فهرست تنظیم‌کنندگان زبان

یک صفحهٔ ابهام‌زدایی ویکی‌مدیا

فرهنگستان‌ها یا آکادمی‌های زبان مجموعه‌هایی هستند که زبان معیار را تنظیم می‌کنند. کار فرهنگستان‌ها برپایه سره‌گرایی و تجویزگرایی زبانی است و عموماً فرهنگ لغت منتشر می‌نمایند. بسیاری از فرهنگستان‌های زبان، مؤسسات خصوصی هستند؛ گرچه برخی از آنها در کشورهای مختلف دولتی هستند. زبان‌های جهانی بسیاری یک یا چند فرهنگستان دارند.

زبانسرزمینتنظیم‌کننده(ها)
آمیس تایوانشورای مردم بومی
آفریکانس آفریقای جنوبی
 نامیبیا
Die Taalkommissie
اکانی غناAkan Orthography Committee (AOC)
آلبانیایی آلبانی
 کوزوو
آکادمی علوم آلبانی، تیرانا
عربی
 اتحادیه عربفرهنگستان زبان عربی (مجمع اللغة العربیة)
شورای بین‌المللی زبان عربی
 الجزایرشورای عالی زبان عربی الجزایر
 مصرفرهنگستان زبان عربی قاهره
 عراقآکادمی علوم عراق
 اردنآکادمی عربی اردن
 لیبیآکادمی زبان عربی جماهیریه
 مراکشآکادمی زبان عربی مراکش
 عربستان سعودیآکادمی زبان عربی ریاض
 سومالیآکادمی زبان عربی موگادیشو
 سودانآکادمی زبان عربی خارطوم
 سوریهفرهنگستان زبان عربی دمشق
 تونسبنیاد بیت‌الحکمه
 اسرائیل
 فلسطین
آکادمی زبان عربی حیفا
آراگونی آراگونآکادمی آراگونی، آراگون، اسپانیا
ارمنی ارمنستانفرهنگستان ملی علوم ارمنستان (Հայաստան)
آسامیهند آسامجامعه ادبی آسامی (অসম সাহিত্য সভা)
آستوری آستوریاسآکادمی زبان آستوری (Academia de la Llingua Asturiana)
آذربایجانی جمهوری آذربایجان
 ایران
آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان
باسکیسرزمین باسک (منطقه خودمختار) سرزمین باسک
نابارا نابارا
فرانسه سرزمین باسک شمالی
آکادمی سلطنتی زبان باسکی (Euskaltzaindia)
بلاروسی بلاروسمؤسسه زبان و ادبیا یاکوب کولاس و یانکا کوپالا[۱] در آکادمی ملی علوم بلاروس
بنگالی بنگلادشآکادمی بنگلا (বাংলা একাডেমি)
هند بنگالی غربیPaschimbanga Bangla Akademi (পশ্চিমবঙ্গ বাংলা আকাদেমি)
بربری مراکشمؤسسه سلطنتی فرهنگ آمازیغ
 الجزایرHaut-Conseil à l'amazighité
آکادمی زبان آمازیغ الجزایر
بیکول مرکزی فیلیپینآکادمی بیکولی (Academia Bicolana) منحل
بوسنیایی بوسنی و هرزگوین
سنجاک
دانشگاه سارایوو
بلغاری بلغارستانمؤسسه زبان بلغاری در آکادمی علوم بلغارستان
برمه‌ای میانمارکمیسیون زبان میانمار
کاتالان کاتالونیامؤسسه مطالعات کاتالان (Institut d'Estudis Catalans)
 بخش خودمختار والنسیاآکادمی زبان والنسیا (برای گویش والنسیایی معیار)
سبوانو فیلیپینVisayan Academy of Arts and Letters (Akademyang Bisaya)
چروکی Cherokee NationCouncil of the Cherokee Nation (ᏣᎳᎩᎯ ᎠᏰᎵ)[۲]
چینی معیار چینState Language Work Committee (国家语言文字工作委员会)
 تایوانNational Languages Committee (國語推行委員會)
 سنگاپورPromote Mandarin Council (讲华语运动理事会)
 مالزیChinese Language Standardisation Council of Malaysia (马来西亚华语规范理事会)
کورنی کورن‌والCornish Language Partnership (Keskowethyans an Taves Kernewek)
کرواتی کرواسیInstitute of Croatian Language and Linguistics (Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje)
 بوسنی و هرزگوین
چکی جمهوری چکInstitute of the Czech Language (of the Academy of Sciences of the Czech Republic) (Ústav pro jazyk český (Akademie věd České republiky))
دانمارکی دانمارکDansk Sprognævn (Danish Language Council)
دالکارلیسوئد شهرستان دالارناUlum Dalska
دیوهی مالدیوDhivehi Academy
هلندی هلند
 بلژیک
 سورینام
Nederlandse Taalunie (Dutch Language Union)
دزونگخا بوتان (کشور)Dzongkha Development Commission (རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས)
استونیایی استونیEmakeele Seltsi keeletoimkond (Language Board at the Mother Tongue Society) sets rules and standards, authoritative advice is given by the Institute of the Estonian Language (Eesti Keele Instituut)
فاروئی جزایر فاروFaroese Language Council (Málráðið)
فیلیپینی فیلیپینCommission on the Filipino Language (Komisyon sa Wikang Filipino)
فنلاندی فنلاندInstitute for the Languages of Finland
فرانسوی فرانسهفرهنگستان فرانسه (Académie royale de langue et de littérature françaises de Belgique)
 بلژیکAcadémie royale de langue et de littérature françaises de Belgique (Royal Academy of French Language and Literature of Belgium)
 استان کبکدفتر زبان فرانسوی کبک (Quebec Office of the French Language)
گالیسی گالیسیاRoyal Galician Academy (Real Academia Galega)
آلمانی آلمان
 اتریش
  سوئیس
 التو آدیجه
 بلژیک
 لیختن‌اشتاین
 لوکزامبورگ
