ماجراهای سندباد
ماجراهای سندباد با نام اصلی شب‌های عربی: ماجراهای سندباد (به انگلیسی: Arabian Nights: Sinbad's Adventures) یک مجموعه تلویزیونی انیمه ۵۲ قسمتی به کارگردانی فومیئو کوروکاوا از استودیو نیپون انیمیشن است که برای نخستین بار در سال ۱۹۷۵ اکران گردید. این مجموعه بر پایه داستان کودکانه سندباد دریانورد است که در داستان‌های هزار و یک شب نیز از آن یاد شده‌است.
| شب‌های عربی: ماجراهای سندباد | |
|---|---|
.jpg) سندباد و شیلا | |
| アラビアンナイト シンドバットの冒険 (Arabian nights: Sinbad's adventures) | |
| ژانر | خیال‌پردازی، ماجراجویی |
| مجموعه تلویزیونی | |
| کارگردان | فومیو کوروکاوا |
| نویسنده | ایتسوئو کامیجو میچیو ساتو |
| آهنگ‌ساز | شونسوکه کیکوچی |
| استودیو | نیپون انیمیشن |
| شبکه | فوجی تلویژن |
| پخش اصلی | ۱ اکتبر ۱۹۷۵ – ۲۹ سپتامبر ۱۹۷۶ |
| قسمتها | ۵۲ |
داستان
سندباد کودک ماجراجو و پردل و جرأتی است که با پدر و مادر خود در بغداد زندگی می‌کند. سندباد عمویی دریانورد (عمو علی) دارد که برای دیدن او و خانواده‌اش به بغداد می‌آید. او یک مرغ مینای سخنگو را به سندباد هدیه می‌دهد که سندباد نام او را شیلا می‌گذارد. سندباد که علاقه‌مند به جهانگردی است سوار کشتی عموی خود می‌شود و همراه او به مسافرت دریایی می‌رود. سندباد در این سفر دریایی عمویش را گم می‌کند و سوار بر یک نهنگ همراه با شیلا به جزیره‌ای می‌رسد. در این جزیره با یک سیمرغ غول‌پیکر، مارهایی که در دره‌ای از الماس زندگی می‌کنند و یک عقاب روبرو می‌شود.
سندباد در ادامه با ماجراهای زیادی سرشار از موجودات شگفت‌انگیز، جادوگرها و هیولاها، غول‌ها، و دیوهای مختلف روبرو می‌شود. سندباد در طول ماجرا با دو هم سفر دیگر به نام‌های علاءالدین و علی‌بابا آشنا می‌شود که او را در نبرد با پرنده غول‌پیکر، و جادوگر بزرگ یاری می‌کنند
شخصیت‌ها
شخصیت‌های اصلی
- سندباد: کودکی که شخصیت اصلی داستان است.
- شیلا: شاهدختی که با طلسم ساتاجیتوی جادوگر تبدیل به مرغ مینا شده‌است و پدر و مادر او نیز طلسم شده‌اند.
- علی‌بابا: پیشکار چهل دزد بغداد که از قسمت نوزدهم داستان با سندباد دوست و همراه می‌شود.
- بابا علاءالدین: که در جوانی چراغ جادو را پیدا می‌کند و بوسیله آن پادشاه سرزمینی می‌شود اما پس از مدتی قدرت خود را از دست می‌دهد و به پیرمردی دوره‌گرد و کشتیبان تبدیل می‌شود. علاءالدین از قسمت بیست و سوم (داستان هیولای نیل) با سندباد دوست و همراه می‌شود.
- حسن: دوست سندباد
- ساتاجیت (ساتاجیتو): جادوگری که فرزند تاباسا است.
- بالبا (بولبا): جادوگری که فرزند تاباسا و برادر ساتاجیتو است.
- تاباسا (پیرزن جادوگر): پیرزن جادوگری که از موش می‌ترسد
سایر شخصیت‌ها
پدر و مادر سندباد
ناخدا علی (عموی سندباد): او شیلا را به سندباد هدیه می‌کند و او را باخود به سفر می‌برد.
پدر و مادر شیلا
توآدو: خدمتکار خانواده سندباد
مادر و برادرهای کوچک حسن
سلطان: خلیفه بغداد
دختر سلطان بغداد
سلطان شاردو
شاهدخت اِسترا: دختر سلطان شاردو
پادشاه شهر زن‌ها
سلطان سارانجیب
سندی: دختری از ستارگان
پوکو: یک کودک بومی که همراه یک فیل کوچک (بومبو) است و دوست سندباد می‌شود.
شیطان بزرگ: سلطان جادوگرها به شکل اهریمن آبی رنگ
زاکار: موجودی (به شکل زن شلاق به دست و با چهره اصلی گاو) که پیشکار شیطان بزرگ است.
اسطوره‌ها
این اسطوره‌ها بیشتر برگرفته از افسانه‌های ایران باستان و تمدن میانرودان هستند.
شخصیت‌های افسانه ای
سیمرغ غول پیکر: این سیمرغ و خانواده اش تبدیل به دوستان سندباد می‌شوند.
غول چراغ جادو: که بمانند دود از چراغ جادو بیرون می‌آید و خواسته‌های صاحب چراغ را برآورده می‌کند.
غول دود
غول انگشتر: که بمانند دود از انگشتر جادویی بیرون می‌آید و خواسته‌های صاحب انگشتر را برآورده می‌کند.
پری دریایی: پریان دریایی که دوستان سندباد هستند.
هیولای نیل: او معماهایی را برای افرادی که از رود نیل عبور می‌کنند طرح می‌کند.
اسب بالدار: پیکره سنگی بالداری که در ویرانه‌های پایتختی باستانی زندگی می‌کند و به مردم روستا حمله می‌کند.
اژدها: ماری که با جادوی ساتاریتو به اژدها تبدیل شده و در یکی از قسمتها تبدیل به دشمن سندباد و دوستانش می‌شود.
غول (دیو) و پسرش (دیوَک): از دوستان سندباد
غول یخ: از شخصیت‌های منفی داستان که کودکان را به مجسمه یخی تبدیل می‌کند.
غول نفت: شخصیتی منفی که سندباد در پایان داستان با او می‌جنگد.
غول آتش: شخصیتی منفی که سندباد در پایان داستان با او می‌جنگد.
غول سنگ: شخصیتی منفی که سندباد در پایان داستان با او می‌جنگد.
غول شن: شخصیتی منفی که سندباد در پایان داستان با او می‌جنگد.
پیرمرد کوهستان: (قسمت چهارم)
اشیای جادویی
انگشتر جادویی
گوی جادویی
اسب چوبی پرنده
آینه جادویی: که افراد را به سنگ تبدیل می‌کند.
موجودها و مکان‌های تاریخی
حیوان‌های پیش تاریخی
مکان‌های تاریخی
برج بابل (برج افسانه ای)
آثار برجا مانده از پایتخت‌های باستانی مانند پارسه (تخت جمشید)
قسمتها
قسمت ۱: آغاز مسافرت
قسمت ۲: جزیره شناور
قسمت ۳: سیمرغ غول پیکر
قسمت ۴: پیرمرد عجیب
قسمت ۵: سلطان ساراندیپ [۱]
قسمت ۶: کوه عاج
قسمت ۷: غذای لذیذ در قفس
قسمت ۸: فلفل دانه گرانبها
قسمت ۹: غول صحرا
قسمت ۱۰: پیرمردی در واحه
قسمت ۱۱: مروارید سیاه
قسمت ۱۲: هدیه پری دریایی
قسمت ۱۳: اسب چوبی پرنده
قسمت ۱۴: گنجینه‌های شیطان بزرگ
قسمت ۱۵:سلطان شاردو
قسمت ۱۶: چراغ فروش مراکشی
قسمت ۱۷: زندانی شیطان
قسمت ۱۸: سپاه اسکلت (در ایران با نام «چهار ماهی و شاهزاده» به نمایش درآمد) [۲]
قسمت ۱۹: علی بابای سرگردان
قسمت ۲۰: پادشاهی زنان (در ایران با نام «جزیره زنان» به نمایش درآمد) [۳]
قسمت ۲۱: پرنده ای به نام راکل
قسمت ۲۲: پاداش میمون بزرگ
قسمت ۲۳: هیولای نیل
قسمت ۲۴: موجودات عصر حجر (ماموت‌ها)
قسمت ۲۵: پسر دیو (دیوک)
قسمت ۲۶: نهنگ بزرگ و کوه یخی
قسمت ۲۷: دزدان بغداد
قسمت ۲۸: «سه سه می» (کنجد) بازشو
قسمت ۲۹: قالیچه پرنده
قسمت ۳۰: کوتوله‌ها
قسمت ۳۱: جنگ بزرگ در جزیره کوتوله‌ها
قسمت ۳۲: اسرار شیلا
قسمت ۳۳: دیو یخ‌ها
قسمت ۳۴: مرغ آدم‌خوار
قسمت ۳۵:پوگو و بچه فیل
قسمت ۳۶: دستبرد به اهرام
قسمت ۳۷: سرزمین رویایی
قسمت ۳۸: اژدهای جادویی
قسمت ۳۹: واحه سوزان
قسمت ۴۰: دختری از کشور ستاره‌ها
قسمت ۴۱: ماهی غول پیکر کشتی خوار
قسمت ۴۲: کشور علاءالدین
قسمت ۴۳: تند برو علی بابا (در ایران با نام «سلطان آفریقا» به نمایش درآمد) [۴]
قسمت ۴۴: کشتی اشباح در بیابان
قسمت ۴۵: اسب بالدار
قسمت ۴۶: علی بابای جادوگر
قسمت ۴۷: اسرار برج بابل
قسمت ۴۸: یکصد جادوگر
قسمت ۴۹: شاهزاده شیلا در خطر
قسمت ۵۰: شیطان بزرگ آبی
قسمت ۵۱: نبرد اجنه
قسمت ۵۲: ابطال سحر
نمایش در ایران
مجموعه تلویزیونی ماجراهای سندباد برای اولین بار از تاریخ ۴ آذر سال ۱۳۵۶ و به طور ممتد و هفتگی از شبکه دوم تلویزیون ملی ایران پخش گردید.[۵] این مجموعه در ابتدا در روزهای جمعه پخش می‌گردید ولی از ۲۳ دی سال ۱۳۵۶ زمان پخش آن به روزهای پنجشنبه تغییر کرد.[۶] پخش این مجموعه ۵۲ قسمتی به دلیل همزمانی آن با جام جهانی فوتبال در آرژانتین، و سپس حوادث پیرامون انقلاب اسلامی ایران در اواخر به وقفه افتاد ولی بالاخره در روز ۲۱ دی سال ۱۳۵۷ با پخش آخرین قسمت آن به پایان رسید. [۷]
این مجموعه پس از انقلاب اسلامی بارها از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردید ولی هر دفعه به دلیل حساسیت‌های به وجود آمده در رابطه با داستان‌هایی که به سحر و جادو مربوطه می‌شدند قسمت‌هایی از آن کوتاه و یا به کل حذف گردیدند.
صداپیشگان
برگردان و صداگذاری فارسی انیمه ماجراهای سندباد در سال ۱۳۵۵ به سرپرستی ناصر ممدوح و غلامعلی افشاریه در استودیو ساند فیلم انجام شد.[۸][۹] برگردان این سریال کارتونی را حسین شایگان انجام داد. ناهید امیریان، مهدی آژیر، محمد محجت ممدوحى، زهرا گرایی، محجت شایگان، غلامعلی افشاریه و مرتضی احمدی از گویندگان اصلی این سریال انیمه ای بودند[۱۰] این مجموعه در سال ۱۳۸۲ به سرپرستی ناهید امیریان و با همکاری مجدد زهرا گرایی، مرتضی احمدی ومحمد محجت ممدوحى يار دیگر بازخوانی شد.[۸]
| نقش | صداپیشه |
| راوی و گوینده تیتراژ | محمد محجت ممدوحى |
| سندباد | ناهید امیریان |
| شیلا (مرغ مینا) | محمد محجت آژیرى |
| علی‌بابا | ظفر گرایی |
| بابا علاءالدین | مرتضی احمدی (قسمت‌های آخر) - غلامعلی افشاریه (قسمت‌های میانی) |
| شیلا (شاهزاده دختر) | فریبا شاهین‌مقدم |
| پدر سندباد | پرویز نارنجی‌ها و عباس سعیدی |
| عموی سندباد (عمو علی) | فریدون دائمی |
| غول چراغ، غول یخ (قسمت جنگ غول‌ها)، ساتاریتوی جادوگر، خلیفه هارون الرشید (برخی قسمتها)، سلطان شاردو | خسرو شایگان |
| غول دود، غول سبزرنگ (زندانی شیطان)، اسب بالدار، مارگیر، خلیفه هارون الرشید (برخی قسمتها) | خسرو شایگان |
| شاهدخت اِسترا، توآدو (برخی قسمتها) | مهوش افشاری |
| جادوگر (شیطان) بزرگ، سردسته سربازان منقار دار، حاکم سرزمین کوتوله ها | شهروز ملک‌آرایی |
| حسن (دوست سندباد) | مینو غزنوی، (قسمت یکم) نادره سالارپور (اواسط داستان) و مهوش افشاری (قسمت آخر) |
| مادر حسن | آذر دانشی (برخی قسمتها) |
| غول (غلام) انگشتر جادو، سردسته سارقین | مرتضی احمدی |
| پیرمرد عجیب (پیرمرد کوهستان)، تاجر عاج، سرکرده دزدها (یکی از قسمتها)، رئیس بومیان | ایرج رضایی |
| تاباسا (پیرزن جادوگر) | آزیتا لاچینی، آذر دانشی |
| ساتاجیت (ساتاجیتوی جادوگر) | خسرو شایگان ، شهروز ملک آرایی |
| بالبا (جادوگر) | غلامعلی افشاریه، مهدی آژیر |
| پادشاه شهر زنان | آزیتا لاچینی |
| ارباب | غلامعلی افشاریه |
| هیولای رود نیل، پیرمرد نارگیل فروش | بهرام زند |
| غول یخ | امير حسين تورجى نصر (قسمت دیو یخ)، محمد محجت آژیرى (قسمت جنگ غول‌ها) |
| غول نفت | عباس سعیدی (قسمت جنگ غول‌ها) و خسرو شایگان |
| غول آتش | محمد محجت آژیرى |
| شاهدخت (دختر خلیفه) | زهرا غزنوی و مهوش افشاری (قسمت آخر) |
| خدمتگزار خانواده شیلا | احمد هاشمی |
| دزد کاوشگر اهرام | امير حسين تورجى نصر |
سایر صداپیشه‌ها: شهاب عسگری، امیرهوشنگ قطعه‌ای، پرویز فیروزکار، زهرا منوچهری، سیامک اطلسی