Σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ (2020)
Η σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020 είναι ένα επεισόδιο στην ένοπλη σύγκρουση μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ (Αρτσάχ) ενός μη αναγνωρισμένου κράτους, το οποίο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από το Αζερμπαϊτζάν το 1991.
| Ναγκόρνο-Καραμπάχ 2020 | |||
|---|---|---|---|
| έλεγχος του (Αρτσάχ) | |||
 Αζερμπαϊτζάν εκτός της διαφιλονικούμενης περιοχής Περιοχές που κατελήφθησαν από το Αζερμπαϊτζάν και παραμένουν σε αυτό Περιοχή Kalbajar: αποδοτέα στο Αζερμπαϊτζάν ως τις 25 Νοεμβρίου 2020 Περιοχή Lachin: αποδοτέα στο Αζερμπαϊτζάν ως την 1η Δεκεμβρίου 2020 Μέρος του Ναγκόρνο Καραμπάχ μη αποδοτέο στο Αζερμπαϊτζάν Διάδρομος Lachin, επιτηρούμενος από τη Ρωσία Διάδρομοι πρόσβασης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ Νέος διάδρομος του Αζερμπαϊτζάν υπό διαμόρφωση Συνοριακή γραμμή προ των εχθροπραξιών του 2020 Άλλες διεκδικούμενες από το Αρτσάχ περιοχές | |||
| Χρονολογία | 27 Σεπτεμβρίου 2020 – 10 Νοεμβρίου 2020[3] | ||
| Τόπος | Αρτσάχ | ||
| Έκβαση | νίκη του Αζερμπαιτζάν | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
Τους προηγούμενους μήνες οι εντάσεις στην περιοχή, ενώ τον Ιούλιο εκδηλώθηκαν συγκρούσεις. Οι συγκρούσεις ξεκίνησαν στις 27 Σεπτεμβρίου 2020, προκαλώντας γενική κινητοποίηση και θέσπιση στρατιωτικού νόμου σε αυτές τις χώρες.
Παρασκήνιο
Τον Ιούλιο του 2020 παρατηρήθηκαν οι πρώτες ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για το έτος. Η περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ιστορικά κατοικούμενη από Αρμενίους και μετέπειτα και από Αζέρους και Κούρδους, ήταν το επίκεντρο μιας σύγκρουσης από το 1988 έως το 1994 (με κλιμάκωση το 1991-94) που οδήγησε στη δημιουργία της δημοκρατίας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ αποτελούμενη από Αρμένιους, και στη φυγή των Αζέρων από τον αυτόνομο θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και άλλες περιοχές που κατελήφθησαν από τους Αρμένιους.
Γεγονότα του πολέμου
Στις 27 Σεπτεμβρίου 2020, ξεκινώντας με αζερικούς βομβαρδισμούς κατά στόχων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ (Αρτσάχ) στις 08:03 π.μ., ξεκίνησαν συγκρούσεις μεταξύ αρμενίων και αζέρων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ[4]. Το Στεπανακέρτ, η πρωτεύουσα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, βομβαρδίστηκε από τους Αζέρους[5]. Το Αζερμπαϊτζάν υποστηρίζει ότι κατέλαβε το όρος Μουροβντάγκ και έξι χωριά, πέντε στην επαρχία Φιζουλί και ένα στην επαρχία Ζαμπραγίλ. Η Αρμενία διαψεύδει τους αζερικούς ισχυρισμούς, αλλά οι αρχές στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ αναγνωρίζουν την απώλεια ορισμένων περιοχών.
Ο Πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ανακοίνωσε πλήρη επιστράτευση και στρατιωτικό νόμο. Το ίδιο έκανε και η δημοκρατία του Αρτσάχ, το επίκεντρο της σύγκρουσης,[6][7][8] ενώ το Αζερμπαϊτζάν ανακήρυξε στρατιωτικό νόμο και απαγόρευση κυκλοφορίας,[9] ενώ ο Βιλαγιέτ Εϋβαζόφ ήταν ο επικεφαλής.[10] Στις 28 Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε μερική επιστράτευση από τη πλευρά του Αζερμπαϊτζάν.[11][4]
Υπήρξαν ακόμη τέσσερις ξεχωριστές επιθέσεις με πυραύλους στην πόλη Γκαντζά του Αζερμπαϊτζάν. Βομβαρδισμός κατοικημένων περιοχών[12] της πόλης Γκαντζά (Αζερμπαϊτζάν), σημειώθηκε το απόγευμα της 4ης Οκτωβρίου, το πρωί της 8ης Οκτωβρίου, καθώς και τη νύχτα στις 11 Οκτωβρίου και 17 Οκτωβρίου. [13]. Οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησαν την Αρμενία ότι πυροδότησε πυραύλους, αν και η Αρμενία αρνείται τη συμμετοχή στο βομβαρδισμό.[14]. Η ηγεσία του NKR ανακοίνωσε ότι οι επιθέσεις έγιναν από αυτούς ως απάντηση στο βομβαρδισμό του Στεπανακέρτ.
Διεθνείς αντιδράσεις
Στις 27 Σεπτεμβρίου, ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες κάλεσαν τα εμπλεκόμενα μέρη να σταματήσουν τις συγκρούσεις. Ανάλογη δήλωση έκανε και το ελληνικό ΥΠΕΞ[4].
Η Ρωσία, σύμμαχος της Αρμενίας, εξοπλίζει στρατιωτικά τόσο την Αρμενία όσο και το Αζερμπαϊτζάν. Η Ρωσία θεωρείται περιφερειακός διαιτητής. Η Ρωσία κάλεσε τα δύο εμπλεκόμενα μέρη να σταματήσουν τις εχθροπραξίες [4].
Ένας από τους κύριους συμμάχους του Αζερμπαϊτζάν, η Τουρκία, καταδίκασε την αρμενική επίθεση[4][15]. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (OSDH), η Τουρκία στέλνει Σύριους μισθοφόρους του Συριακού Εθνικού Στρατού να πολεμήσουν στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν [16].
Ανθρώπινες απώλειες
Αρμενικές απώλειες
Το απόγευμα της 27ης Σεπτεμβρίου, οι αρχές του Αρτσάχ ανακοίνωσαν ότι είχαν 18 θανάτους και 100 τραυματισμούς[4]. Η Αρμενία ανέφερε τον θάνατο δύο αμάχων.
Αζερικές απώλειες
Το απόγευμα της 27ης Σεπτεμβρίου, το Αζερμπαϊτζάν δεν κοινοποίησε τις στρατιωτικές απώλειες από τις συγκρούσεις[4]. Η Αρμενία ισχυρίζεται ότι περίπου 200 στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν έχασαν τη ζωή τους. Σύμφωνα με το Αζερμπαϊτζάν σκοτώθηκαν πέντε άμαχοι.