Κάρι Γκραντ

Ο Άρτσιμπαλντ Αλεξάντερ Λιτς (18 Ιανουαρίου 1904 – 29 Νοεμβρίου 1986), γνωστότερος με το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο Κάρι Γκραντ ήταν Άγγλος ηθοποιός που πρωταγωνίστησε σε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες της χρυσής περιόδου του αμερικανικού κινηματογράφου. Οι γνωστότερες του ταινίες είναι οι εξής: Διαζύγιο με προθεσμία (The Awful Truth, 1937), Η γυναίκα με τη λεοπάρδαλη (Bringing Up Baby, 1938), Κοινωνικά σκάνδαλα (The Philadelphia Story, 1940), Ξαναπαντρεύομαι τη γυναίκα μου (His Girl Friday, 1940), Υπόθεση Νοτόριους (Notorius, 1946), Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων (North By Northwest, 1959) και Ραντεβού στο Παρίσι (Charade, 1963). Η συμμετοχή του σ' αυτές τις ταινίες σε συνδυασμό με τον άνετο χαρακτήρα του και τη γοητευτική του εμφάνιση έδωσαν στο όνομά του θρυλική υπόσταση. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δεύτερο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών[8]. Το 1970 τιμήθηκε με ειδικό βραβείο Όσκαρ για την προσφορά του στην 7η τέχνη[9][10].

Κάρι Γκραντ
Ο Κάρι Γκραντ σε διαφημιστική φωτογραφία του 1941 για την προώθηση της ταινίας του Άλφρεντ Χίτσκοκ Υποψίες (Suspicion)
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cary Grant (Αγγλικά)
Γέννηση18 Ιανουαρίου 1904
Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο Country flag
Θάνατος29 Νοεμβρίου 1986 (82 ετών)
Ντέιβενπορτ, Αϊόβα, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Country flag
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΕθνικότηταΆγγλος
Χώρα πολιτογράφησηςΑμερικανική
ΣπουδέςBishop Road Primary School, Fairfield Grammar School και Fairfield High School
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, συγγραφέας, αυτοβιογράφος, ηθοποιός θεάτρου, παραγωγός ταινιών[1], επιχειρηματίας[2], κωμικός[3], καλλιτέχνης τσίρκου[4] και ηθοποιός[5]
ΣύζυγοςΒιρτζίνια Τσέριλ (1934–1935)[6], Μπάρμπαρα Χάτον (1942–1945)[6], Μπέτσι Ντρέικ (1949–1962)[6], Ντάιαν Κάνον (1965–1968)[6] και Barbara Harris (από 1981)[6]
ΤέκναΤζένιφερ Γκραντ
ΓονείςElias James Leach[7] και Elsie Kingdom[7]
Είδος τέχνηςηθοποιός
Σημαντικά έργαΚοινωνικά σκάνδαλα, Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων, Η Γυναίκα με τη Λεοπάρδαλη και Το Κυνήγι του Κλέφτη
Βραβεύσεις(Τιμητικό όσκαρ)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρώτα βήματα

Ο Άρτσιμπαλντ Λιτς γεννήθηκε στο Χόρφιλντ του Μπρίστολ στην Αγγλία από τον Ιλάια Τζέιμς Λιτς και την Έλσι Μαρία Κίνγκντον[11][12]. Ήταν μοναχογιός και η παιδική του ηλικία δεν ήταν ιδιαίτερα ευτυχισμένη. Η μητέρα του, που είχε χάσει ένα παιδί, το οποίο πέθανε πριν τη γέννηση του Γκραντ, έπασχε από κατάθλιψη. Ο πατέρας του την έκλεισε σε ίδρυμα και είπε στον εννιάχρονο Άρτσι ότι έφυγε για μακρινό ταξίδι. Ο Γκραντ έμαθε την αλήθεια και συνάντησε την έγκλειστη σε ίδρυμα μητέρα του αφότου έκλεισε τα τριάντα. Το 1918 απεβλήθη από το σχολείο και αποφάσισε να ακολουθήσει τον θίασο του Μπομπ Πέντερ σε περιοδείες ανά την Αγγλία, ως ακροβάτης. Το 1920 ο θίασος ταξίδεψε στην Αμερική και μαζί και ο Γκραντ. Ο θίασος επέστρεψε στην Αγγλία, αφήνοντας πίσω του τον Γκραντ που αποφάσισε να κάνει πατρίδα του τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις ΗΠΑ ο Γκραντ συνέχισε να περιοδεύει με πλανόδιους θιάσους δουλεύοντας πότε ως ακροβάτης, πότε ως ζογκλέρ και ενίοτε ως τραγουδιστής και χορευτής.

Πρώτες επιτυχίες (Δεκαετία του 30)

Μετά από κάποιες επιτυχίες σε κωμωδίες του Μπρόντγουεϊ ο Γκραντ πήγε στο Χόλιγουντ όπου υπέγραψε συμβόλαιο με την εταιρία παραγωγών Paramount. Το όνομα Κάρι Λόκγουντ που είχε διαλέξει για καλλιτεχνικό ψευδώνυμο δεν άρεσε στους παραγωγούς και τον ανάγκασαν να το αλλάξει. Τότε υιοθέτησε το επίθετο Γκραντ, παρατηρώντας ότι τα αρχικά του ήταν τα ίδια με εκείνα των ονομάτων του Κλαρκ Γκέιμπλ και του Γκάρι Κούπερ ανερχόμενων κινηματογραφικών αστέρων της εποχής. Οι πρώτες ταινίες που γύρισε ήταν αδιάφορες, με πιο αξιόλογες το Ξανθή Αφροδίτη (Blonde Venus) πλάι στη Μάρλεν Ντίτριχ και το Του φέρθηκε σκάρτα (She Done Him Wrong) πλάι στη σεξοβόμβα Μέι Γουέστ[13]. Το Του φέρθηκε σκάρτα ήταν μεγάλη επιτυχία του 1934 κι έσωσε την Paramount από χρεωκοπία. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο Βιρτζίνια Τσέριλ, ο γάμος τους όμως δε διήρκεσε πολύ καθώς ένα χρόνο αργότερα οι δυο τους χώρισαν. Το 1937 υπέγραψε συμβόλαιο με την Columbia και η συμμετείχε στις ταινίες Το αόρατο ζεύγος (Topper) και Διαζύγιο με προθεσμία (The Awful Truth) τον έκανε αστέρα πρώτου μεγέθους. Ακολούθησαν οι ταινίες: Η γυναίκα με τη λεοπάρδαλη (Bringing Up Baby, 1938), Μαζί σου για πάντα (Holiday, 1938) και Κοινωνικά σκάνδαλα (The Philadelphia Story) με συμπρωταγωνίστρια την Κάθριν Χέπμπορν καθώς και τα: Ποιαν απ' τις δύο; (My Favorite Wife) και Ξαναπαντρεύομαι τη γυναίκα μου (His Girl Friday, 1940). Στα τέλη της δεκαετίας του 30 παντρεύτηκε για δεύτερη φορά.

Δεκαετία του 40

Μετά τις συνεργασίες του με την Κάθριν Χέπμπορν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '30, ο Γκραντ θεωρήθηκε ο καταλληλότερος ηθοποιός για τις σοφιστικέ κομεντί της περιόδου. Πολλές από τις ταινίες που γύρισε κατά τη δεκαετία του '40 ήταν κωμωδίες. Με γνωστότερες το Ανθρώπινη δικαιοσύνη (The Talk Of The Town, 1942) του Τζορτζ Στίβενς, το Αρσενικό και παλιά δαντέλα (Arsenic and old lace, 1944) του Φρανκ Κάπρα και το Ένας άγγελος στη Γη (The Bishop's Wife, 1947). Παρά την επιτυχία του, οι μόνες φορές που προτάθηκε για όσκαρ ήταν εκείνες που πρωταγωνίστησε σε μελοδράματα. Έλαβε την πρώτη του υποψηφιότητα για όσκαρ το 1941 για την ταινία του Τζορτζ Στίβενς Νύχτα γεμάτη έρωτα (Penny Serenade), έχασε όμως από τον Γκάρι Κούπερ. Η δεύτερη υποψηφιότητα που έλαβε ήταν για το Στο διάβα της ζωής (None But The Lonely Heart) το 1944 σε σκηνοθεσία του δραματουργού Κλίφορντ Όντετς, εκείνη τη χρονιά το όσκαρ πήγε στον Μπινγκ Κρόσμπι για την ταινία Ο δρόμος της αγάπης (Going My Way). Το 1945 χώρισε και από τη δεύτερη σύζυγό του Μπάρμπαρα Χάτον. Οι δυο τους παρέμειναν φίλοι και μετά το διαζύγιο, όμως οι φήμες που ήθελαν τον Γκραντ αμφισεξουαλικό πλήθαιναν.[14]

Ο Κάρι Γκραντ στο τρέιλερ της ταινίας του Άλφρεντ Χίτσκοκ Το κυνήγι του κλέφτη (To Catch A Thief, 1955)

Συνεργασία με τον Άλφρεντ Χίτσκοκ

Το 1941 ξεκίνησε μια μακρά συνεργασία με τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, αρχίζοντας από τις Υποψίες (Suspicion), όπου συμπρωταγωνιστούσε με την Τζόαν Φοντέιν, περνώντας από την Υπόθεση Νοτόριους (Notorious, 1946) και από Το κυνήγι του κλέφτη (To Catch A Thief, 1955), όπου συμπρωταγωνιστούσε με τις Ίνγκριντ Μπέργκμαν και Γκρέις Κέλι αντίστοιχα και καταλήγοντας Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων (North By Northwest, 1959). Ο Χίτσκοκ ήθελε τον Γκραντ για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία Το σχισμένο παραπέτασμα (Torn Curtain, 1966), αλλά ο ίδιος είχε αποφασίσει να αποσυρθεί μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων του Περπάτα, μην τρέχεις (Walk, Don't Run, 1966). Έτσι ο Χίτσκοκ προσέλαβε τον Πολ Νιούμαν για να εμφανιστεί στο πλευρό της Τζούλι Άντριους[15]. Η σημαντικότερη υπηρεσία που προσέφερε στον Χίτσκοκ ήταν ότι έπαιζε τους δραματικούς ρόλους με μια δόση κωμωδίας και αστικής εκλέπτυνσης. Ο Γκραντ ήταν ο αγαπημένος ηθοποιός του Χίτσκοκ, ο οποίος ήταν γνωστός για την αντιπάθεια που έτρεφε για τους ηθοποιούς. Κάποτε είχε δηλώσει για τον Γκραντ ότι ήταν ο μοναδικός ηθοποιός που αγάπησε σε ολόκληρή του τη ζωή[16].

Στο τιμόνι της παραγωγής

Στα τέλη του 1949 ο Γκραντ παντρεύτηκε για τρίτη φορά, με την ηθοποιό Μπέτσι Ντρέικ, με την οποία εμφανίστηκε σε δυο ταινίες. Αυτός ο γάμος διήρκεσε 13 χρόνια κι οι δυο τους χώρισαν το 1962. Η Ντρέικ ώθησε τον Γκραντ στη χρήση LSD και στις αρχές της δεκαετίας του 60 ανέφερε πόσο πολύ τον βοήθησε η θεραπεία με το συγκεκριμένο ναρκωτικό, που η χρήση του ήταν ακόμα νόμιμη στις ΗΠΑ να βρει εσωτερική γαλήνη. Πέρα από τη συνεργασία του με τον Χίτσκοκ κατά τη δεκαετία του '50 συμμετείχε στις κωμωδίες Αποπλάνησις ενηλίκου (People Will Talk, 1951) σε σκηνοθεσία Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς, στην ταινία Ο Βαρνάβας, η Εντβίνα, η μαϊμού και το Μπογκόμολετς (Monkey Business, 1952) σε σκηνοθεσία του Χάουαρντ Χοκς και πλάι στις Τζίντζερ Ρότζερς και Μέριλιν Μονρόε και στην ταινία Μεγάλε μου έρωτα (An Affair To Remember, 1957) στο πλευρό της Ντέμπορα Κερ. Το 1956 ίδρυσε δική του εταιρία παραγωγής, την Grantley Productions, για τις οποίες τη διανομή είχε αναλάβει η εταιρία Universal. Ταινίες που κυκλοφόρησαν από την εταιρία του Γκραντ ήταν οι Αδιακρισίες (Indiscreet, 1958), το Επιχείρηση κομπινεζόν (Operation Petticoat, 1959), το Η ωραία και ο εκατομμυριούχος (That Touch of Mink, 1962) και το Ο γερόλυκος φωνάζει (Father Goose, 1964).

Ο Κάρι Γκραντ το 1973 σε φωτογραφία του Άλαν Γουόρεν.

Απομάκρυνση από το χώρο του θεάματος

Το 1963 ο Γκραντ πρωταγωνίστησε στην ταινία Ραντεβού στο Παρίσι (Charade, 1963) πλάι στην Όντρεϊ Χέπμπορν και την επόμενη στο Ο γερόλυκος φωνάζει (Father Goose, 1964) πλάι στην Λέσλι Καρόν. Τελευταία του ταινία έμελλε να είναι το Περπάτα, μην τρέχεις (Walk, Don't Run, 1966). Το 1965 κλέφτηκε και παντρεύτηκε στο Λας Βέγκας την ηθοποιό Νταϊάν Κάνον με την οποία απέκτησε μια κόρη που γεννήθηκε πρόωρα το 1966, τη Τζένιφερ Γκραντ. Ο γάμος του με την Κάνον έληξε το 1967 όταν οι δυο τους υπέγραψαν τα χαρτιά του διαζυγίου. Στα τέλη της δεκαετίας δέχτηκε μια θέση στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας καλλυντικών Fabergé, η θέση αυτή σε συνδυασμό με το επιχειρηματικό του μυαλό του απέφερε πολλά εκατομμύρια.

Τελευταία χρόνια

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Γκραντ, έγινε διοικητικό μέλος και των εταιριών Hollywood Park Inc., Western Airlines και Metro-Goldwyn-Mayer. Το 1970 του απένειμαν Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά του στο χώρο του κινηματογράφου. Στα τέλη της δεκαετίας του 70 έκανε περιοδείες ανά τις ΗΠΑ, όπου προβάλλονταν στιγμιότυπα από τις ταινίες του κι απαντούσε σε ερωτήσεις από το κοινό. Το 1981 παντρεύτηκε για πέμπτη φορά την Μπάρμπαρα Χάρις που έμεινε στο πλευρό του μέχρι και το θάνατό του από εγκεφαλική αιμορραγία το 1986. Για τρεις δεκαετίες περίπου, ο Γκραντ δούλεψε τους ρόλους με όπλο αυτή την ξεχωριστή, προσωπική χάρη. Η επιρροή του ήταν τόσο σημαντική ώστε να θεωρείται πρότυπο για πολλούς άνδρες της εποχής του.[17] Κάποτε μάλιστα δήλωσε ειρωνευόμενος "Όλοι θέλουν να γίνουν Κάρι Γκραντ. Ακόμα κι εγώ θέλω να γίνω Κάρι Γκραντ".

Αστεροειδής

Ο Κάρι Γκραντ έδωσε το όνομά του στον αστεροειδή 9342 Κάρι Γκραντ, που ανακαλύφθηκε στις 6 Αυγούστου 1991. [18]

Φιλμογραφία

ΈτοςΤίτλοςΕλληνικός τίτλοςΣημειώσεις
1932This Is the Night
Sinners in the Sun
Singapore Sue
Merrily We Go to HellΕναλλακτικός Τίτλος: Merrily We Go to _____
Devil and the DeepΟ δαίμων του υποβρύχιου
Blonde VenusΞανθή Αφροδίτη
Hot Saturday
Madame ButterflyΗ κυρία Μπάτερφλαϊ
1933She Done Him WrongΤον έβγαλε λανθασμένο
The Woman Accused
The Eagle and the HawkΟ αετός και το γεράκι
Gambling Ship
I'm No Angel
Alice in Wonderland
1934Thirty Day PrincessΠριγκίπισσα για 30 ημέρες
Born to Be Bad
Kiss and Make-Up
Ladies Should Listen
1935Enter Madame
Wings in the Dark
The Last OutpostΤο τελευταίο φυλάκιο
Sylvia ScarlettΣίλβια ΣκάρλετΣκηνοθεσίας Τζορτζ Κιουκόρ
1936Big Brown Eyes
Suzy
The Amazing Quest of Ernest BlissΕναλλακτικοί τίτλοι: Romance and Riches
The Amazing Adventure
Wedding Present
1937When You're in LoveΕναλλακτικός τίτλος: For You Alone
TopperΤο αόρατο ζεύγος
The Toast of New York
The Awful TruthΔιαζύγιο με προθεσμία
1938Bringing up BabyΗ γυναίκα με τη λεοπάρδαληΣκηνοθεσίας Χάουαρντ Χοκς
HolidayΜαζί σου για πάνταΣκηνοθεσίας Τζορτζ Κιουκόρ
Εναλλακτικός τίτλος: Free to Live
1939Gunga DinΓκάνγκα ΝτινΣκηνοθεσίας Τζορτζ Στίβενς
Only Angels Have WingsΜόνο οι άγγελοι έχουν φτεράΣκηνοθεσίας Χάουαρντ Χοκς
In Name OnlyΈνοχος γυναίκα
1940His Girl FridayΞαναπαντρεύομαι τη γυναίκα μουΣκηνοθεσίας Χάουαρντ Χοκς
My Favorite WifeΠοιαν απ' τις δύο;
The Howards of VirginiaΈρωτας στη σκιά του πολέμουΕναλλακτικός τίτλος: The Tree of Liberty
The Philadelphia StoryΚοινωνικά σκάνδαλαΣκηνοθεσίας Τζορτζ Κιουκόρ
1941Penny SerenadeΝύχτα γεμάτη έρωταΥποψηφιότητα - Όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου
Σκηνοθεσίας Τζορτζ Στίβενς
SuspicionΥποψίεςΣκηνοθεσίας Άλφρεντ Χίτσκοκ
1942The Talk of the TownΑνθρώπινη δικαιοσύνηΣκηνοθεσίας Τζορτζ Στίβενς
Once Upon a HoneymoonΟι συνωμόται της 5ης φάλαγγος
1943Mr. LuckyΟ πόνος του χωρισμού
Destination TokyoΕπιχείρησις Τόκιο
1944Once Upon a TimeΦλογα που έσβησε
Arsenic and Old LaceΑρσενικό και παλιά δαντέλα
None But the Lonely HeartΣτο διάβα της ζωήςΥποψηφιότητα - Όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου
1946Without ReservationsΣύντομο πέρασμα
Night and DayΝύχτα και μέρα
NotoriousΥπόθεση ΝοτόριουςΣκηνοθεσίας Άλφρεντ Χίτσκοκ
1947The Bachelor and the Bobby-SoxerΟ εργένης και το αγοροκόριτσοΕναλλακτικός τίτλος: Bachelor Knight
The Bishop's WifeΈνας άγγελος στη Γη
1948Mr. Blandings Builds His Dream HouseΤο παλάτι των ονείρων
Every Girl Should Be MarriedΚάθε κορίτσι πρέπει να παντρεύεται
1949I Was a Male War BrideΗ νύφη ήταν αρσενικήΕναλλακτικός τίτλος: You Can't Sleep Here
1950CrisisΑιχμάλωτοι της καταιγίδος
1951People Will TalkΑποπλάνησις ενηλίκουΣκηνοθεσίας Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς
1952Room for One MoreΜπαμπάς, μαμά και Σ.Ι.Α. / Απίθανη οικογένεια
Monkey BusinessΟ Βαρνάβας, η Εντβίνα, η μαϊμού και το ΜπογκόμολετςΣκηνοθεσίας Χάουαρντ Χοκς
1953Dream WifeΗ μνηστή εκπαιδεύεται
1955To Catch a ThiefΤο κυνήγι του κλέφτηΣκηνοθεσίας Άλφρεντ Χίτσκοκ
1957An Affair to RememberΜεγάλε μου Έρωτα
The Pride and the PassionΥπερηφάνια και πάθος
Kiss Them for MeΈνα κορίσι σε κάθε λίμανι
1958IndiscreetΑδιακρισίεςΥποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία ή μιούζικαλ
HouseboatΣπίτι πάνω σε βάρκα
1959North by NorthwestΣτη σκιά των τεσσάρων γιγάντωνΣκηνοθεσίας Άλφρεντ Χίτσκοκ
Operation PetticoatΕπιχείρηση κομπινεζόνΥποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία ή μιούζικαλ
1960The Grass Is GreenerΤο ξένο είναι πιο γλυκόΥποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία ή μιούζικαλ
1962That Touch of MinkΗ ωραία και ο εκατομμυριούχοςΥποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία ή μιούζικαλ
1963CharadeΡαντεβού στο ΠαρίσιΥποψηφιότητα - Βραβείο αγγλικής ακαδημίας κινηματογράφου (BAFTA) - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία
Υποψηφιότητα - Χρυσή Σφαίρα - Καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία ή μιούζικαλ
1964Father GooseΟ γερόλυκος φωνάζει
1966Walk, Don't RunΠερπάτα, μην τρέχεις

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι