درگیری ایران و حزب حیات آزاد کردستان

درگیری ایران و حزب حیات آزاد کردستان (به کردی: شه‌ڕێ پارتیا ژیانا ئازادا کوردستانێ و کۆمارا ئیسلامیا ئیرانێ)، یا جنگ جمهوری اسلامی ایران و حزب حیات آزاد کردستان یک درگیری مسلحانه بین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و یگان‌های شرق کردستان (YRK) و یگان‌های مدافع زن (HPJ) شاخه‌های مسلح حزب حیات آزاد کردستان (PJAK) است که از سال ۲۰۰۴ آغاز شده است. این درگیری‌ها با حملاتی در استان کردستان ایران و دیگر مناطق کردنشین، یا وابسته به حزب کارگران کردستان در ترکیه آغاز شد.^[۱۳] پس از درگیری بزرگ در تابستان سال ۲۰۱۱، با ادعای پیروزی جمهوری اسلامی ایران و پایان دادن به حزب حیات آزاد کردستان به تمام عملیات مسلحانه از ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۱ بین طرفین آتش‌بس شد. از آن زمان، چند حادثه خشونت بار، از جمله برخورد بانه در دسامبر ۲۰۱۱ و برخورد دیگری در آوریل ۲۰۱۲ رخ داده است. در سال ۲۰۱۳، درگیری تازه‌ای، از جمله درگیری‌ها در ماه مه ۲۰۱۳، نبرد اوت در منطقه مرزی سردشت و حوادث بیشتری در ماه اکتبر رخ داد.

درگیری ایران و حزب حیات آزاد کردستان
بخشی از جدایی‌خواهی کردها از ایران
شمال غرب ایران - محدوده فعالیت یگان‌های شرق کردستان و نیروهای مدافع زن
تاریخ ۱ آوریل ۲۰۰۴ – اکنون (مرحله اصلی ۲۰۰۵–۱۱) (۲۰ سال، ۳ هفته و ۵ روز) موقعیت استان آذربایجان غربی، استان کردستان، استان ایلام و استان کرمانشاه در ایران، کردستان عراق در عراق و استان آغری در ترکیه وضعیت در حال ستیزه:[۲] اولین آتش‌بس در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۱، به عنوان پیروزی دولت ایران، در حالی که گفته می‌شود یگان‌های شرق کردستان و نیروهای مدافع زن از خاک ایران عقب‌نشینی کردند.[۳] یگان‌های شرق کردستان و نیروهای مدافع زن مواضع خود را در سراسر مرز ایران و عراق اعزام کرد.[۴] درگیری‌های پراکنده در ۲۰۱۳–۲۰۱۵ درگیری شدید در ۲۰۱۶
طرف‌های درگیر
ایران تیپ ۴۸ فتح تیپ نیروی ویژه صابرین پشتیبانی شده توسط:  ترکیه  ایالات متحده آمریکا (به ادعای پژاک، تا ۲۰۰۹)[۱]	حزب حیات آزاد کردستان (PJAK) یگان‌های شرق کردستان (YRK) نیروهای مدافع زن (HPJ) پشتیبانی شده توسط:  اسرائیل (توسط پژاک تکذیب می‌شود)  ایالات متحده آمریکا (به ادعای جمهوری اسلامی ایران، تا ۲۰۰۹)
فرماندهان و رهبران
جاری: سید علی خامنه‌ای (۲۰۰۴–اکنون) محمدحسین باقری (۲۰۱۶–اکنون) حسین سلامی (۲۰۱۹–اکنون) سید عبدالرحیم موسوی (۲۰۰۵–اکنون) حسین اشتری (۲۰۱۵–اکنون) سابق: حسن فیروزآبادی (۲۰۰۴–۲۰۱۶) عطاءالله صالحی (۲۰۰۴–۲۰۰۵) سید یحیی رحیم‌صفوی (۲۰۰۴–۲۰۰۷) اسماعیل احمدی‌مقدم (۲۰۰۵–۲۰۱۵) علی عبداللهی علی‌آبادی (۲۰۰۵) محمدباقر قالیباف (۲۰۰۴–۲۰۰۵) سعید قهاری † (۲۰۰۴–۲۰۰۷)	عبدالرحمن حاجی‌احمدی (۲۰۰۴–۲۰۱۱) مجید کاویان  † مراد کارایلان آگیری رجهیلت زانار آگری احسان واریا عاکف زاگرس گلستان دوگان رسیت اهکندی  (اسیر)
قوا
۵٬۰۰۰ مستقر[۵] ۱۵٬۰۰۰ (با توجه به پژاک)[۶]	۶۰۰[۷]–۱٬۰۰۰[۸][۹] مبارز ۲٬۰۰۰[۱۰]–۳٬۰۰۰[۱۱] مبارز (با توجه به پژاک).
تلفات و خسارات
ادعای پژاک ۵۳۹ کشته شده (۵۳۶ نفر از سپاه پاسداران، ۳ نفر از افسران پلیس) سرنگونی ۱ هلیکوپتر (۲۰۰۴–۱۴) ادعای جمهوری اسلامی ایران ۶۴ کشته شده در بیانیه ایران
کل: ۶۶۹–۹۷۹+ مرگ و میر: ۴۲۹–۶۷۳ مرگ و میر[۱۲] (داده اوپسالا ۲۰۰۵–۰۹، ۲۰۱۱) ۶۶۹–۹۷۹ تلفات (۲۰۰۴–۱۵)

رهبران حزب حیات آزاد کردستان می‌گویند هدف بلند مدت آن‌ها ایجاد یک منطقهٔ خودمختار بر اساس خودمدیریتی کنفدرال دموکراتیک در کردستان ایران است.^[۱۴] به‌طور عمده برای جایگزینی حاکمیت دینی متمرکز ایران با یک دولت دموکراتیک و کنفدرال، که در آن خود حاکم آن هستند با همه اقلیت‌های قومی ایران، از جمله عرب‌های سنی، ترک‌ها، و کردها.^[۱۵] برخی با این حال پژاک را به عنوان یک سازمان جدایی طلب می‌دانند که به دنبال یک متارکهٔ کامل مناطق کردنشین از ایران و اتحاد با مناطق مجاور کرد در عراق، ترکیه و سوریه است.

یک درگیری شدید هم در تاریخ ۱۸ آوریل ۲۰۱۶ صورت گرفت.