδιστής των Bluvertigo), είναι ο πατέρας.

Η Αρτζέντο παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη Μικέλε Τσιβέτα στις 27 Αυγούστου 2008 στο Αρέτσο. Το δεύτερο παιδί της γεννήθηκε το 2008 στη Ρώμη. Το ζευγάρι χώρισε το 2013.[23] Ζει στη Ρώμη με τα παιδιά της.[26]

Η Αρτζέντο συνεργάστηκε και έκανε ερωτική σχέση με τον Άντονι Μπουρντέν το 2016 κατά την παραγωγή ενός επεισοδίου της σειράς Parts Unknown.[42][43][44]

Καταγγελίες για σεξουαλική επίθεση από την Αρτζέντο

Η Αρτζέντο ισχυρίστηκε στο περιοδικό The New Yorker τον Οκτώβριο του 2017 ότι είχε δεχτεί σεξουαλική επίθεση από τον Χάρβι Γουάνστιν τη δεκαετία του 1990. Αργότερα είχε συναινετικές, αν και «μονόπλευρες» σεξουαλικές σχέσεις μαζί του. Επιβεβαίωσε ότι μια σκηνή στην ταινία Pοζ ντίβα ήταν πράγματι αναφορά στον Γουάνστιν. Αργότερα, η Αρτζέντο δήλωσε ότι «το άρθρο έκανε τεράστιο κακό σε εμένα και στην αλήθεια μου απλοποιώντας όλα αυτά» και κατηγόρησε τον συντάκτη του άρθρου ότι «παρερμήνευσε» αυτό που της συνέβη.[45]

Η Αρτζέντο εκφώνησε μια ομιλία στις 20 Μαΐου 2018, μετά το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, αποκαλώντας το φεστιβάλ «κυνηγότοπο» του Γουάνστιν, ισχυριζόμενη ότι βιάστηκε από αυτόν στις Κάννες όταν ήταν 21 ετών. Πρόσθεσε: «Και ακόμη και απόψε, ανάμεσά σας κάθονται εκείνοι που πρέπει να λογοδοτήσουν για τη συμπεριφορά τους εναντίον των γυναικών».[46]

Στις 24 Ιανουαρίου 2021, η Αρτζέντο ισχυρίστηκε ότι ο σκηνοθέτης Ρομπ Κόεν την είχε ναρκώσει με Γ-υδροξυβουτυρικό οξύ και τη βίασε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του xXx: Ο απόλυτος πράκτορας. Εκπρόσωπος του Κόεν αρνήθηκε την κατηγορία της επίθεσης στην Αρτζέντο ως «απόλυτα ψευδή».[47]

Καταγγελία για σεξουαλική επίθεση κατά της Αρτζέντο

Στις 19 Αυγούστου 2018, η εφημερίδα The New York Times δημοσίευσε ότι η Αρτζέντο επιτέθηκε σεξουαλικά στον ηθοποιό Τζίμι Μπένετ.[19] Η Αρτζέντο είχε γνωρίσει τον Μπένετ όταν έπαιξε τον γιο της στην ταινία του 2004 The Heart Is Deceitful Above All Things όταν εκείνος ήταν 7 ετών.[19] Η υποτιθέμενη επίθεση σημειώθηκε το 2013, όταν ήταν δύο μήνες μετά τα 17α γενέθλιά του σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στην Καλιφόρνια όπου η ηλικία συναίνεσης είναι 18. Η Αρτζέντο ήταν τότε 37 ετών.[19] Σύμφωνα με τον Μπένετ, στη συνάντησή τους η Αρτζέντο του έδωσε αλκοόλ, του έκανε στοματικό σεξ και ήρθε σε συνουσία μαζί του.[19] Αν αληθεύει, αυτό θα αποτελούσε νομικά βιασμό, καθώς ο Μπένετ ήταν ανήλικος σύμφωνα με τη νομοθεσία της Καλιφόρνιας.[48]

Η Αρτζέντο κανόνισε αθόρυβα διακανονισμό ύψους 380.000 δολαρίων με τον Μπένετ τους μήνες μετά τις αποκαλύψεις της σχετικά με τον Γουάινστιν.[19] Ο Μπένετ είπε ότι όταν η Αρτζέντο μίλησε δημόσια κατά του Γουάινστιν, ανακίνησε αναμνήσεις από τη δική του εμπειρία το 2013. Είπε ακόμη ότι είχε προσπαθήσει να επιλύσει το ζήτημα ιδιωτικά,[49] και δεν είχε μιλήσει νωρίτερα «επειδή ντρεπόμουν και φοβόμουν να είμαι μέρος της δημόσιας αφήγησης».[50]

Η Αρτζέντο αρνήθηκε τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι δεν είχε ποτέ σεξουαλική επαφή με τον Μπένετ και ότι όταν της ζήτησε χρήματα, ο σύντροφός της Άντονι Μπουρντέν τον πλήρωσε για να αποφύγει την αρνητική δημοσιότητα.[51]

Στις 22 Αυγούστου, δήλωσε: «Διαψεύδω και αντιτίθεμαι σθεναρά στο περιεχόμενο του άρθρου των New York Times της 20ής Αυγούστου 2018, όπως κυκλοφορεί επίσης σε εθνικά και διεθνή δελτία ειδήσεων. Είμαι βαθιά σοκαρισμένη και πληγωμένη που διάβασα ειδήσεις που είναι απολύτως ψευδείς. Ουδέποτε είχα σεξουαλική σχέση με τον Μπένετ».[52] Εκπρόσωπος των Times απάντησε: «Είμαστε σίγουροι για την ακρίβεια του άρθρου μας, το οποίο βασίστηκε σε επαληθευμένα έγγραφα και πολλαπλές πηγές».[50] Μία ακόμη εκπρόσωπος του κινήματος #MeToo, η Ρόουζ Μακ Γκάουαν, εξέφρασε αρχικά την υποστήριξή της στον Αρτζέντο και δήλωσε: «Κανείς μας δεν γνωρίζει την αλήθεια της κατάστασης και είμαι σίγουρη ότι θα αποκαλυφθούν περισσότερα».[52] Η Μακ Γκάουαν δέχτηκε κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τα σχόλιά της, τα οποία έρχονται σε αντίθεση με το μήνυμα του κινήματος #MeToo.[52]

Μετά την άρνηση των κατηγοριών από την Αρτζέντο, δημοσιεύτηκε μια φωτογραφία της τόπλες στο κρεβάτι με τον Μπένετ, καθώς και μια υποτιθέμενη παραδοχή της σεξουαλικής επαφής μαζί του σε γραπτά μηνύματα προς στο μοντέλο Ρέιν Νταβ. Στα στιγμιότυπα, η Αρτζέντο φέρεται να δήλωσε: "Έκανα σεξ μαζί του, ένιωθα περίεργα. Δεν ήξερα ότι ήταν ανήλικος μέχρι την επιστολή".[53]

Σε επιστολή που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο τον Σεπτέμβριο του 2018, δικηγόρος της Αρτζέντο παραδέχτηκε ότι υπήρξε σεξουαλική επαφή, αλλά ισχυρίστηκε ότι ο Μπένετ «επιτέθηκε σεξουαλικά» στην Αρτζέντο.[54] Εν μέσω των καταγγελιών, η Αρτζέντο απομακρύνθηκε από την κριτική επιτρολή του ιταλικού X-Factor.

Φιλμογραφία ως ηθοποιός

ΈτοςΠρωτότυπος τίτλοςΤίτλος στα ελληνικάΡόλος
1986Dèmoni 2... l'incubo ritornaΔαίμονες 2Ίνγκριντ Χόλερ
1988ZooΜαρτίνα
1989La chiesaΟ ναόςΛότε
Palombella rossaΒαλεντίνα
1992Le amiche del cuoreΣιμόνα
1993TraumaΆουρα Πετρέσκου
Condannato a nozzeΟλίβια
1994Perdiamoci di vistaΑριάνα
Queen MargotΒασίλισσα ΜαργκόΣαρλότ ντε Σοβ
DeGenerazioneΑλέσια / Άσια Αρτζέντο / Λόρνα
1996La sindrome di StendhalΤο σύνδρομο του Σταντάλ[55]ντετέκτιβ Άννα Μάνι
Compagna di viaggioΚόρα
1998Viola bacia tuttiΗ γόησσαΒιόλα
New Rose HotelΣταυροδρόμι κατασκόπωνΣαντί
B. MonkeyΆγρια ομορφιάΜπίατρις
Il fantasma dell'operaΤο φάντασμα της όπεραςΚριστίν Νταέ
2000Scarlet DivaPοζ ντίβαΆννα Μπατίστα
2001Les Morsures de l'aubeΗ αγάπη δαγκώνειΒιολέν Σαρλιέ
2002La sirène rougeντετέκτιβ Ανίτα Στάρο
xXxxXx: Ο απόλυτος πράκτοραςΓιελένα
2004The Heart Is Deceitful Above All ThingsΣάρα
The KeeperΤζίνα
2005Last DaysΤελευταίες μέρεςΆσια
Cindy: The Doll Is MineΣίντι Σέρμαν / μοντέλο
Land of the DeadΗ γη των ζωντανών νεκρών[15]Σλακ
2006Live Freaky! Die Freaky!Χάμπαγκεϊλ Φόγκερ (φωνή)
Marie AntoinetteΜαρία Αντουανέταμαντάμ ντι Μπαρί
TransylvaniaΤρανσυλβανίαΖινγκαρίνα
Friendly Fireκυρία
2007Boarding GateΓυναίκα παγίδαΣάντρα
Go Go TalesΜονρόε
Une vieille maîtresseΗ ερωμένηΒελίνι
La terza madreΗ μητέρα των λυγμώνΣάρα Μάντι
2008De la guerreΠερί πολέμουΟύμα
2009Diamant 13Καλούν
2011Cavalliμητέρα
IsoleΜαρτίνα
Baciato dalla fortunaΜπέτυ
Gli sfioratiΜπεατρίτσε Πλάνα
2012Dracula 3DΛούσι Κίσλινγκερ
Do Not DisturbΜόνικα
FirmezaΆσια
2013The Voice ThiefΝάγια
Cadences obstinéesΜαργκό
2014ShongramΣάρα
2017Shadow
2018Alien Crystal PalaceΣίμπιλ Ατλάντε
2020The ExecutrixΙζιντόρα
2021Sans soleilΛέα
2022Occhiali neriΜαύρα γυαλιάΡίτα
Padre Pioψηλός
VeraΒέραΆσια

Συγγραφή

Η Αρτζέντο δημοσίευσε την αυτοβιογραφία της με τίτλο Anatomy of a wild heart, το 2021.[56]

Δισκογραφία

ΑλμπουμΚυκλοφορία
Asia Argento (1 Disco Sux / 2 U Just Can't Stop the Rock / 3 Sad Core)2008
Total Entropy2013
Music From My Bed2021

Αναγνώριση

Το 2012, το Μουσείο Τεχνών και Σχεδίου στη Νέα Υόρκη διοργάνωσε ρετροσπεκτίβα για την Αρτζέντο με τίτλο Argento: Il Cinema Nel Sangue.[57] Η ρετροσπεκτίβα τίμησε την επιρροή της οικογένειας Αρτζέντο στη δημιουργία ταινιών στην Ιταλία και σε όλο τον κόσμο. Τόνισε τη συμβολή της Άσια καθώς και της μητέρας της, του πατέρα, του παππού (Σαλβατόρε) και του θείου της (Κλαούντιο).[58][59][60]

Στις 25 Νοεμβρίου 2007, στο πλαίσιο του 48ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, προβλήθηκε ως ταινία-έκπληξη Η μητέρα των λυγμών σε σκηνοθεσία Ντάριο Αρτζέντο με πρωταγωνίστρια την Άσια. Προηγήθηκε εκδήλωση προς τιμήν της, κατά την οποία ο πρόεδρος του φεστιβάλ, Γιώργος Χωραφάς, της απένειμε τιμητική πλακέτα.[61]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

Eξωτερικοί σύνδεσμοι