A mari usque ad mare
Η φράση a mari usque ad mare δηλαδή από θάλασσα σε θάλασσα (λατινικά: Α Marī Ūsque Ad Mare, ΔΦΑ: [ˈa maˈriː ˈuːsqᶣɛ ˈad ˈmarɛ], αγγλικά: From Sea to Sea, γαλλικά: D'un océan à l'autre) που μεταφράζεται από τα λατινικά "από τη θάλασσα μέχρι τη θάλασσα", είναι το εθνικό σύνθημα του Καναδά. Αποτελεί τμήμα του 8ου στίχου του Ι΄ καθίσματος του ΟΑ΄ Ψαλμού της Βίβλου, που αποδίδεται στο ελληνικό κείμενο σύμφωνα με τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα ως «και κατακυριεύσει από θαλάσσης έως θαλάσσης».[1] Χρησιμοποιείται ως εθνικό ρητό του Καναδά για να υποδηλώσει την έκταση της χώρας που εκτείνεται από μια θάλασσα σε μια άλλη θάλασσα, από τον Ατλαντικό έως τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον πρεσβυτεριανό πάστορα Τζωρτζ Μονρό Γκραντ, γραμματέα και ακόλουθο του Σάντφορντ Φλέµινγκ την περίοδο της δημιουργίας της Καναδικής Συνομοσπονδίας. Ο Τζωρτζ Μονρό Γκραντ έξέδωσε την εφημερίδα "Ocean to Ocean" το 1872, λίγο μετά την ένταξη της Βρετανικής Κολομβίας στο πλαίσιο της συνομοσπονδίας, όταν το όνειρο μιας χώρας που απλώνεται σε όλο το πλάτος της ηπείρου έγινε πραγματικότητα.
Ιστορικό
Η πρώτη αναφορά χρήσης της φράσης για να περιγραφεί ο Καναδάς σε όλη την έκταση του έγινε από τον πάστορα Τζωρτζ Μονρό Γκραντ, γραμματέα και ακόλουθο του μηχανικού και εφευρέτη Σάντφορντ Φλέµινγκ, όταν χρησιμοποιούσε τη φράση στα κήρυγματά του. Σύμφωνα με τον εγγονό του, συγγραφέα και πολιτικό Μάικλ Ιγκνάτιεφ, ο πάστορας χρησιμοποίησε τη φράση ώστε να προωθήσει τη κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου που διασχίζει κατά πλάτος τη χώρα, του "Canadian Pacific Railway".[2] Στη λατινική απόδοση της Βίβλου, γνωστή ως Βουλγάτα, ο στίχος αναφέρεται στους Ψαλμούς ως "Et dominabitur a mari usque ad mare".[3] Η χρήση του όρου "κατακυριεύω" ("dominare") στον στίχο, αντανακλά την υιοθέτηση του όρου "ντομίνιον" στην ονομασία της χώρας ως Ντομίνιον του Καναδά κατά την περίοδο που αποτελούσε υπερπόντια βρετανική κτήση. Η πρώτη επίσημη χρήση του όρου γίνεται σε ανάγλυφη επιγραφή στο σκήπτρο του Κοινοβουλίου του Σασκάτσουαν.[3]
Προτάθηκε ως εθνικό σύνθημα του Καναδά από τον Τζόσεφ Πόουπ, τότε υπογραμματέα του κράτους (υφυπουργό Εξωτερικών), όταν επανασχεδιάστηκε το εθνόσημο του Καναδά το 1921.[4] Υπήρξε μέλος μιας τετραμελούς επιτροπής που διορίστηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για τον επανασχεδιασμό του εθνόσημου (μαζί με τους Τόμας Μουλβέι, Άρθουρ Ντάουϊτυ και τον υποστράτηγο Ουίλουμπι Γκουάτκιν).[5] Στο πρωτότυπο σχεδίασμα δεν υπήρχε κάποιο ρητό. Ο υποστράτηγος Ουίλουμπι Γκουάτκιν πρότεινε το "In memoriam in spem" ("Με μνήμη, με ελπίδα"), αλλά η πρόταση του Τζόσεφ Πόουπ κέρδισε μεγαλύτερη αποδοχή. Το προσχέδιο εγκρίθηκε από το Εκτελεστικό Συμβούλιο και έπειτα με Βασιλική Διακήρυξη του βασιλιά Γεώργιο Ε΄ στις 21 Νοεμβρίου 1921.[6] Ως τμήμα του Εθνοσήμου του Καναδά, το εθνικό σύνθημα χρησιμοποιείται ως σήμα πιστοποίησης από ομοσπονδιακές υπηρεσίες και από αντιπροσώπους,[7] στα καναδικά χαρτονομίσματα,[8] και στα καναδικά διαβατήρια.[9] Από μόνο του, εμφανίζεται σε όλες τις προκηρύξεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.[10]
Προτεινόμενες αλλαγές
Τον Μάρτιο του 2007, οι πρωθυπουργοί των τριών εδαφών του Καναδά ζήτησαν να τροποποιηθεί το σύνθημα ώστε να αντικατοπτρίζει τον τεράστιο γεωγραφικό χαρακτήρα του Καναδά,[11] αφού η χώρα βρέχεται από τρεις ωκεανούς, τον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Αρκτικό Ωκεανό. Οι δυο προτάσεις που παρουσιάστηκαν, "A mari ad mare ad mare" (μτφ. "Από τη θάλασσα στη θάλασσα στη θάλασσα") και "A mari usque ad maria" (μτφ. "Από τη θάλασσα μέχρι τις άλλες θάλασσες") μεταβάλουν ελαφρώς το σύνθημα.[12][13] Η διευρυμένη χρήση του ανεπίσημου πρώτου συνθήματος (σσ. Από τη θάλασσα στη θάλασσα στη θάλασσα), χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο σε ομιλίες και σε κείμενα για να περιγράψουν τη χώρα, ώστε να συμπεριλάβει τους κατοίκους των βορείων περιοχών του Καναδά με μεγαλύτερη σαφήνεια και να καταδείξει την αυξανόμενη σημασία της Αρκτικής για το πολιτικό και το οικονομικό μέλλον της χώρας.[10] Μια δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από τη "Canwest Global" εμφανίζει αναλογία 3 προς 1 τον αριθμό των ατόμων που συμφωνούν με τη μεταβολή σε σχέση με αυτούς που δεν συμφωνούν, ενώ αυτοί δεν εξέφρασαν άποψη αποτελούν το ένα τρίτο των ερωτηθέντων.[10]