 نامیبیا
Council for German Orthography (Rat für deutsche Rechtschreibung)
گرینلندی گرینلندThe Greenland Language Secretariat (Oqaasileriffik)
یونانی یونان
 قبرس
Center for the Greek Language (Κέντρον Ελληνικής Γλώσσας)
گوارانی پاراگوئهGuarani Language Academy (Guarani Ñe’ ẽ Rerekuapavẽ)
هاکا تایوانHakka Affairs Council (客家委員會)
کریول آییسینی هائیتیAkademi Kreyòl Ayisyen (Haitian Creole Academy)
عبری اسرائیلآکادمی زبان عبری (האקדמיה ללשון העברית)
هندی هندCentral Hindi Directorate (regulates use of دیواناگری script and Hindi spelling in India)
تولو هندKarnataka Tulu Sahitya Academy regulatory body for Tulu established by Government of Karnataka & Kerala Tulu Academy by Government of Kerala
همار هندHmar Literature Society (Manipur, India)[نیازمند منبع]
مجاری مجارستانانجمن زبان‌شناسی مجارستان (Magyar Tudományos Akadémia Nyelvtudományi Intézete)
ایسلندی ایسلندÁrni Magnússon Institute for Icelandic Studies
ایگبو نیجریهSociety for Promoting Igbo Language and Culture
اندونزیایی اندونزیLanguage and Book Development Agency (Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan)
ایرلندی جمهوری ایرلند
 ایرلند شمالی
Foras na Gaeilge
ایتالیایی ایتالیا
 سان مارینو
  سوئیس
  واتیکان
Accademia della Crusca (Academy of the bran)
ژاپنی ژاپنNo official centralized regulation, but de facto regulations by Agency for Cultural Affairs (文化庁) at the Ministry of Education of Japan (文部科学省)
کاناراهند کارناتاکاVarious academies and Government of کارناتاکا
کاشوبی لهستانCommission of the Kashubian Language [۱]
قزاقی قزاقستانMinistry of Culture of Kazakhstan
خمر کامبوجRoyal Academy of Cambodia (រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)
کره‌ای کره جنوبیNational Institute of the Korean Language (국립국어원/國立國語院)
 کره شمالیThe Language Research Institute, Academy of Social Science (사회과학원 어학연구소/社會科學院 語學研究所)
 چینChina Korean Language Regulatory Commission (중국조선어규범위원회/中国朝鲜语规范委员会)
کون نروژKainun institutti – kvensk institutt
کردی کردستانآکادمی کردی – ئه‌کادیمیای کوردی
قرقیزی قرقیزستانNational Committee for State Language under the President of the Kyrgyz Republic (Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия)
لاتین سریر مقدسPontifical Academy for Latin (Pontificia Academia Latinitatis) (ecclesiastical Latin)[۳]
قوانین جهانی نام‌گذاری برای جلبک‌ها، قارچ‌ها و گیاهان (of the International Association for Plant Taxonomy: botanical Latin)
قوانین جهانی نام‌گذاری برای جانوران (of the International Commission on Zoological Nomenclature: zoological Latin)
لتونیایی لتونیLatvian State Language Center (Valsts Valodas Centrs)
لیتوانیایی لیتوانیCommission of the Lithuanian Language (Valstybinė lietuvių kalbos komisija)
سوگا اوگانداLusoga Language Authority (LULA)
مقدونی مقدونیه شمالیLinguistics and Literary Science Department at the Macedonian Academy of Sciences and Arts
مالایی مالزیDewan Bahasa dan Pustaka (The Institute of Language and Literature)
 برونئیDewan Bahasa dan Pustaka Brunei (Language and Literature Bureau)
 سنگاپورMajlis Bahasa Melayu Singapura (Malay Language Council, Singapore)
مالایالمهند کرالاKerala Sahitya Akademi (കേരള സാഹിത്യ പരിശീലന സ്ഥാപനം) and Government of Kerala
مالتی مالتNational Council for the Maltese Language (www.kunsilltalmalti.gov.mt)
مانکس جزیره منCoonceil ny Gaelgey
مائوری نیوزیلندMāori Language Commission
میراندی پرتغالAnstituto de la Lhéngua Mirandesa (Institute of the Mirandese Language)
Mixtec مکزیکAcademy of the Mixtec Language (Ve'e Tu'un Sávi)
Khalkha Mongolian مغولستانCouncil of the official state language (Төрийн хэлний зөвлөл). Decisions have to be confirmed by the Mongolian government.[۴]
Chakhar Mongolian چینCouncil for Language and Literature Work
نپالی   نپالLanguage Academy of Nepal
نروژی بوکمال نروژNorwegian Academy
نروژی نینورسکNorwegian Language Council
اکسیتان اوکیتانیا
 فرانسه
 اسپانیا
 موناکو
 ایتالیا
Lo Congrès Permanent de la lenga occitana (the permanent congress of occitan language)[۵]
Institut d'Estudis Aranesi (Aranese)[۶]
Conselh de la Lenga Occitana
پشتو افغانستانآکادمی علوم افغانستان
 پاکستانآکادمی پشتو
زبان فارسی ایرانفرهنگستان زبان و ادب فارسی
 افغانستانآکادمی علوم افغانستان
 تاجیکستان
 ازبکستان
انستیتوت زبان و ادبیات رودکی
Paiwan تایوانCouncil of Indigenous Peoples
لهستانی لهستانPolish Language Council (Rada Języka Polskiego), of the Polish Academy of Sciences
پرتغالی پرتغالAcademia das Ciências de Lisboa, Classe de Letras
 برزیلAcademia Brasileira de Letras (Brazilian Literary Academy)
 گالیسیاGalician Academy of the Portuguese Language (Academia Galega da Lingua Portuguesa)
کچوا پروHigh Academy of the Quechua Language (Qheswa simi hamut'ana kuraq suntur)
روهینگیا Arakan (ایالت راخین)Rohingya Language Academy (𐴌𐴟𐴇𐴥𐴝𐴚𐴒𐴙𐴝 𐴎𐴟𐴁𐴝𐴕 𐴀𐴠𐴑𐴝𐴋𐴠𐴔𐴞)
رومانیایی رومانیInstitutul de Lingvisticǎ al Academiei Române (Institute for Linguistics of the Romanian Academy)
 مولدوواAcademia de Ştiinţe a Moldovei
رومانش  سوئیسLia Rumantscha
روسی امپراتوری روسیهRussian Academy (۱۷۸۳–۱۸۴۱)
 روسیهمؤسسه زبان روسی آکادمی علوم روسیه (از ۱۹۴۴)
اسکاتس اسکاتلندThe Scots Language Centre supports the Scots language.[۷] Scottish Language Dictionaries record and analyse the language as it is spoken and written throughout Scotland and Ulster today.[۸]
Secwepemctsín کاناداSecwepemc Cultural Education Society
صربی و مونته‌نگروئی صربستان
 مونته‌نگرو
Board for Standardization of the Serbian Language
سندی پاکستانSindhi Language Authority [۲]
سینهالی سری‌لانکاHela Havula (හෙළ හවුල)
اسلواکی اسلواکیĽudovít Štúr Institute of Linguistics (Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra) at Slovak Academy of Sciences (Slovenská akadémia vied)
اسلونیایی اسلوونیSlovenian Academy of Sciences and Arts
سومالیایی جیبوتی
 اتیوپی
 سومالی
Regional Somali Language Academy
سوربی آلمان
 جمهوری چک
 لهستان
Serbski institut [۳]
اسپانیایی اسپانیا
 کلمبیا
 اکوادور
 مکزیک
 السالوادور
 ونزوئلا
 شیلی
 پرو
 گواتمالا
 کاستاریکا
 فیلیپین
 پاناما
 کوبا
 پاراگوئه
 بولیوی
 جمهوری دومینیکن
 نیکاراگوئه
 آرژانتین
 اروگوئه
 هندوراس
 پورتوریکو
 ایالات متحده آمریکا
 گینه استوایی
 اسرائیل
انجمن آکادمیک زبان اسپانیایی (constituted by the Royal Spanish Academy plus 23 other separate national academies in the Spanish-speaking world and an Israel-based committee for زبان لادینو.)
سواحلی تانزانیاBaraza la Kiswahili la Taifa
 کنیاChama cha Kiswahili cha Taifa
سوئدی سوئدشورای زبان سوئدی (نیمه‌رسمی)
آکادمی سوئد
 فنلاندSwedish Language Department of the Research Institute for the Languages of Finland (Svenska språkbyrån)
تامیلیهند تامیل نادوThanjavur Tamil University and Official Language Commission of Government of Tamil Nadu
 سری‌لانکاDepartment of Official Languages, Sri Lanka
 سنگاپورTamil Language Council, Singapore
 مالزیMalaysia Tamil Language Standardisation Council (மலேசியத் தமிழ் மொழியின் காப்பகம்)
هاکین تایوانی تایوانMinistry of Education (Taiwan)
تاتاری تاتارستانInstitute of Language, Literature and Arts of the Academy of Sciences of the Republic of Tatarstan [۴]
تلوگوهند آندرا پرادش و تلانگاناTelugu Academy and Official Language Commission of Government of Andhra Pradesh
تتومی تیمور شرقیNational Institute of Linguistics at the National University of East Timor
تای تایلندRoyal Society of Thailand (ราชบัณฑิตยสภา)
تبتیچین منطقه خودمختار تبتCommittee for Tibetan Language Affairs [۵] بایگانی‌شده در ۶ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine
 هندCommittee for the Standardisation of the Tibetan Language
ترکی استانبولی ترکیه
 قبرس
 قبرس شمالی
انجمن زبان ترکی استانبولی
اوکراینی اوکراینNASU Institute of Ukrainian Language
اردو پاکستانNational Language Authority, Pakistan
 هندNational Council for Promotion of Urdu Language, India
Urhobo نیجریهUrhobo Studies Association
ویتنامی ویتنامInstitute of Linguistics of Vietnam Academy of Social Sciences
وورو استونیVõro Institute
وینارایی فیلیپینSanghiran san Binisaya ha Samar ug Leyte (Academy of the Visayan Language of Samar and Leyte) defunct
ولزی ولزWelsh Language Commissioner (Aled Roberts)
— The Welsh Government
(previously the Welsh Language Board Bwrdd yr Iaith Gymraeg)

(Principally, however, the role of the Welsh Language Commissioner is that of language planning and policy regulator and enforcer. The role also includes corpus planning.)

فریسی غربی فریسلاندFryske Akademy (Frisian Academy)
ولوف سنگالCentre de linguistique appliquée de Dakar (Center of Applied Linguistics of Dakar at the Cheikh Anta Diop University)
ییدیش ایالات متحده آمریکا
 سوئد
 روسیه
مؤسسه علمی ییدیش[۹] (YIVO اقدام به تنظیم یا دخالت در ییدیش مورد استفاده در محافل ارتدوکس نمی‌کند. دستور خط و تلفظ‌های ییدیش در جوامع ارتدوکس تفاوت‌های بسیاری با نسخه استاندارد شده توسط YIVO دارند)
یوروبایی نیجریهYoruba Academy

زبان‌های فراساخته

سوای از فرهنگستان اسپرانتو، سایر زبان‌های فراساخته هیچ فرهنگستان زبان واقعی ندارند اما سازمان‌های زیر آن‌ها را کنترل می‌کنند.

زبانتنظیم‌کننده
اسپرانتوفرهنگستان اسپرانتو
ایدوUniono por la Linguo Internaciona Ido
زبان میانجی نوAsosia per Lingua Franca Nova
لژبانگروه زبان لژبان
ولاپوکKadäm Volapüka
کلینگانMarc Okrand
TalossanComità per l'Útzil del Glheþ

جستارهای وابسته

منابع

🔥 Top keywords: