جیپسی کینگز
جیپسی کینگز (اسپانیایی: Gipsy Kings؛ به معنای پادشاهان کولی) یک گروه موسیقی فرانسوی از شهرهای آرل و مون‌پلیه است که در سبک‌های فلامنکو، سالسا و پاپ فعالیت و به زبان‌های مختلفی به‌ویژه اسپانیایی با لهجهٔ جنوب فرانسه می‌خوانند.[۱] اعضای این گروه در فرانسه متولد شده‌اند، اما والدین‌شان از کولیان اسپانیایی بودند که در جریان جنگ داخلی اسپانیا در دههٔ ۱۹۳۰ مهاجرت کردند. آنها سبک «رومبا فلامنکو» را که نوعی سبک پاپ و از زیرشاخه‌های فلامنکو است، مورد توجه مخاطبان بین‌المللی قرار دادند.
| جیپسی کینگز | |
|---|---|
_jm17802.jpg) | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| خاستگاه | آرل، پروانس، فرانسه |
| ژانر | رومبای کاتالان، موسیقی پاپ |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۷۸ – تاکنون |
| ناشر(ان) | الکترا، نانساچ، کلمبیا رکوردز/سونی میوزیک |
| اعضا | نیکلا ریس تونینو بالیاردو |
| اعضای پیشین | کانوت ریس شیکو بوشیکی آندره ریس ژاک بالیاردو موریس بالیاردو پابلو ریس پاچی ریس خورخه تراسانته |
| وبگاه | |
فعالیت حرفه‌ای
اعضای جیپسی کینگز زادهٔ فرانسه هستند، اما با فرهنگ اسپانیایی رشد یافتند و سبک پاپ فلامنکو را به گوش مخاطبان جهانی رساندند. این گروه در شهر آرل در جنوب فرانسه در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی تشکیل شد که طی آن نیکُلا رِیس و آندره ریس (فرزندان خوزه رِیس) با پسر دایی‌های خود ژاک، موریس و تونینو بالیاردو گرد هم آمدند.[۲] در آن زمان خوزه ریس و مانیتاس دِ پلاتا یک زوج هنری بودند که توانستند «رومبا فلامنکو» را (که با نام‌های رومبای اسپانیایی یا رومبای کولی هم شناخته می‌شود) در سطح گسترده‌تری به گوش مخاطبان برسانند. پس از جدایی خوزه از مانیتاس، او و پسرانش گروهی درست کردند که نامش «رِیس‌ها» (Los Reyes) بود که علاوه بر آنکه نام‌خانوادگی‌شان را نشان می‌داد، در اسپانیایی به معنای «پادشاهان» هم بود.
«رِیس‌ها» کارشان را به‌عنوان یک گروه موسیقی کولی‌ها آغاز کردند. آنها در سرتاسر فرانسه سفر کرده و در مجالس عروسی، جشنواره‌ها و خیابان‌های شهر به اجرای موسیقی پرداختند. از آنجایی که سبک زندگی آنها بسیار شبیه کولیان بود، بعدها نام «جیپسی کینگز» را برگزیدند. کمی بعد، آنها به میهمانی‌های سطح بالاتری در سن-تروپه، دعوت می‌شدند، اما دو آلبوم نخست آنان چندان مورد توجه واقع نشد. تا به اینجا، موسیقی آنان فلامنکوی سنتی بود که صدای نیکُلا و گیتار تونینو بدان جان می‌بخشید.
گروه جیپسی کینگز ترکیبی از گیتاریست‌های چپ‌دست و راست‌دست بود: سه برادر از خانوادهٔ رِیس (نیکلا، آندره و پاچی) چپ‌دست بودند و با گیتارهای چپ‌دستان (و البته گاهی نیز گیتار راست‌دستان که سیم می آن در پائین قرار می‌گیرد) می‌نواختند. دیه‌گو بالیاردو نیز چپ‌دست بود، اما گیتار چپ‌دستی می‌نواخت که سیم می آن در بالا قرار داشت. کانوت ریس، پل ریس و پاکو بالیاردو راست‌دست هستند. همه این چپ‌دست‌ها به کمک این سه راست‌دست، ریتم‌های پرقدرت پس‌زمینه را می‌نوازند و تک‌نواز اصلی گروه تونینو بالیاردو بود که گیتاریستی راست‌دست با شیوهٔ نوازندگی فلامنکوی سنتی بود.
گروه جیپسی کینگز مورد انتقاد موسیقی‌دانان فلامنکوی سنتی بوده است، اما نیکلا ریس در مصاحبه‌ای گفت که سبک فلامنکو اصولاً در وضعیت خوبی قرار ندارد و او به موفقیت گروهش افتخار می‌کند. آلبوم ۱۹۹۷ آنان قطب‌نما حاوی فلامنکوی سنتی بیشتری است.[۳]
موفقیت
آغاز موفقیت جیپسی کینگز با آلبوم سوم آنها جیپسی کینگز بود که ترانه‌های جوبی جوبا، بامبولئو و یک عشق را شامل می‌شد. این آلبوم در سال ۱۹۸۹ در ایالات متحده آمریکا منتشر شد و ۴۰ هفته در جدول موسیقی باقی ماند و یکی از معدود آلبوم‌های اسپانیایی‌زبان بود که به چنین موفقیتی دست یافت.[۴] آنها در سال ۱۹۹۱ میلادی، ترانه «من هیچگونه وابستگی عاطفی ندارم» را برای یکی از ویدئوهای شرکت والت دیزنی بازخوانی کردند. بازخوانی هتل کالیفرنیا توسط جیپسی کینگز نمونه‌ای از گیتارنوازی سریع فلامنکو توسط تک‌نواز و هم‌نوازی ریتمیک گیتارهای پس‌زمینه بود و در فیلم لبوفسکی بزرگ (۱۹۹۸) به کارگردانی برادران کوئن به‌کار رفت.[۵] در داستان اسباب‌بازی ۳ اقتباس اسپانیایی آنها از ترانه «دوستی در من داری» تحت عنوان «دوستی در درونم هست» (Hay un Amigo en Mi) به‌کار گرفته شد.[۳] ترانهٔ بامبولئو نیز در پویانمایی آواز استفاده شد.
پروژه‌های فردی
برخی از اعضای گروه جیپسی کینگز اقدام به انتشار آلبوم‌هایی از آثار شخصی خود نموده‌اند. در سال ۱۹۸۸ کانوت نخستین آلبوم خود به نام «بولرو» را روانهٔ بازار کرد. او یک آلبوم دیگر به نام «کولی» هم منتشر نموده‌است. آندره رِیس یک آلبوم شخص در سال ۱۹۹۲ ضبط کرد، اما هرگز آنرا به‌طور رسمی منتشر نکرد و نسخهٔ‌های غیرقانونی از آن به دست دوستدارانش رسید و در اینترنت عرضه شد. تونینو نیز یک آلبوم از آثار بی‌کلام خود به نام «چکیده‌ها» را در سال ۲۰۰۱ منتشر کرد که در سال ۲۰۰۳ مجدداً بازنشر گردید.
.jpg)
همکاری‌ها
جیپسی کینگز با هنرمندان مشهور متعددی همکاری داشته‌اند که از آن میان، می‌توان به جون بایز، فرانسیس کابرل، زیگی مارلی (پسر باب مارلی) و بناناراما اشاره کرد.
اعضای گروه
اعضای این گروه از دو خانواده تشکیل شده‌اند که نسبت خویشاوندی با هم دارند: برادران رِیس که پسران «خوزه ریس» و خواهرزادگان مانیتاس دِ پلاتا هستند و برادران بالیاردو که پسران مانیتاس هستند.[۶]
- نیکُلا رِیس - پایه‌گذار و خوانندهٔ اصلی
- کانوت ریس - خواننده، گیتارنواز
- آندره ریس - خواننده و گیتارنواز
- پاچی ریس - خواننده و گیتارنواز
- پابلو (پُل) ریس - گیتارنواز
- تونینو بالیاردو - پایه‌گذار و تک‌نواز گیتار
- دیه‌گو بالیاردو - گیتارنواز
- پاکو بالیاردو - گیتارنواز
شیکو بوشیکی، یکی از پایه‌گذاران گروه و داماد «خوزه ریس» بود که پس از انتشار آلبوم موزائیک در سال ۱۹۸۹ میلادی، جیپسی کینگز را ترک کرد و یک گروه موسیقی دیگر به نام «شیکو و کولی‌ها» را بنیان نهاد.
تا سال ۲۰۱۵ میلادی، تنها نیکلا و تونینو در گروه باقی مانده‌اند و بقیه از گروه جدا شده‌اند.
آلبوم‌شناسی
آلبوم‌های استودیویی
- ۱۹۸۲ - شادی
- ۱۹۸۳ - ماه آتشین
- ۱۹۸۷ - جیپسی کینگز
- ۱۹۸۹ - موزائیک
- ۱۹۹۱ - این دنیا
- ۱۹۹۳ - عشق و آزادی
- ۱۹۹۵ - ستارگان (نسخهٔ آمریکایی‌اش با نام «سرزمین کولی‌ها» در سال ۱۹۹۶ منتشر شد)
- ۱۹۹۶ - ترانه‌های عاشقانه (نسخهٔ آمریکایی‌اش با نام «آهنگ‌های عاشقانه» در سال ۱۹۹۸ منتشر شد)
- ۱۹۹۷ - قطب‌نما
- ۲۰۰۱ - ما کولی هستیم
- ۲۰۰۴ - ریشه‌ها
- ۲۰۰۶ - مسافر
- ۲۰۱۳ - طعم فلامنکو
آلبوم‌های زنده
- ۱۹۹۲ - اجرای زنده
- ۲۰۱۴ - اجرای زنده جیپسی کینگز
آلبوم‌های گردآوری‌شده
- ۱۹۹۰ - شادی (نسخهٔ آمریکایی)
- ۱۹۹۴ - برترین‌های جیپسی کینگز
- ۱۹۹۵ - بهترین‌های جیپسی کینگز
- ۱۹۹۹ - پرواز خواهم کرد! بهترین‌های جیپسی کینگز
- ۲۰۱۲ - ترانه‌های ضروری جیپسی کینگز
تک‌آهنگ‌ها
| سال | تک‌آهنگ | جدول | گواهینامه | آلبوم | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 فرانسه |  ایتالیا |  هلند |  بلژیک |  آلمان |  اتریش |  سوئیس |  جمهوری ایرلند |  بریتانیا |  استرالیا |  ایالات متحده آمریکا | ایالات متحده آمریکا | ||||
| SNEP[۷] | FIMI | ۴۰ آهنگ برتر هلند | اولتراتاپ | جدول کنترل رسانه | او۳ تاپ ۴۰ اتریش | جدول موسیقی سوئیس | جدول تک‌آهنگ‌های ایرلند | جدول تک‌آهنگ‌های بریتانیا | جدول‌های ای‌آرآی‌ای | ترانه‌های دنس کلاب | ترانه‌های داغ لاتین | ||||
| ۱۹۸۷ | "جوبی، جوبا" | ۱۵ | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | جیپسی کینگز | |
| "بامبولئو" | ۷ | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| "جوبی، جوبا / بامبولئو" (دوتایی روی A صفحه) | ۳ | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| ۱۹۸۸ | "بامبولئو" (آمریکا/اروپا) | — | ۳ | ۵ | ۲۳ | ۱۸ | ۱۲ | — | — | — | — | — | ۶ | ||
| "جوبی، جوبا" (آمریکا/هلند) | — | — | ۳۴ | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| "بـِم، بـِم، ماریا" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| ۱۹۸۹ | "به روش خودم" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ||
| "بامبولئو" (آمریکا/استرالیا) | — | — | — | — | — | — | — | — | – | ۱۹ | — | — | |||
| "بیایید برقصیم" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ۳ | موزائیک | ||
| "من هستم" | ۲۰ | — | — | ۴۳ | — | — | ۲۵ | — | — | — | — | — | |||
| "پرواز" | ۱۶ | ۳۱ | ۲۶ | ۲۴ | — | — | — | — | – | ۹۰ | — | ۱ | |||
| ۱۹۹۰ | "قدم‌زنان در امتداد خیابان" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ||
| ۱۹۹۱ | "هتل کالیفرنیا" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | رباعیات: چهلمین سالگرد الکترا | |
| "با من برقص" | ۳۶ | — | ۵ | ۷ | ۱۶ | ۱۰ | ۲۷ | — | — | — | — | ۹ | این دنیا | ||
| "بی او" | — | — | — | — | ۸۰ | — | — | — | — | — | — | ۱۲ | |||
| ۱۹۹۲ | "برایم از او بپرسید" | ۲۸ | ۲۲ | — | ۳۹ | ۶۸ | ۲۲ | — | — | — | — | — | — | برترین‌های جیپسی کینگز | |
| "می‌خواهم بدانم" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ۲۵ | زنده | ||
| ۱۹۹۳ | "عاشقش هستم" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | عشق و آزادی | |
| "به من گوش کن" | — | — | — | — | ۶۱ | — | — | — | — | — | — | — | |||
| ۱۹۹۴ | "زنده نخواهم ماند" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ۲۹ | ||
| "میکس تابستانی - گلچین برترین‌ها" | — | ۱۳ | — | ۳۴ | — | — | — | ۱۸ | ۵۳ | — | — | — | برترین‌های جیپسی کینگز | ||
| ۱۹۹۵ | "رومبای نیکُلا" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ستارگان | |
| "تقدیم به تو، تقدیم به تو" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| ۱۹۹۷ | "فقط برای تو (برای دلبندم)" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | ۲۲ | — | قطب‌نما | |
| "چقدر خوب و چقدر بد" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |||
| ۱۹۹۸ | "اوه ئه، اوه ئه / جشن و سرور شروع می‌شود" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | هنرمندان گوناگون - بزن بریم! اولـا! اوله! | |
| ۱۹۹۹ | "هتل کالیفرنیا و میکس برترین‌ها ۹۹" | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | فقط تک‌آهنگ | |
| خط "—" نشان می‌دهد که آن ترانه وارد جدول موسیقی مورد نظر نگردید، یا آنکه در آن کشور منتشر نشد. | |||||||||||||||