اداره دوم ستاد بزرگارتشتاران
واحد اطلاعات ارتش شاهنشاهی ایران
ادارهٔ دوم ستاد بزرگارتشتاران، یک ادارهٔ جاسوسی، اطلاعاتی و ضداطلاعاتی در دوران حکومت پهلوی بود. در آغاز، این سازمان «رکن دوم ارکان حرب کل قشون» و بعدا «رکن دوم ستاد ارتش» نامیده میشد. این ادارهٔ اطلاعاتی در دورهٔ رضا شاه پهلوی توسط افسران نخبهای که پیش از جنگ جهانی دوم در فرانسه آموزش میدیدند، ایجاد شد.[۲] این سازمان بعدها خدماتی نیز از سوی سرویسهای مخفی بریتانیا دریافت میکرد.
سازمان دید کلی | |
---|---|
بنیانگذاری | ۱۳۰۵[۱] |
برچینش | ۱۳۵۷ |
سازمان پسین |
|
حوزهٔ قدرت | ایران |
ستاد | تهران |
سازمان بالادست | ستاد بزرگارتشتاران |
اساس کار ادارهٔ دوم ستاد بزرگارتشتاران، کسب اطلاعات نظامی از خارج کشور بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، در رکن ۲ ارتش تغییراتی روی داد و بار دیگر وظیفه اطلاعات و امنیت داخلی نیز برعهده آن نهاده شد تا با همکاری فرمانداری نظامی، مخالفان سیاسی حکومت را تحت تعقیب قرار دهد.[۳]
این اداره، امروزه «معاونت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران» نامیده میشود.[۴]
فهرست رئیسان
رئیس رکن دوم ارکان حرب کل قشون
- سرتیپ عبدالرضا افخم ابراهیمی (اسفند ۱۳۱۰[۵]–؟)
رئیس رکن دوم ستاد ارتش شاهنشاهی ایران
- سرتیپ محسن دیبا (۱۳۱۳[۶]–؟)
- سرتیپ عباسقلی اسفندیاری[۷]
- سرتیپ علی ریاضی (پیرامون ۱۳۲۰)
- سرتیپ حسن ارفع (۱۳۲۱)
- سرتیپ حبیبالله دیهیمی
- سرهنگ بیژن گیلانشاه (۱۳۲۶–؟)[۸]
- سرتیپ حسن اخوی
- سرتیپ حسین سیاسی
- سرتیپ حسن پاکروان (۱۳۳۲–؟)
- سرهنگ مصطفی امجدی
- سرلشکر سید محمدولی قرنی (مهر ۱۳۳۲–۱۳۳۵)[۹]
رئیس اداره دوم ستاد بزرگارتشتاران
- سپهبد حاجعلی کیا (۱۳۳۵–؟)
- سپهبد عزیزالله کمال (۲۶ اسفند ۱۳۳۹–؟)
- سپهبد عزیزالله پالیزبان
- سپهبد ناصر مقدم (۳۰ فروردین ۱۳۵۲–۱۳۵۷)
- سپهبد ناصرقلی برومند جزی
- سرلشکر پرویز امینی افشار (۱۳۵۷–۱۳۵۷)
رئیس اداره دوم ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران
- سرهنگ هدایتالله حاتمی (۵ اسفند ۱۳۵۷–تیر ۱۳۵۹)[۱۰][۱۱]
- سرهنگ محمدمهدی کتیبه (تیر ۱۳۵۹–۱۳۶۵)[۱۲]
- سرهنگ شاهوردیان
…
- سرتیپ محمدحسن نامی
معاون اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران
- سرتیپ امیر حاتمی (۱۳۷۷–۱۳۸۴)[۱۳]
…
- سرتیپ دوم عباسعلی منصوری آرانی
- سرتیپ سید حمیدرضا طباطبایی
- سرتیپ عباس جعفرینیا
جستارهای وابسته
- سازمان کوک
- شبکه اطلاعاتی بیسیم
منابع
- شاهدی، مظفر (۱۳۸۵). «پهلوی دوم و چالش امنیت ملی». زمانه (۵۲): ۶۳–۷۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۳-۱۰.
🔥 Top keywords: