شهرستان آذرشهر

آذرشهر تا ۱۳۱۶ش دهخوارقان نامیده می‌شد، ولی برحسب پیشنهاد فرهنگستان ایران و تصویب وزارت معارف وقت، در این سال نام آن به آذرشهر تغییر یافت. امّا در اسفند ۱۳۲۵ش با تصویب وزارت کشور بار دیگر نام دهخوارقان بر آن نهاده شد. در سال‌های پس از آن مجدداً نام آذرشهر متداول گردید. خوار در معنای لغوی به زمین پست و هموار گفته می‌شود و این واژه در همین معنی در جای‌نام‌هایی چون خوارِ ری(گرمسار کنونی) دیده می‌شود.^[۲] روستاهای مختلفی در ایران از قدیم خوارگان نام داشتند به معنی مجموعه زمین‌های پست و هموار. این نام دردوره‌های بعدی در این جای‌نام‌ها به صورت خوارقان و خرقان درآمد و در مورد شهری که امروزه آذرشهر نام گرفته شکل دهِ خوارگان (روستای زمین‌های هموار) در شکل دهخوارقان باقی ماند این نام به صورت «توفارقان» هم تلفظ می‌شود که طبق گفتهٔ بعضی اهالی به معنی «دیوار خونین» که شکل تغییر یافته کلمه «دووارقان» است.^[۳][۴]

در زیر، روستاهای این شهرستان به‌ترتیب جمعیت، بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ آمده‌اند.^[۵][۶]

این شهرستان از لحاظ تقسیمات اداری شامل سه بخش است:

• بخش مرکزی شهرستان آذرشهر
  • دهستان شیرامین
  • دهستان قبله داغی
  • دهستان قاضی‌جهان
  • دهستان ینگجه

شهرها: آذرشهر

• بخش گوگان
  • دهستان تیمورلو
  • دهستان دستجرد

شهرها: گوگان، تیمورلو

• بخش ممقان
  • دهستان شهرک

شهرها: ممقان

ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای شهرستان آذرشهر دارد.

روستای تاریخی مجارشین

قاضیجهان

• لغتنامهٔ دهخدا.